ABN: 'Bouw en vastgoedsector meest getroffen door stikstofcrisis'
Alle sectoren hebben last van de stikstofcrisis, maar de vastgoedsector (projectontwikkelaars) en de bouw worden het meest getroffen. De gevolgen voor bouw-en vastgoedbedrijven zijn zelfs groter dan voor de boeren.
Ze lopen het risico failliet te gaan, meldt ABN Amro in een nieuw rapport over de gevolgen van uitspraak van de Raad van State over stikstof.
Er dreigt bovendien een sneeuwbaleffect te ontstaan, want ook toeleveranciers aan de bouwsector komen in het nauw. Zo is er minder vraag naar transport van bouwmaterialen, waardoor de tarieven in de transportsector onder druk staan. Veertig procent van de vracht in de binnenvaart bestaat uit bouwmaterialen.
Wachten met investeren
Ook de industrie wordt volgens de bank flink getroffen als bouwbedrijven hun investeringen in bijvoorbeeld zwaar materieel en gereedschap uitstellen.
Momenteel staan 18.000 bouwprojecten op de tocht. De potentiële schade voor de bouwsector raamt ABN Amroop 14 miljard euro in de komende vijf jaar. Hier zijn 70.000 banen in de bouw mee gemoeid op een totaal van 527.000 banen.
Omzetdalingen
De bank heeft geen cijfers over het aantal mogelijke faillissementen, zegt sector econoom Madeline Buijs. "Maar we zien wel flinke omzetdalingen, dus we verwachten dat een deel van de bedrijven het niet gaat redden."
Er is eigenlijk maar een groep die profiteert van de stikstofcrisis en dat zijn beleggers. "Doordat er nu niets bijgebouwd wordt, stijgen door krapte de prijzen van bestaand vastgoed."
De bank heeft alleen gekeken naar de beperkingen door stikstofuitstoot. PFAS, een chemische stof die er ook voor zorgt dat bouwprojecten worden uitgesteld, is niet in de berekeningen meegenomen. "Maar je kunt wel stellen dat de gevolgen nog erger zijn dan we in ons stikstofrapport becijferen. Al werd gisteren wel bekend dat het kabinet snel een veilige landelijke norm wil opstellen, zodat bouwprojecten die stilliggen door PFAS weer door kunnen gaan. Baggeraars kunnen dan ook weer aan het werk", zegt Buijs.
Brandbrief
Verschillende partijen zoals brancheverenigingen voor bouwers en projectontwikkelaars stuurden deze maand al een brandbrief naar het kabinet.Volgens de briefschrijvers ligt de vergunningverlening nagenoeg stil. Ze waarschuwen dat dit op korte termijn al kan leiden tot massaontslagen in de bouw, maar ook tot ontwrichting van de woningmarkt, waardoor woningzoekenden geen zicht meer zullen hebben op een geschikt huis.
Elk project dat meer dan 0,00 mol stikstof per hectare per jaar uitstoot, heeft een vergunning nodig. De brievenschrijvers pleiten voor de komst van een drempel van 0,05 mol stikstof per hectare per jaar. Alle bouwprojecten die onder die grens blijven, zouden dan kunnen doorgaan zonder vergunning.