Diefstal door leidinggevenden: bedragen groter en blijft langer geheim
Stelen van de baas gebeurt niet alleen op de werkvloer, ook managers kunnen er wat van. Maar er zijn wel verschillen. "Een goede fraudeur zorgt ervoor dat de administratie klopt, maar neemt een ander het werk over bij ziekte of vakantie, kan de fraude toch uitkomen."
Een leidinggevende van de Hema in Delft is vandaag veroordeeld tot 240 uur werkstraf, omdat zij vijftien maanden lang vele honderden artikelen heeft verduisterd bij haar werkgever. De gestolen waar, variërend van chocola en lampen tot computerspullen, verkocht het stel door op rommelmarkten en via internet.
"Diefstal vindt op alle niveaus plaats, maar naarmate je op een hoger niveau in de organisatie zit, zijn de bedragen waarover het gaat groter. Managers gaan nu eenmaal over grotere bedragen", zegt Gijs Hiltermann, trainer en opleider financieel management. Hij schreef een stuk of tien boeken over financiën en fraude.
'Leuk voor thuis'
Op de werkvloer gaat het bij diefstal meer om graaiachtig gedrag: een greep uit de kas of uit de voorraden, 'leuk voor thuis', voegt Maarten IJzermans, directeur Riskmanagement bij Hoffmann Bedrijfsrecherche daar aan toe.
En op de lagere niveaus in de organisatie zal het over het algemeen eerder om spullen gaan die worden gestolen, terwijl het op hogere niveau meer om geld gaat, aldus Hiltermann.
Managers kunnen samenspannen
Een verschil met diefstal op de werkvloer is dat managers over het algemeen beter in staat zijn om diefstal te camoufleren, omdat ze meer toegang hebben tot interne controles, waardoor het niet zo snel uitkomt, zegt hij. Een voorraadverschil, doordat iemand iets uit het magazijn meeneemt, komt sneller in de administratie naar voren, zegt Hiltermann.
Managers, daarentegen, kunnen samenspannen, oftewel met elkaar of bijvoorbeeld met inkopers bij een ander bedrijf afspraken maken, waardoor fraude minder snel uitkomt, zegt hij.
Bij toeval gepakt
Diefstal op de werkvloer wordt dan ook eerder opgemerkt, denkt IJzermans, die eraan toevoegt dat diefstal over het algemeen uiteindelijk wel uitkomt. Hiltermann denkt over dat laatste iets ander, volgens hem zie je maar het topje van de ijsberg. "Maar een heel klein deel wordt gepakt."
Hiltermann denkt dat de meeste fraudeurs bij toeval worden gepakt. "Een goede fraudeur zorgt ervoor dat de administratie klopt, maar je moet dan niet op vakantie gaan of ziek worden, want dan neemt een ander het werk over en kan de fraude toch uitkomen."
Lang doorgaan
Fraudeurs maken volgens hem de fout om te lang door te gaan met frauderen, omdat ze door hun activiteiten naar een hoger welvaartsniveau zijn gegaan en het is niet eenvoudig om naar een eenvoudiger leefstijl terug te gaan.
"Stelen van de baas begint vaak met kleine bedragen en als het dan niet uitkomt, dan worden de bedragen groter."