Carrière

Jan Tops: van Brabantse bakkerszoon tot paardenpaus

Door Mathijs Smit··Aangepast:
© ANPJan Tops: van Brabantse bakkerszoon tot paardenpaus
RTL

Jan Tops, de Nederlandse oprichter van de springruitercompetitie Global Champions Tour, zag vorige week zijn nieuwe Duitse zakenpartner afhaken. Wie is de man die een paardensportbedrijf wist op te bouwen, dat vlak vóór de coronacrisis werd gewaardeerd op bijna 350 miljoen euro?

Vorige week meldde RTL Z dat de coronacrisis een streep heeft gezet door de overname van de helft van Tops' springevenement Global Champions Tour door de Duitse zakenman Lars Windhorst.

Gigantisch bedrag

Windhorst wilde aanvankelijk 169 miljoen euro voor de helft van Tops' bedrijf betalen. Daarmee werd de onderneming uit Valkenswaard gewaardeerd op 338 miljoen euro.

Een gigantisch bedrag voor een bedrijf dat buiten de springruiterwereld vrijwel onbekend is. Wie is Tops, en wat doet Global Champions Tour?

Bakkerszoon

Jan Tops werd in 1961 in het Brabantse Valkenswaard geboren als zoon van een bakker. In de jaren tachtig en negentig vierde hij als springruiter grote successen met zijn paard Top Gun. Zo won hij in 1992 een gouden medaille tijdens de Olympische Spelen in Barcelona.

Naast zijn sportieve carrière werd Tops actief als ondernemer in de paardensport. Ook in die rol  is hij zeer succesvol. Als trainer van en handelaar in springpaarden doet hij zaken met de internationale jet set; sjeiks, prinsen en (dochters van) zakentycoons.

Jan Tops (2e v.l) met zijn Olympische gouden plak in 1992, bij koningin Beatrix.© ANP
Jan Tops (2e v.l) met zijn Olympische gouden plak in 1992, bij koningin Beatrix.

Aanslag

Dat de wereld van de topruiters soms ook schimmige kanten kent, bleek in 1996. Toen losten onbekenden schoten op Tops' woning in Valkenswaard, en gooiden explosieven in zijn tuin. De achtergrond van de aanslag is nooit opgehelderd.

In Valkenswaard ontwikkelde Tops de afgelopen decennia naast zijn stallen een eigen stadion, waar hij topcompetities voor springruiters organiseerde. Daardoor trok de gemeente ook andere miljoenenstallen aan, zoals die van de Spaanse handelaar José Javier Salvador en Athina Onassis, erfgename van de Griekse scheepsmagnaat Aristoteles Onassis.

Global Champions Tour

In 2006 richtte de Brabantse bakkerszoon uiteindelijk de Global Champions Tour op, waarmee hij springshows op de meest exclusieve locaties in de wereld organiseert. Met hoog prijzengeld lokt de GCT de allerbeste springruiters, die op hun beurt weer de vermogende subtoppers aantrekken die fikse deelnametarieven betalen.

Dankzij zijn stadion en eigen 'Champions League' groeide Tops uit tot een van de meest geziene figuren in de internationale wereld van de paardensport. Die positie werd zo mogelijk nog versterkt door zijn (tweede) huwelijk met de 13 jaar jongere Australische topspringruiter Edwina Alexander. In 2011 trouwden zij in Monaco, waar zij ook wonen.

Jan Tops (r) met Prins Albert II van Monaco (midden) in 2015.© ANP
Jan Tops (r) met Prins Albert II van Monaco (midden) in 2015.

Tops heeft zich inmiddels ook buiten de paardenwereld laten gelden als investeerder. Zo kocht hij zich drie jaar geleden in bij de Belgische vermogensbeheerder Merit Capital. Zijn netwerk van extreem vermogende klanten, sponsors en zakenpartners komt hem hierbij waarschijnlijk goed van pas.

Amerikaanse partner

Maar Tops' focus bleef de afgelopen jaren toch liggen op zijn stallen, zijn stadion en de Global Champions Tour. In 2014 deed de Brabander een belangrijke zet, door de helft van zijn bedrijf te verkopen aan de Amerikaanse investeerder Frank McCourt.

Tops' Amerikaanse partner stamt uit een familie die rijk werd in de bouw, maar werd zelf groot als investeerder in vastgoed en sportbedrijven. Zo is McCourt sinds 2016 eigenaar van de Franse voetbalclub Olympique Marseille. In 2012 verkocht hij honkbalclub Los Angeles Dodgers voor een verbluffende 2,1 miljard dollar.

Uitbouw Global Champions

Met steun van McCourt wist Tops zijn springruiterbedrijf nog verder uit te bouwen. Begin dit jaar meldde het bedrijf echter dat er een nieuwe partner was gevonden. McCourt zou zijn belang in Global Champions Tour verkopen aan het Duitse investeringsbedrijf Tennor van de controversiële 45-jarige zakenman Lars Windhorst.

Deze nieuwe partner van Tops kwam in het verleden in het nieuws door rechtszaken en faillissementen, maar wist zich toch zakelijk staande te houden. Recent nam Windhorst een belang in de Duitse voetbalclub Hertha BSC, die hij met tientallen miljoenen wil opstuwen in de vaart der volkeren.

Echtgenote Edwina Alexander behoort als springruiter tot de wereldtop.© ANP
Echtgenote Edwina Alexander behoort als springruiter tot de wereldtop.

Nieuwe ambities

Tops was begin dit jaar laaiend enthousiast over de deal met Windhorst. Bij de aankondiging zei hij opgetogen dat zij zijn paardensportbedrijf samen verder konden laten groeien 'in nieuwe markten en onder een nieuw publiek in het digitale tijdperk'.

Tops' ambities werden gedeeld door de Duitse zakenman, die zelfs grotere plannen met GCT leek te hebben dan met zijn voetbalclub. "Ik kijk er naar uit om met Jan Tops samen te werken om het succes van dit fantastische sportproject van wereldklasse te helpen uitbouwen", zei hij destijds.

Koude kermis

Maar nu dreigt de 59-jarige Tops van een koude kermis thuis te komen. Uit rechtbankstukken blijkt dat Windhorsts investeringsbedrijf Tennor het belang in het paardensportbedrijf niet meer wil hebben, omdat het verwacht dat het door de coronacrisis behoorlijke financiële schade oploopt.

Doordat Global Champions Tour evenementen moest schrappen, kan het veel entree- en sponsorgeld mislopen. Volgens de vakwebsite Grandprix circuleren er geruchten dat deelnemers een deel van hun hoge inschrijfkosten terugeisen, nu er geen wedstrijden meer zijn. "In de lucht rond Global Champions dondert het onweer", aldus de site.

Amerikanen niet happig

Ook de huidige aandeelhouder, McCourt, blijkt niet meer zo happig op het belang in het bedrijf van Tops. Vorige week liet een woordvoerder van de Amerikanen aan RTL Z weten dat zij Windhorst willen houden aan de deal. Uit rechtbankstukken blijkt dat zij niet met het belang willen blijven zitten.

Zo dreigt Jan Tops na decennialange successen, nu door de coronacrisis en de aandeelhoudersruzie rond zijn bedrijf toch tegen serieuze problemen aan te lopen.

Brabantse zwijger

Hoe de ondernemer zelf tegen de zaak aankijkt, is onbekend. Vorige week liet een woordvoerster weten dat Global Champions Tour geen commentaar op de aandeelhoudersruzie wil geven, omdat het daarin zelf geen partij in is.

Op een interviewverzoek is de gesloten Tops, die bekend staat als 'de Brabantse zwijger', nog niet ingegaan.

Lees meer over
Jan TopsLars WindhorstFrank McCourtEdwina Tops - AlexanderMathijs SmitGlobal Champions Tour