Slecht weer bezorgt Nederlandse wijnboeren kater

Wijnmakers in de grote wijnlanden in Europa hebben last van het extremere weer door het veranderende klimaat, waarschuwt de International Organisation of Vine and Wine (IOV) in Parijs, die de belangen van 48 wijnproducerende landen behartigt.

In Italië (het grootste wijnproducerende land ter wereld) daalde de productie dit jaar met 9 procent in vergelijking met 2020, in Spanje met 14 procent en in Frankrijk zelfs met 27 procent. Forse hagelbuien, harde wind of harde regen in de zomer speelt wijnboeren parten. In Frankrijk speelde ook nog nachtvorst in het voorjaar mee, waardoor de bloesem werd beschadigd.

Wijngaarden in ons land

Nederlandse wijnboeren hebben ook last van extremer weer en nachtvorst, alhoewel dat sterk verschilt per wijngaard. "Vorig jaar hadden we last van de warmte en nu van de enorme regenval in juli", zegt Mathieu Hulst van de Apostelhoeve in Maastricht, waar ze alleen witte wijn maken.

"Verder waren dit voorjaar de wijnstokken al aan het uitlopen, toen er nog nachtvorst kwam, dat betekende behoorlijk wat schade", zegt hij. Er groeiden daarna minder druifjes aan een tros, waardoor de oogst uiteindelijk 35 procent kleiner is, aldus Hulst.

Een geluk bij een ongeluk: doordat het volume laag is, is de kwaliteit goed, zegt hij. Of de prijs omhoog gaat moet nog worden bekeken, aldus Hulst. Dat hangt vooral af van hogere kosten waar hij mee te maken heeft. 

Natte zomer

Ook bij Wijngaard Saalhof in het Noord-Hollandse Wognum hadden ze dit jaar last van de natte zomer, maar toch zijn ze ook hier per saldo niet ontevreden, vertelt Ada Loos, die samen met haar man Siem al bijna 30 jaar wijn verbouwt. 

Ze kunnen dit jaar tussen de 6000 en 6500 liter wijn maken, tegen normaal zo'n 10.000 liter, aldus Loos. Dat zit hem geheel in de lagere oogst van witte druiven, want van de rode druiven was de oogst gelijk aan vorig jaar. Helaas is meer dan 70 procent van de productie van Saalhof witte wijn.

Financiële tegenvaller

Door het koude voorjaar kwam de groei traag op gang, vertelt Loos. "En in de zomer dachten we 'dat wordt niets'. Maar uiteindelijk hebben we toch nog een oogst waar we tevreden mee zijn." Want aan kwaliteit heeft de wijn niet ingeboet. 

Toch zal er door de kleinere oogst een financiële tegenvaller zijn, verwacht zij. Over de prijs die ze gaan vragen wordt later beslist, maar Saalhof bepaalt de prijzen aan de hand van de kwaliteit van de wijn en niet de kwantiteit, vertelt Loos. Met andere woorden: dat er minder flessen zijn om te verkopen, gaat het bedrijf niet proberen terug te verdienen via een prijsverhoging. 

'Al 20 jaar last van extreem weer'

Volgens wijnkenner Ilja Gort zijn er al zeker 20 jaar problemen voor wijnboeren in Europa. Dat komt door klimaatverandering. "Het is vooral de toenemende mate waarin sprake is van weersextremen die het lastig maakt voor wijnboeren. Zoals droogte of juist enorme regenbuien in de zomer."

Het probleem van de lagere productie speelt volgens Gort vooral bij witte wijn, omdat die eerder rijpt, waardoor dus de kans op vorstschade groter is, als het in het voorjaar 's nachts vriest. 

Ook in Nederland hebben wijnboeren volgens hem te maken met weersextremen. Maar omdat ze kleinschalig zijn kunnen ze makkelijker maatregelen nemen, zoals netten spannen als de weersverwachting is dat het gaat hagelen, aldus Gort.

Geen zorgen in Zeeland

Niet voor iedereen was een minder jaar. "Dit jaar is vergelijkbaar met vorig jaar", zegt Johan van de Velde van Wijnhoeve de Kleine Schorre in het Zeeuwse Dreischor. In de wijngaard groeien alleen witte druiven.

De oogst is nu een paar procent lager, omdat er in de natte zomer wat druiven zijn weggeknipt. Gelukkig was het een prima najaar. Alles bij elkaar was het dus precies omgekeerd aan vorig jaar, aldus Van de Velde. Van extreem weer zegt hij wat minder last te heben. "In het binnenland zie je dat toch wat meer."