Doos chocola 'erg karig' bij pensioen, dit is wél een normaal cadeau

"Iets leuks, met een leuk briefje of iets persoonlijks was fijn geweest", zei Hermien de Wit er zelf over, aan tafel bij Eva Jinek. Haar dochter Cocky was op Twitter minder over het zuinige gebaar te spreken. 

Vastgestelde bedragen

Ook etiquette-expert Beatrijs Ritsema vindt een doos Merci en een cadeaubon 'wel erg weinig' voor iemand die 17 jaar in dienst is geweest. "De meeste bedrijven hebben hier richtlijnen voor, afhankelijk van het aantal dienstjaren. Na 2 jaar krijg je - logischerwijs - minder dan als je 10 jaar in dienst bent geweest."

Dat beaamt Hanna van Solinge, onderzoeker bij het Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut  (NIDI), dat wetenschappelijk onderzoek doet naar bevolkingsvraagstukken. Zij deed onderzoek naar het belang van een goed afscheid met pensioen en interviewde daar mensen over. "De meeste bedrijven hebben vastgestelde bedragen voor afscheid, in welke vorm dan ook en een afscheidscadeau. Dat budget is over het algemeen hoger als een persoon een hogere functie heeft gehad."

Hoe ziet dat er dan concreet uit? Een medewerker van de gemeente Noordoostpolder bijvoorbeeld, krijgt bij pensionering een receptie of een etentje met partner en directe collega's. Daarnaast ook nog een cadeau ter waarde van 15 euro per dienstjaar. Een werknemer van RTL Nederland mag met maximaal 15 collega's lunchen of dineren, met een maximum van 75 euro per collega.

Bij onderwijsgroep Landstede worden collega's uitgezwaaid met een cadeau ter waarde van 10 euro per dienstjaar en een receptie. Medewerkers van het Radboud UMC die met pensioen gaan, krijgen een cadeau(bon) tussen de 100 en 150 euro, plus een receptie. Die mag in ieder geval 700 euro kosten.

Een afscheid zoals de dame bij PostNL ten deel viel is dus niet per se de norm. Toch bleek uit onderzoek van het NIDI onder bijna 2000 oudere werknemers dat bij een kwart van hen niet of nauwelijks aandacht werd besteed aan hun afscheid toen ze met pensioen gingen. Een op de tien kreeg geen cadeau of herinnering.

Dit komt ook voor bij mensen die al heel lang in dienst zijn van één bedrijf. Wel is het zo, schrijft het NIDI, dat veel mensen die met de stille trom vertrekken dat doen omdat ze onvrijwillig eerder moeten stoppen met werken. Bijvoorbeeld als ze gezondheidsproblemen hebben of bij een reorganisatie. In dat laatste geval heeft een werknemer zelf niet altijd zin om aandacht te besteden aan zijn of haar afscheid. 

Jaarlijks gaan er 90.000 mensen met pensioen, zegt Van Solinge. Die mensen werken niet allemaal op dezelfde plek; bedrijven krijgen dan ook niet dagelijks te maken met pensionering. "Het komt daardoor geregeld voor dat de leidinggevende of HR wordt overvallen door een vertrek", zegt Van Solingen, "en dan moet er snel iets georganiseerd worden."

Maar, besluit ze: over het algemeen gaat een pensionering niet ongemerkt voorbij en wordt er aandacht aan besteed. "Tenzij een werknemer dat echt helemaal niet wil. Maar ook dan is er meestal toch wel een geschenk vanuit het bedrijf."

Alsnog presentje voor Hermien

PostNL heeft inmiddels laten weten wel degelijk richtlijnen te hebben voor bijzondere gelegenheden, zoals het pensioen van een collega. "Daarbij staat de persoonlijke aandacht voor het afscheid centraal, inclusief een presentje en een feestelijke bijeenkomst met collega’s, bijvoorbeeld een lunch, borrel of koffie met gebak", mailt een woordvoerder van het bedrijf.

"In het geval van Hermien de Wit is dit niet goed gelopen. We gaan haar zo snel mogelijk alsnog een passend afscheid geven."