'Heimelijke prijsverhoging' in de supermarkt: minder voor meer euro's

Het meest bizarre voorbeeld: de prijsverhoging à 50 cent van Bieze knoflookdipsaus, terwijl er een derde minder in het bakje zit. Dat komt neer op een prijsverhoging van liefst 121 procent, berekende de Consumentenbond, die een aantal voorbeelden van krimpflatie op een rij zette. 

Want er zijn nog veel meer fabrikanten die minder in een bakje of zakje doen, maar wel dezelfde prijs rekenen – of zelfs meer. Zoals Gouda's Glorie, die 17 procent minder in een bak margarine stopte, maar de prijs wel met 34 procent verhoogde. Daardoor betaal je nu 62 procent meer.

Inflatie

"Krimpflatie is van alle tijden, maar de laatste tijd is het wel enorm toegenomen, dat heeft natuurlijk met de inflatie te maken", zegt Joyce Donat, woordvoerder van de Consumentenbond. Je ziet het volgens haar vooral bij A-merken, maar ook wel bij huismerken.

De Consumentenbond kreeg bij het meldpunt Eerlijk is eerlijk al veel klachten over dit soort zaken.

'Heimelijke prijsverhogingen'

"De honderden meldingen laten zien dat consumenten de heimelijke prijsverhogingen oneerlijk vinden", zegt Sandra Molenaar, directeur van de Consumentenbond.

Daarom wil de bond aan de ACM (Autoriteit Consument en Markt) vragen dit soort prijsverhogingen te toetsen aan de Wet Oneerlijke Handelspraktijken. "Het is toch een soort misleiding als je doet alsof er niets is veranderd", zegt Donat.

Fabrikant of supermarkt?

Als er extra inhoud in een verpakking zit, zetten fabrikanten dit wel groot op de verpakking, aldus de Consumentenbond. Maar Donat denkt niet dat fabrikanten straks op de verpakking zetten dat er minder in zit. Maar misschien kunnen ze er wel op zetten: 'let op, gewijzigde inhoud', denkt ze.

Volgens Donat is het de ene keer duidelijker dat er minder in een verpakking zit dan de andere. "Als er in een zak met minimarsjes een paar minder zitten, dan zie je dat misschien minder goed."

Ze weet ook niet of of de verantwoordelijkheid ligt bij fabrikanten van voedingsmiddelen, of bij supermarkten. "Als de hoeveelheid omlaag gaat, dan zou de prijs ook omlaag moeten gaan."

'Voelt als oneerlijk'

"Het voelt als een vorm van oneerlijk als je voor hetzelfde geld minder krijgt dan voorheen", geeft woordvoerder Saskia Bierling van de ACM toe. Maar het is volgens haar weer minder oneerlijk zolang het, op het moment dat je iets koopt, duidelijk is wat je koopt.  

"Het is nog even de vraag of je het fenomeen als oneerlijke handelspraktijk kunt bestempelen", zegt ze dan ook. "Misschien in sommige gevallen wel, en in andere niet."

De ACM kijkt of er regels zijn die niet worden nageleefd, zegt zij. "Pas als dat het geval is kunnen wij ergens iets van vinden."

Chips of olijven maakt geen verschil

Voor de ACM maakt het in ieder geval niet uit of een product dat duurder is geworden gezond is of niet. Oftewel: dezelfde prijs, maar een kleinere hoeveelheid is bij chips niet minder erg dan bij een bakje olijven.

Reactie supermarkten en fabrikanten

Het CBL, de brancheorganisatie van supermarkten, zegt dat supers voldoen aan de wettelijke eisen. "De prijs moet goed en duidelijk vermeld zijn en prijs per liter/kg. Ook moet duidelijk zijn wat en hoeveel de consument koopt."

Dat de inhoud en samenstelling van een product kan veranderen, heeft volgens het CBL verschillende redenen, zoals de beschikbaarheid van producten of ingrediënten. "Maar ook een andere samenstelling of portiegrootte in het kader van het bevorderen van de gezondheid. Denk aan minder vet, suiker, zout en/of calorieën."

Het CBL stelt ook dat het veranderen van de inhoud/samenstelling van een product niets nieuws is. "Het gebeurt momenteel niet meer of minder."

De FNLI (Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie) zegt dat voedingsmiddelenproducenten al langere tijd te maken hebben met extreme kostenstijgingen voor grondstoffen, energie, verpakkingen, arbeid en transport. Producenten kunnen die kostenstijgingen doorberekenen, bijvoorbeeld door te kiezen voor een kleinere inhoud, aldus FNLI.