Eieren nog duurder geworden, en er komt mogelijk meer bij
Eieren in de supermarkt zijn in de eerste twee maanden van het jaar nog duurder geworden. En mogelijk stijgt de prijs de komende tijd verder, want de prijzen die eierboeren krijgen zijn de afgelopen weken verder omhoog gegaan.
Een doosje van tien verse scharreleieren van het huismerk van vier grote landelijke supermarkten van gewichtsklasse L (63-73 gram) werd sinds begin dit jaar 4,5 procent duurder, blijkt uit gegevens van databedrijf Superscanner, dat de prijzen van supermarkten bijhoudt.
Dat is de helft meer dan de inflatie van zo'n 3 procent die het Centraal Planbureau (CPB) voor Nederland voor heel 2023 inschat.
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
Die prijsstijging van eieren komt bovenop die van vorig jaar. Eind december betaalde je in de supermarkt al bijna 21 procent meer voor je eitje dan een jaar eerder.
'Straks nóg duurder uit'
En mogelijk ben je straks in de winkel nog duurder uit. Want de prijzen die boeren krijgen van eierhandelaren zijn de laatste weken al met ruim 11 procent gestegen.
De eierprijzen zullen de komende tijd wellicht nog verder stijgen, schat Tom Schotman in. Hij is redacteur van Pluimveeweb.nl, de nieuwswebsite voor de Nederlandse pluimveehouderij.
Vogelgriep
Rond Pasen neemt de vraag naar eieren altijd toe, maar er speelt meer. Dat de eierprijzen in de winkel al flink gestegen waren komt volgens Schotman met name door de vogelgriep.
Door de vogelgriep zijn er minder kippen die eieren kunnen leggen. In een jaar tijd zijn er in Europa zo'n 50 miljoen vogels van besmette bedrijven gedood. Alleen al in Nederland ging het om 6 miljoen kippen, eenden en kalkoenen. Maar ook buiten Europa was er vogelgriep.
"In alle delen van de wereld is het wereldwijde eieraanbod aanzienlijk gedaald het afgelopen jaar. Hierdoor zijn de eierprijzen wereldwijd en in Nederland behoorlijk gestegen", zegt Schotman.
Vraag door industrie
Tegelijkertijd is er meer vraag naar eieren, vanuit de industrie, legt Bart-Jan Oplaat, voorzitter van de Nederlandse Vakbond Pluimveehouders uit. Zo hebben bijvoorbeeld koekjesfabrieken, spaghettimakers en mayonaiseproducenten ook eieren nodig.
Aanvankelijk konden ze interen op hun voorraden, maar nu gaat dat niet meer, aldus Oplaat. Zonder alle benodigde ingrediënten kunnen die producenten eenvoudig weg niet produceren.
Ze zorgen dus voor extra vraag. De prijs die de industrie betaalt voor eieren steeg dit jaar al met 14 procent. Oplaat noemt de prijs voor eieren die de industrie de afgelopen zes weken betaalt 'abnormaal hoog'.
Duur voer
Verder zijn de kosten voor pluimveehouders opgelopen. Door de oorlog in Oekraïne is de prijs van voer flink gestegen, aldus Oplaat.
Graan is een belangrijk bestanddeel van kippenvoer en de export van graan door Oekraïne is gedaald. Door de hogere voerprijs zijn ook jonge leghennen duurder geworden.
Contracten en vrije marktprijs
Voor zo'n 70 procent van de eieren die hun kippen leggen hebben pluimveehouders contracten afgesloten, met bedrijven die de eieren sorteren op gewicht en verpakken en vervolgens leveren aan supermarkten. De overige 30 procent wordt op de vrije markt verkocht, legt Oplaat uit.
In slechte tijden hoeven supermarkten dus niet zo'n hoge prijs te betalen voor die eieren, maar nu is dat wel anders. En de vrijemarktprijs voor eieren kan in tijden van krapte, zoals nu, nog wel hoger zijn dan de richtprijs, aldus Oplaat. Ook kan die vrije marktprijs in tijden zoals nu volgens hem sneller stijgen dan de richtprijs.
Duurder uit op vrije markt
Supermarkten zijn door contracten af te sluiten zeker van een groot deel van de eieren die ze denken te kunnen verkopen. De rest zullen ze moeten inkopen op de vrije markt. Nu zijn ze voor die laatste 30 procent, die ze op de vrije markt kopen, dus relatief veel geld voor kwijt. Dat zullen ze willen doorberekenen aan consumenten. Supermarkten zijn ook voorzichtig met de prijs waartegen ze zich nu vastleggen voor een periode van anderhalf jaar, de tijd waarin leghennen eieren leggen, aldus Oplaat.
Als er morgen een einde komt aan de oorlog door Rusland in Oekraïne, dan zal de voerprijs immers dalen, denkt hij. En dan kunnen supermarkten goedkopere contracten afsluiten. Minder contracten betekent dus dat er tijdelijk meer eieren op de vrije markt moeten worden gekocht. En nu moet dat tegen een relatief hoge prijs.
In deze video zie je hoe het komt dat de prijs van boodschappen stijgt, terwijl de inflatie nu lager is dan een aantal maanden geleden: