Toch tweede prik mogelijk na allergische reactie: 'Vaak is het de spanning'
Kortademigheid, zwellingen of rode vlekken. Dit soort zeldzame bijwerkingen na een coronavaccinatie blijken in veel gevallen helemaal niet door de prik zelf te komen, maar door de angst voor het vaccin. Daarom kunnen de meeste mensen die een allergische reactie hebben gekregen nu toch volledig worden gevaccineerd. Dat zegt de Nederlandse Vereniging voor Allergologie en Klinische Immunologie.
Inmiddels hebben ruim 13 miljoen Nederlanders hun eerste prik gehad. Bij bijwerkingencentrum Lareb zijn tot nu toe 238 meldingen van een allergische reactie binnengekomen. Bij de GGD waren dat er een stuk meer: 11.000 mensen deden daar melding. In veel gevallen werd de tweede prik daarom niet gezet.
Lichamelijk of psychisch?
Maar dat blijkt nu dus onterecht. In de meeste gevallen blijkt spanning de oorzaak van de allergische reactie. En dat is niet gek, want spanning in je lijf doet heel veel met je, vertelt psycholoog Bjarne Timonen. "Heel vaak denken mensen dat spanning heel erg psychisch is, maar het is ook zeker een lichamelijk proces. Het lichaam maakt stresshormoon aan. Dat kan leiden tot een lichamelijke reactie", zegt hij tegen EditieNL.
Hoe de spanning zich uit, verschilt per persoon. "Je kunt bijvoorbeeld last krijgen van stressvlekken in de nek, maar ook een verhoogde hartslag of uitslag. Ook gaan mensen blozen en kun je spanning in je spieren voelen. Mensen die getraumatiseerd zijn voelen dat altijd. Als je chronisch gespannen bent word je ook sneller ziek."
Onderscheid maken
Of een lichamelijke reactie na vaccinatie komt door allergie of door spanning is in de praktijk soms moeilijk te onderscheiden, vertelt arts allergologie Laura Sonneveld aan EditieNL. "Er is wel een aantal dingen om op te letten, die meer passen bij spanning dan bij een allergische reactie, en andersom. Tekenen van acute allergische reactie zijn bijvoorbeeld acute huidreactie en benauwdheid."
Sonneveld heeft ook veel patiënten gezien die na de eerste prik last kregen van een brok in de keel. "Die mensen hebben eigenlijk allemaal probleemloos het tweede vaccin gekregen. Dat is dus een klacht die past bij spanning."
Ook is het goed om in de gaten te houden wanneer de reactie begint. "Bij klachten die snel na de vaccinatie opduiken, binnen een of twee uur, is de kans groter dat het om allergie gaat."
Expert raadplegen
Toch blijft het lastig in te schatten of het bij jou nu juist wel of niet om een allergische reactie gaat. Daarom is het goed om een expert te raadplegen. Er kan voor worden gekozen om een kleine hoeveelheid van het vaccin in te spuiten om daarmee te testen of er sprake is van allergie. "Als we de kans hoog inschatten kunnen we ook aanvullende huidtesten doen in het ziekenhuis. Maar dat doen we echt maar bij een selectieve groep."