'Ernstig overgewicht kost jaarlijks 11.500 euro per persoon'

Het Partnerschap Overgewicht Nederland (PON) stuurde een vragenlijst naar 97 mensen met (ernstig) overgewicht. "We hebben bijvoorbeeld gevraagd of ze een diëtist of arts bezoeken, maar ook of mensen niet meer kunnen werken vanwege hun overgewicht", vertelt Karen Freijer van PON. Op die manier wilden de onderzoekers erachter komen wat overgewicht nou precies kost.

Grootste kostenposten

Daar kwamen verschillende kostenposten uit. Freijer legt uit waar die uit bestaan. "2907 euro voor de gezondheidszorg. Denk daarbij aan bezoek aan een arts, therapeut of diëtist", vertelt ze. Maar ook gebruik van medicijnen, thuiszorg of medische hulpmiddelen vallen daaronder.

Een andere kostenpost is die voor de patiënt en de familie. "Dat is 4037 euro. Dat zijn kosten als boeken over afvallen, speciale voeding zoals shakes, persoonlijke trainers of deelnemen aan een sportschool of afvalclub", vertelt Freijer. De laatste kostenpost is 4519 voor 'andere kosten', bijvoorbeeld op de werkvloer. "Vaker en langer ziek zijn, maar ook fysieke of mentale klachten die invloed op het werk kunnen hebben, waardoor je minder productief bent."

Bij elkaar opgeteld blijkt het dus dat (ernstig) overgewicht per persoon bijna 11.500 euro per jaar kost. "Of dit voor alle Nederlanders met overgewicht en obesitas in Nederland geldt, blijft natuurlijk een schatting. Maar dit kost het wel voor de 97 deelnemers van ons onderzoek. Overgewicht kost de maatschappij heel veel geld en vermindert de kwaliteit van leven van de personen die het betreft." 

Geld naar preventie

"Ik denk dat ik wel een vijfvoud kwijt ben geweest van 11.500 euro aan diëtisten, psychologen en andere medische kosten", vertelt ervaringsdeskundige Marieke Teunissen. Ze viel uiteindelijk 95 kilo af en is zelf nu leefstijlcoach. "Toen ik met overgewicht kampte en naar de psycholoog ging omdat ik niet lekker in mijn vel zat, werd gezegd dat ik eerst moest afvallen. Vervolgens ging ik naar een diëtist: ik viel dan weer een paar kilo af en als de consulten erop zaten, dan kwam ik het weer aan. Want voor mijn emotie-eten kon ik bij niemand terecht."

Zo ziet Marieke er nu uit:

Daar moet wat haar betreft verandering in komen. "Van 11.500 euro kan veel aan preventie gedaan worden." Ook volgens Freijer is er noodzaak om iets te doen aan de problematiek en onderstrepen de cijfers dat: "Je moet ervoor zorgen dat mensen geen overgewicht krijgen en dat mensen met overgewicht niet zwaarder worden."

"Voorkomen dat iemand overgewicht ontwikkelt kan door bijvoorbeeld de gemeente voldoende middelen te geven zodat elke inwoner gezond kan leven. De gemeente kan er dan voor zorgen dat inwoners toegang hebben tot makkelijker bereikbare ontspanning, gezondere voeding en beweging", geeft Freijer als voorbeeld. "Ook kan er geld naar voorlichting, en is er meer kennis nodig bij behandelaars zodat zij weten wat ze kunnen bieden aan deze patiënten."

Beginnen bij scholen

Met 11.500 euro per persoon kun je een hoop doen voor preventie, denkt ook obesitascoach en ervaringsdeskundige Floor van der Steen. "Het is belangrijk om te kijken waarom mensen te zwaar zijn. Vaak schuilt er iets achter. Bij mensen met obesitas heeft een groot deel een trauma. Dit kun je niet oplossen door te sporten en mediteren", legt ze uit.

Het lijkt haar een goed idee als scholen zich hier al mee bezig houden. "We leren op school rekenen en lezen, maar niet te werken aan ons zelfbeeld, ons geluk, gezonde voeding en een goede nachtrust", zegt ze. "Kinderen moeten stilzitten in een kringetje, maar eigenlijk zouden ze elk uur moeten rennen en vliegen. Of gratis een stuk fruit tussendoor."