Bijna miljoen longpatiënten hebben last van luchtvervuiling

De resultaten van het onderzoek zijn schokkend, vindt het Longfonds. "Zeker als je ziet dat 50.000 mensen met een longziekte één of meerdere keren in het ziekenhuis belanden door luchtvervuiling", zegt woordvoerder Herman Vijlbrief tegen EditieNL.

Bewustwording

Mensen zijn zich er over het algemeen niet van bewust dat zij ziek worden van vervuilde lucht. "Bijna 6000 kinderen kregen in 2019 astma door luchtvervuiling. Zelfs in de baarmoeder kan je al gezondheidsschade oplopen. We willen voorkomen dat kinderen hieronder lijden."

Zeven op de tien mensen met een longziekte vindt dat de gemeente er meer aan moet doen. "Samen met al die mensen doen we een oproep aan de gemeenten: stel gezondheid centraal in jullie beleid over luchtvervuiling. Voorkom daarmee dat mensen ziek worden door ongezonde lucht", aldus Vijlbrief.

Voorlichting

Uiteindelijk is het de overheid die kan zorgen voor verandering. "Het begint bij goede voorlichting. Als mensen zich meer bewust zijn van de gezondheidsrisico's, dan gaan ze zelf ook op zoek naar meer informatie."

Scholen, kinderdagverblijven en sportclubs staan ook vaak dichtbij plekken waar de lucht vervuild is. "Wij waarschuwen gemeenten om daar rekening mee te houden in het beleid. Maar als burger kan je er zelf ook op letten. Als een kinderdagverblijf dicht bij een drukke weg staat, kan je er ook voor kiezen om daar niet naartoe te gaan."

Houtstook

Ook wordt het volgens Vijlbrief hoog tijd dat de houtstook in Nederland wordt aangepakt. "Dat is een grote vervuiler. Wij vinden dat gemeenten goede voorlichting moeten geven over de gezondheidsrisico's ervan en moeten oproepen om niet te stoken."

Er bestaan inmiddels al wel verschillende soorten waarschuwingen en manieren om de luchtkwaliteit in jouw omgeving in de gaten te houden. Zo kun je in de weerapp op de iPhone per regio zien hoe het er op dat moment mee gesteld is.

Ook zijn er de stookalerts van het RIVM. "Daarmee zij roepen zij – als de lucht echt slecht is – op om niet te stoken. Dat is een mooi begin van bewustwording, maar het is de vraag of de waarschuwingen ook de stoker bereiken en of mensen zich eraan houden. Het zou goed zijn als hier meer algemene bekendheid aan wordt gegeven, bijvoorbeeld via weerstations als Buienradar."

Gezondheidsweerbericht

Volgens meteoroloog Maurice Middendorp van Buienradar is dat zeker iets om over na te denken. "In landen om ons heen, bijvoorbeeld in België, zie ik weleens dat weerpresentatoren ook het gezondheidsweerbericht benoemen. Bijvoorbeeld wat voor condities er zijn voor mensen met hooikoorts en of er veel smog is", zegt hij tegen EditieNL.

Hij vindt het geen slecht idee om dat in Nederland ook te doen. "Het is iets wat veel mensen aangaat. Dat blijkt wel uit het onderzoek van het Longfonds. Op basis van zo'n gezondheidsweerbericht kun je ook je dag indelen. Als je weet dat er morgen veel luchtvervuiling is, kun je er bijvoorbeeld voor kiezen om de dag erna te gaan sporten."

Impact van het weer

Het weer heeft ook impact op de luchtvervuiling. Zo is het hogedrukgebied waar we op dit moment mee te maken hebben – en waar we het mooie, zachte weer aan danken – nadelig voor de luchtkwaliteit. "Er is dan sprake van veel dalende luchtbewegingen. Daar komt de lucht tot rust, waardoor er een soort deksel op de atmosfeer ontstaat", legt Middendorp uit. De vervuiling die we uitstoten blijft dan in de onderste luchtlaag hangen, bij het aardoppervlak.

Bij een lagedrukgebied komt meer wind kijken, waardoor de lucht weer mengt. "Wat dat betreft is een goede storm met regen eigenlijk beter. En hebben we in Nederland een gunstig klimaat dankzij onze ligging aan zee. Maar het is alsnog belangrijk dat we onze eigen uitstoot ook verminderen, want we zijn een dichtbevolkt land."