Wat doen de maatregelen met ons immuunsysteem? 'Te steriel is niet gezond'
We doen in deze tijd allemaal ons best om zoveel mogelijk virussen en bacteriën te ontwijken. Volgens onderzoek van kenniscentrum Nivel hebben de coronamaatregelen van de afgelopen maanden dan ook tot minder infectieziekten geleid. Klinkt als goed nieuws, maar wat doet dat met ons immuunsysteem?
Lang niet alle bacteriën zijn slecht voor ons. "De meeste bacteriën zijn juist goed, die zijn aanwezig met een reden", zegt microbioloog Jasper Buikx van Micropia. "Het is goed om in contact te blijven met bacteriën, vooral in de eerste drie jaar van ons leven."
Volgens de microbioloog komen we als kind over het algemeen te weinig in contact met bacteriën. "Dat zorgt voor foutjes in ons immuunsysteem. Daardoor ontwikkelt ons lichaam allergieën", legt hij uit.
Desinfecterende gel
Het is volgens Buikx belangrijk om te beseffen dat het coronavirus dus een uitzondering is. "We moeten daarbuiten blijven zorgen voor onze microbacteriën. We hoeven daar niet banger voor te zijn dan we al waren. Daarom is desinfecterende gel geen goed idee, dat kan ertoe leiden dat je te weinig weerstand opbouwt."
Immuunsysteem heeft rust
Toch loopt het allemaal zo'n vaart niet, zegt Femke Broere, hoogleraar immunologie aan de Universiteit Utrecht. "Voor volwassenen maakt deze periode met coronamaatregelen niet heel veel uit voor het immuunsysteem. Het heeft hooguit wat meer rust", aldus Broere.
"Het zal niet ondersteboven raken door de maatregelen die we nemen en gebrek aan bacteriën die we krijgen." Schadelijk is het dus niet, ook niet voor kinderen. "Het is juist positief dat kinderen zo minder kans hebben op kinderziektes."
Te steriel
Dat betekent echter niet dat we helemaal niet meer in aanraking moeten komen met ziekteverwekkers. "Als het te steriel is om je heen, is het ook niet gezond. Ziekteverwekkers zijn nodig om je immuunsysteem op te bouwen", aldus Broere. "Maar kinderen spelen nog steeds met elkaar in de zandbak, dus dat zit wel goed."
Stress kan schadelijk zijn
Wie wel meer risico lopen, zijn mensen die veel stress en spanning hebben door de coronacrisis. "Angst om je baan te verliezen bijvoorbeeld. Dat kan schadelijk zijn voor het immuunsysteem. Door die stress zorgen mensen ook minder goed voor zichzelf: ze gaan slechter eten of minder sporten. Dat kan effect hebben op je immuunsysteem", legt Broere uit.
Dat is dan ook hoe je je immuunsysteem een boost kan geven: "Vermijd chronische stress en eet gezond. Doe lichamelijke beweging op een ontspannen manier, niet meteen als topsport. En zorg dat je je ontspanning houdt."