Doorbraak prostaatkanker: 'Zonder deze behandeling was ik er niet meer geweest'

Prostaatkankerpatiënten krijgen nu vaak een standaardbehandeling, zoals bestraling of chemotherapie. Dat was ook zo voor de 72-jarige Leo, die in 2012 de diagnose uitgezaaide prostaatkanker kreeg. "Ik ben toen de medische molen ingegaan van behandelingen. Dat heeft een tijdje gewerkt, maar in 2017 kreeg ik van mijn arts de boodschap dat ik uitbehandeld was. Dat is wel heel erg schrikken."

Andere medicijnen

De arts vertelde Leo dat er een experimentele behandeling was in het Radboudumc waar hij aan mee kon doen. "Daar hoefde ik geen seconde over na te denken", vertelt Leo. 

"Ze hebben DNA-onderzoek uitgevoerd en bleek dat ik het best behandeld kon worden met medicijnen die normaal gesproken voor borstkanker en eierstokkanker worden ingezet. Best een apart idee."

Prostaatkanker is de meest voorkomende vorm van kanker bij mannen. Vorig jaar werd het bij 13.600 mannen in Nederland vastgesteld. Er overleden vorig jaar 3000 mannen aan deze vorm van kanker.

Jaren winst

Door de behandeling gaat het alweer een paar jaar goed met Leo. "Op het moment is de PSA-waarde – de graadmeter voor activiteit van prostaatkanker – weer iets opgelopen, maar nog wel stabiel. Ik weet dus zeker dat ik er zonder die behandeling allang niet meer was geweest en dankzij die behandeling een aantal jaren winst heb gekregen."

Daar is hij erg blij mee. "Ik heb hele mooie jaren gehad, heb gereisd en nog wat van de wereld kunnen zien. En ik heb gewoon van de simpele dingen kunnen genieten samen met mijn vrouw."

Drie jaar verlengen

Maar hoe werkt het nou eigenlijk? "Bij mannen met uitgezaaide prostaatkanker nemen we een stukje tumorweefsel, daarin zit gedetailleerde informatie over de soort kankercellen", vertelt vertelt medisch oncoloog Niven Mehra van het Radboudumc.

"Door mutaties ontwikkelen prostaatkankercellen zich bij iedereen anders. Daarom moet een behandeling op de persoon zelf gericht zijn. Voor een prostaatkankerpatiënt kan een medicijn dat normaal bijvoorbeeld wordt ingezet bij long- of huidkanker effectief werken."

De behandeling kan het leven van uitbehandelde patiënten met twee tot drie jaar verlengen, vertelt Mehra. Dit bleek uit onderzoek onder 75 personen. "In al deze gevallen werd de behandeling dus pas gestart op het moment dat de patiënt is uitbehandeld, dus wanneer chemo en bestralingen niet meer werken. Een patiënt is dan fysiek uitgeput."

Eerder starten

De behandeling kan volgens de oncoloog nog meer effect hebben als er direct na de diagnose mee wordt gestart. "Dat gaan we nu onderzoeken door zo'n 600 patiënten met prostaatkanker te behandelen op basis van DNA-onderzoek. We willen definitief bewijzen dat zo'n behandeling effectiever is en meer kwaliteit van leven en levensduur oplevert."