Onderzoek naar nut EMDR-therapie bij bevallingstrauma
Eén op de vijf vrouwen ervaart de bevalling als traumatisch. Het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis in Amsterdam gaat onderzoeken of in zo'n geval EMDR – therapie die helpt bij het verwerken van traumatische herinneringen – ingezet kan worden. Dit zou kunnen voorkomen dat deze vrouwen een posttraumatische stressstoornis (PTSS) ontwikkelen.
Ongeveer 20 procent van de vrouwen ervaart de bevalling als traumatisch. Dat zijn jaarlijks ongeveer 11.000 vrouwen. Zo'n 2000 daarvan ontwikkelen PTSS. "Zo'n trauma kan komen door de bejegening tijdens de bevalling", vertelt gynaecoloog en onderzoeker Mariëlle van Pampus van het OLVG aan EditieNL.
"Het kan bijvoorbeeld dat de vrouw vindt dat ze respectloos is behandeld, of pijnstilling wilde maar die niet kreeg. Of dat er beslissingen zijn gemaakt zonder dat haar iets werd gevraagd. Maar het kan ook liggen aan het soort bevalling. Als je een paar liter bloed verliest kan dat als traumatisch worden ervaren."
Aan het onderzoek van het OLVG doen zo'n 200 vrouwen mee. Zij kunnen al twee weken na de bevalling aangeven hoe hun ervaring was. "Als wij merken dat ze het hebben ervaren als een hel – ze moeten zelf echt het woord trauma in de mond nemen – dan kunnen ze eventueel in aanmerking komen voor EMDR."
Wat is EMDR?
EMDR is een therapie die traumatische herinneringen doet vervagen. "In dit geval vragen we de vrouw of ze aan de bevalling terug wil denken. Dat is natuurlijk niet prettig", vertelt Arjenne Hoeksema, die zelf EMDR-cursussen geeft aan verloskundigen. "Tegelijkertijd moet ze met haar ogen mijn vingers volgen. Die gaan heen en weer, zoals een bal bij een tenniswedstrijd."
Op die manier wordt in de hersenen het trauma losgekoppeld van de herinnering. "De herinnering wordt op deze manier neutraal", legt Hoeksema uit.
Therapie
EMDR-therapie na bevallingen is niet geheel nieuw. Het wordt al ingezet bij vrouwen van wie bekend is dat ze een trauma of PTSS hebben. Het OLVG gaat nu echter onderzoeken of de therapie ook helpt bij vrouwen die een trauma hebben dóór hun heftige bevalling. EMDR kan mogelijk voorkomen dat zij PTSS ontwikkelen.
Het OLVG ziet regelmatig vrouwen die nachtmerries hebben van hun bevalling. Sommigen durven zelfs helemaal niet meer te bevallen. "Of ze willen bijvoorbeeld alleen nog zwanger worden als ze een keizersnede krijgen", vertelt Mariëlle van Pampus.
Hechting
Beter is om de nare herinnering in een vroeg stadium te wissen. "Ook voor het kind is dat belangrijk. Het trauma kan effect hebben op de ontwikkeling. De eerste duizend dagen zijn voor een baby erg belangrijk. Als de hechting niet goed verloopt kan het kind daar z'n leven lang last van houden."