Dierlijk orgaan in je lijf? 'Merk je natuurlijk niks van'
Het zou weleens dé oplossing kunnen zijn voor het tekort aan donororganen: varkensorganen die voor een deel bestaan uit menselijk weefsel. Dat zou, volgens wetenschappers, de kans verkleinen dat een mensenlichaam het varkensorgaan afstoot. Kiki Bleeker kreeg al een hartklep van rundweefsel. "De keuze was snel gemaakt."
Acht jaar geleden liep Kiki Bleeker een bacteriële infectie op: streptokokken. "Die bacterie heeft mijn hartklep verwoest. Ik ben jarenlang ziek geweest. Het zoog alle energie uit mijn lichaam", vertelt ze aan EditieNL. Na een bezoek aan het ziekenhuis in Utrecht werd zij voor de keuze gesteld: een kunstmatige hartklep of een biologische hartklep van rundweefsel. "De keuze is toen vrij snel gemaakt."
Dier in je lichaam
Als Kiki voor de kunststof hartklep had gekozen, moest ze haar hele leven antistollingsmedicijnen slikken. En dat zag ze niet zitten. "Ik rij op professioneel niveau paard. Als ik dat soort medicijnen zou slikken, zou een val van mijn paard levensgevaarlijk zijn. Dat zou het einde van mijn carrière betekenen. Ook wilde ik heel graag zwanger worden en dat is gevaarlijk bij het slikken van deze medicijnen."
Kiki is enorm denkbaar voor haar dierlijke hartklep. "Je merkt natuurlijk niet dat je hart ook van dier gemaakt is. Bovendien wordt het materiaal met coating behandeld en het ziet er niet direct uit alsof het van een dier afkomstig is", vertelt ze. Inmiddels kan ze met haar nieuwe hartklep weer op een paar paarden per dag rijden, terwijl ze dat daarvoor écht niet meer kon.
Organen
Toch zit er een groot verschil tussen een dierlijke hartklep en een heel orgaan dat van een dier afkomstig is. "Een hartklep wordt niet afgestoten omdat daar de dierlijke cellen van zijn afgehaald met een soort zeepoplossing. Dan houd je alleen het kraakbeen over. Daar reageert het lichaam niet op en stoot het dus niet af. Maar bij organen zijn levende cellen nodig om te functioneren", vertelt hoogleraar experimentele transplantatiechirurgie Henri Leuvenink van het UMCG.
Israëlische wetenschappers hebben het dierlijke bloedvatweefsel van varkensorganen vervangen door weefsel dat is gemaakt van menselijke placentacellen. "Het eerste waar je immuunsysteem namelijk mee in contact komt, zijn bloedvaten. Dus als je ervoor zorgt dat menselijk bloed niet in contact komt met het weefsel van de bloedvaten in het dierlijk orgaan en dat vervangt, dan wordt die afweerreactie ook minder", zegt Leuvenink.
Toekomst?
Of dit de toekomst is? Dat gaat nog erg lang duren, volgens de hoogleraar. De ontwikkeling staat nog in de kinderschoenen. "Ook ethisch gezien is het een lastige kwestie om dieren te gebruiken voor organen voor mensen. Ik denk dat het een beter idee is om ervoor te zorgen dat je meer humane organen geschikt maakt voor donatie."