Hawnaz (36): 'Op mijn 25e voelde ik voor het eerst een klein knobbeltje in mijn borst'

Hawnaz was 25 jaar oud toen ze opeens iets vreemds in haar borst voelde. "Het was een klein knobbeltje en deed een beetje pijn. Ook was ik erg vermoeid in die tijd. Ik maakte me zorgen, dus ben naar de huisarts gegaan. Hij dacht dat het niks was, maar verwees me voor de zekerheid toch door om een paar foto’s te laten maken. Normaal worden er dan vier foto’s gemaakt, maar omdat ik nog zó jong was, maakten ze er bij mij maar twee."

Naar huis gestuurd

Op die twee foto’s was niks te zien, dus werd Hawnaz weer naar huis gestuurd. De vermoeidheid werd gelinkt aan haar drukke leven op dat moment, als fulltime moeder en student. Zelf geloofde Hawnaz daar niet in, maar toch liet ze het daarbij. "Als zij het zeggen, zal het wel zo zijn, dacht ik."

Toen Hawnaz twee jaar later een dagje weg was met haar familie, begonnen dezelfde klachten weer op te spelen, maar dit keer was het erger. "Het voelde echt niet goed. Mijn borsten waren helemaal warm en ik was zó moe. De knobbel die ik destijds voelde, leek nu extreem veel groter. Ik heb de huisarts gebeld en kon direct foto’s laten maken."

De foto’s toonden iets geks aan, maar wat het precies was, wisten ze niet. Omdat in haar borst wel degelijk iets te voelen was, werd besloten ook een echo te maken. "Daarop zag je het meteen. Een tumor van vier centimeter in mijn linkerborst. Die donderdag nog voerden ze een punctie uit. Maandag moest ik weer op gesprek komen. Tijdens dat gesprek kreeg ik te horen dat het foute boel was."

Doodsbang

Hawnaz werd gediagnosticeerd met borstkanker op 27-jarige leeftijd. "De rollercoaster begon. Ik was doodsbang mijn borsten te verliezen. Weken sliep ik niet en huilde ik alleen maar. De kanker die ik had was niet gangbaar en kon niet behandeld worden met hormonen. Mijn behandeling begon daarom met chemo, de sterkste die er toen was. Deze verwijderde gelukkig alle kanker, dus dat was positief."

Na de chemo onderzochten de artsen of Hawnaz' kanker erfelijk was. Dit bleek niet het geval, wat betekende dat ze een borstsparende operatie kon krijgen: "Alleen het stuk borst waar de tumor in zat werd verwijderd, samen met het weefsel dat eromheen zat." Daarna volgde nog 42 keer bestraling. "Om zeker te weten dat de kanker zich niet zou verspreiden naar de rest van mijn lichaam."

Dat ze haar borsten kon houden, was een ontzettende opluchting voor Hawnaz. "Ik dacht: 'als mijn borsten er maar niet af hoeven, dan kan ik in ieder geval nog een paar jaar van mijn leven genieten'."

Chronische chemo-bijwerkingen

Of Hawnaz spijt heeft dat ze bij haar eerste vermoedens niet meer aandrong op verder onderzoek? "Spijt heb ik niet, het is uiteindelijk goed gekomen. Wel heb ik nog steeds een onprettig gevoel bij hoe het toen allemaal verliep. Ik voelde me niet serieus genomen. Ze zeiden: 'Je bent nog jong, het kan haast geen kanker zijn. Waarschijnlijk zijn het opgezette kliertjes en je hebt het ook niet in je familie'. Ik had toen wel meer druk kunnen zetten op het feit waarom ze mij niet verder onderzochten. Blij dat ik dat de tweede keer wel heb gedaan."

Tot op de dag van vandaag heeft de kanker impact op Hawnaz’ leven. "Hoewel mijn borsten niet zijn verwijderd, heb ik nog steeds veel last. De chemo heeft mij chronisch vermoeid gemaakt en daarnaast voel ik constante tintelingen in mijn vingers en voeten. Na een drukke dag moet ik lang rusten, want dan ben ik helemaal gesloopt."

Maar Hawnaz is niet iemand om bij de pakken neer te gaan zitten. "De kanker heeft me ook mooie dingen gebracht. Ik sta tegenwoordig anders in het leven: heb geen langetermijnplanning, maar leef echt per dag. Ik wil elke dag zo veel mogelijk uit het leven halen en geniet van elk klein ding. Is er iets, dan grijp ik in en wacht ik niet meer af. Het leven is zo kort. Voordat ik ziek was dacht ik: 'ach, doe ik later wel'. Dat is nu afgelopen."

Leven na borstkanker

Bang dat de kanker terugkomt is Hawnaz niet. Wel blijft ze huiverig. "Als het komt, dan komt het. Maar ik hou van het leven en ben voorlopig niet van plan te stoppen. Ik heb een prachtig gezin met twee zonen, daar strijd ik voor." Haar borsten controleren doet ze niet meer. Althans, niet zelf. "Elk halfjaar controleert het ziekenhuis mij. Als ik me zorgen maak bel ik – en laat ik de artsen controleren. Doe ik het zelf, dan maak ik mezelf gek en dat wil ik niet. Ik vertrouw mijn eigen oordeel niet, dus laat het liever over aan specialisten."

Aan iedereen die dit leest, wil Hawnaz graag het volgende mee geven: "Stop nooit met geloven in jezelf. Toen ik ziek werd, studeerde ik nog. Ik was bang dat ik dit niet kon afmaken, maar na mijn behandelingen pakte ik mijn studie meteen weer op. Tegenwoordig heb ik mijn droombaan, mede doordat ik nooit opgaf. Misschien voelt een bepaalde diagnose als het einde van je leven, maar geloof me: je komt er echt wel weer bovenop."

Borstkankermaand

Oktober is borstkankermaand. Gedurende het hele jaar, maar vooral tijdens deze maand, vragen KWF en Pink Ribbon aandacht voor borstkanker. "We willen de verhalen vertellen van de vrouwen die borstkanker krijgen en aan zo veel mogelijk mensen laten zien wat het met ze doet", zegt Annebel Schipper, woordvoerster KWF/Pink Ribbon.

Hoewel nog steeds 1 op de 7 vrouwen in haar leven de diagnose borstkanker krijgt, gaat het wel de goede kant op. "De afgelopen jaren worden overlevingskansen steeds beter door nieuwe behandelmethodes en meer kennis. 9 van de 10 vrouwen die borstkanker krijgen, overleven het. Bij veel andere vormen van kanker liggen die cijfers een stuk lager. Maar we gaan natuurlijk voor de 10 op 10", zegt Schipper.

Door aandacht te vragen voor borstkanker, wil Pink Ribbon gedurende de borstkankermaand zo veel mogelijk geld ophalen voor borstkankeronderzoek en verwante projecten. "Dit doen we onder andere met de armband. Deze kun je voor jezelf kopen, of aan een ander cadeau doen. Hij staat symbool voor het steunen van mensen met borstkanker. Symbolisch, maar ook financieel: de opbrengst gaat naar Pink Ribbon."

Schipper legt uit dat het voor vrouwen van alle leeftijden goed is om regelmatig je borsten te checken op veranderingen, om zo tijdig aan de bel te kunnen trekken indien nodig. "Denk aan een deuk of bult op je borst, vocht uit je tepel of een andere kleur van je tepel. Hoe eerder je erbij bent, hoe beter een behandelmethode gekozen kan worden. Twijfel je tijdens het controleren? Ga dan direct naar je huisarts."

Elk jaar heeft de borstkankermaand een bepaald thema. Dit jaar is het 'naasten'. Volgens Schipper hebben namelijk niet alleen de patiënt, maar ook vooral de naasten het zwaar. "Vraag eens wat vaker aan de partner of kinderen hoe het met hen gaat. Maar ook: bied concrete hulp aan. Boodschappen doen, oppassen, wat dan ook. We moeten niet vergeten dat een partner zijn of haar leven volledig in het teken van de patiënt zet. Dat is een grote taak om in je eentje op je te nemen."