Jaloerse broer? 'Onze peuter mept zijn babybroertje'
Janneke heeft twee jonge zoons. Haar peuter van bijna drie haalt soms uit naar zijn babybroertje. Hoe zorgt ze ervoor dat dit stopt?
Haar oudste zoon was aanvankelijk heel jaloers naar zijn kleine broertje toe, maar dat gaat de laatste tijd juist beter, zegt Janneke. "Nu is hij veel liever voor hem - aan het lachen maken, kusjes geven, knuffelen - maar eens in de zoveel tijd gaat het toch mis en dan heeft onze jongste weer een mep te pakken of trekt zijn broer ineens aan zijn haar. Als we er iets van zeggen – we zijn dan ook echt boos en verheffen onze stem - dan loopt onze zoon vaak weg of gaat hij zelfs lachen. Hoe zorgen we ervoor dat hij doorkrijgt dat hij zijn babybroertje pijn doet en dat dit echt níet kan?"
De komst van een baby is voor jonge kinderen een hele ingrijpende gebeurtenis, legt orthopedagoog Loes Waanders uit: "In dit geval kunnen, ondanks dat je probeert je zoon voor te bereiden, de daadwerkelijke komst van de baby en de maanden daarna best lastig zijn voor hem. Het is goed om je te realiseren dat de zelfregulatie van een driejarige nog volop in ontwikkeling is. Je zoon is nog niet in staat om zichzelf te remmen."
"Uiteraard begrens je als ouder wanneer hij zijn broertje pijn doet, bijvoorbeeld door zijn handje te pakken en te zeggen: 'Stop, slaan doet pijn'. Maar als je kijkt naar zijn leeftijd en fase van ontwikkeling, dan is het niet raar dat een peuter impulsief kan reageren. Hij heeft daar echt de hulp van een volwassene bij nodig, vooral op momenten van vermoeidheid en overprikkeling."
"Er gaan zoveel prikkels door zijn lijf dat hij van de zenuwen gaat lachen."
Dat Janneke’s oudste zoon soms lacht in deze situatie, moet niet verkeerd worden opgevat, legt Waanders uit: "We denken vaak dat het kind het 'niets kan schelen'. Maar dat is niet zo. Er gaan op dat moment zoveel prikkels door zijn lijf dat hij van de zenuwen gaat lachen. Hij is geschrokken van jullie boze reactie en heeft jou dan juist nodig. Belangrijk is om dan op een duidelijke en liefdevolle manier grenzen te stellen. Zorg dat verbaal en non-verbaal overeenkomen - met een lach op je gezicht vragen of hij wil stoppen is onduidelijk. Zelf schreeuwen en boos worden is niet handig: als je wilt dat jouw kind later op een rustige manier omgaat met frustraties, probeer dit dan ook voor te doen."
Op andere manier contact maken
De orthopedagoog adviseert ouders om zich te focussen op de behoefte die eronder zit: "Vindt hij het lastig dat zijn broertje de fles krijgt van mama? Erken dat dan: 'Je wilt ook graag bij mij zitten, toch?' Maak duidelijk wanneer dat dit kan, bijvoorbeeld dat jullie een boekje gaan lezen als de fles leeg is. Dit is zichtbaar voor een driejarige en duidelijker dan 'straks'."
"En leer je oudste om op een andere manier contact te maken met zijn broertje, bijvoorbeeld door samen te kijken wat er gebeurt als jullie de baby zachtjes onder zijn voetjes aaien. Zo leert hij op een positievere manier met zijn broertje om te gaan."
Wil je geen aflevering van deze rubriek missen? Klik dan op de Opvoedkwestie-tag hieronder en vervolgens links bovenin op 'Volgen'.