Karen: 'Is elke ochtend een smoothie wel goed voor de lijn?'

Elke ochtend maakt Karen (32) een smoothie van heel veel fruit (uit de diepvries), yoghurt of kwark. "Ik geniet hier elke ochtend weer van. Ik vind het lekker en ik dacht telkens: kijk mij eens gezond bezig zijn. Maar nu waarschuwde een vriendin laatst dat dit helemaal niet zo gezond is, omdat je daarna snel honger krijgt en dus weer gaat eten. Bovendien zou al dat fruit niet zo gezond zijn, omdat dat ook veel suiker bevat."

"Ik baal hiervan: ik ben juist afgestapt van het eten van brood in de ochtend omdat ik het idee had dat ik juist daarvan aankwam. Heeft mijn vriendin gelijk en kan ik beter toch iets zwaarders eten in de ochtend?"

Dieetpsycholoog Eveline van de Waterlaat kan zich heel goed voorstellen dat je inmiddels niet meer weet wat je moet geloven. "Als je het Voedingscentrum aanhoudt dan is fruit supergezond, maar volg je een koolhydraatarm dieet dan is fruit uit den boze. Volg je een afslankdieet waarbij je geen gluten mag, dan is brood je vijand. Tel je echter je calorieën, dan komt een snee brood weer als prima uit de bus."

Gelukkig heeft Van de Waterlaat goed nieuws voor Karen: van zowel smoothies als van brood word je niet dik. "Of je snel weer honger krijgt na het drinken van een smoothie is per persoon verschillend en hangt tevens af van de ingrediënten (zie kader) die je gebruikt."

Vet, vezels en eiwitten 

Heb jij wel snel weer trek na je ochtendsmoothie? Experimenteer dan eens met het toevoegen van extra vet, eiwitten of vezels.

• Vet: "Meer vet toevoegen aan je smoothie kan door volle zuivel te gebruiken in plaats van magere, zoals volle yoghurt of volle kwark. Maar je kunt ook plantaardige vetten toevoegen, bijvoorbeeld door wat avocado toe te voegen aan je smoothie. Hierdoor wordt je smoothie lekker romig. Stukjes avocado zijn tegenwoordig ook ingevroren te verkrijgen."
• Vezels: "Om het vezelgehalte van een smoothie nog wat op te hogen, kun je naast fruit ook bladgroenten, zoals spinazie toevoegen. Ook pitten en zaden zijn een goede toevoeging, denk aan pompoenpitten, zonnebloempitten, lijnzaad, chiazaad of sesamzaad. Gebruik liever geen vruchtensap (ook geen vers sap), omdat bij sap de vezels voor een groot deel eruit worden gefilterd."
• Eiwitten: "Meer eiwitten kun je aan je smoothie toevoegen door bijvoorbeeld kwark of Griekse yoghurt te gebruiken in plaats van gewone yoghurt. Maar ook eiwitpoeder wordt vaak gebruikt om het eiwitgehalte te verhogen."
   
• Maak ook eens een smoothiebowl: "Een smoothiebowl is niets anders dan een smoothie die je eet met een lepel. Vaak zijn ze wat dikker (en dus verzadigender) dan de versie die je uit een glas drinkt. Je topt ze af met wat fruit, granen, kokossnippers, pitten of zaden."

Volgens Van de Waterlaat heeft fruit sinds de toegenomen populariteit van koolhydraatarme diëten een flinke deuk opgelopen. "Vooral van fruitsoorten die wat meer fruitsuikers bevatten, wordt vaak gedacht dat je er dik van wordt. Dat is jammer, want fruit voorziet ons juist van veel andere gezonde voedingsstoffen, waaronder vezels. En dat terwijl 90 procent van de Nederlanders te weinig vezels binnenkrijgt, met stoelgang- en darmproblemen als gevolg."

Drie stuks fruit

"Mijn advies is dan ook om niet twee, maar drie stuks fruit per dag te eten. Of je die nu in één keer eet of gedurende de dag, dat maakt niet uit. Gebruik je meer dan drie porties fruit in je smoothie, dan zou je ook een deel kunnen vervangen door bladgroenten."

Met het diepvriesfruit dat Karen in haar smoothies gebruikt, is trouwens helemaal niets mis, integendeel zelfs. "Het is zelfs gezonder. Omdat het direct na de oogst wordt ingevroren gaan er minder vitamines verloren."

Verzadiging

Als Karen op haar gewicht wil letten, dan is 'een verzadigd gevoel' een belangrijke, tipt de dieetpsycholoog, omdat 'niets het afvallen moeilijker maakt dan de hele dag rondlopen met een hongergevoel'. "Over het algemeen zorgen vetten, eiwitten en vezels voor meer verzadiging dan koolhydraten. Maar ook hierin zit weer veel verschil. Zo is de een veel langer verzadigd van een bakje volle kwark (bevat vet en eiwitten). Terwijl de ander weinig verschil merkt als hij magere kwark eet (bevat wel eiwitten, maar geen vet)."

Etenswaren en (uitgesproken) smaken die jij lekker vindt, geven over het algemeen veel meer verzadiging dan voedingsmiddelen met weinig smaak of voedingsmiddelen die je niet zo lekker vindt, weet Van de Waterlaat. "Smaak wordt enorm onderschat bij het afvallen. Zo geeft vet smaak aan een gerecht en een lekker mondgevoel. Terwijl bij veel diëten zo min mogelijk vet wordt gegeten. En dat terwijl een goede smaak en mondgevoel het afvallen niet alleen veel lekkerder maken, je houdt het hierdoor ook nog eens veel langer vol."

Van de Waterlaat wil Karen daarom adviseren om niet zomaar iets aan te nemen, maar het eerst in de praktijk te testen. "Een smoothie kan een prima keuze zijn. Laat je vooral niet van de wijs brengen door anderen, maar vertrouw op jezelf en je lichaam."

Rubriek: Asking for a friend 

In deze wekelijkse rubriek Asking for a friend leggen we lezersvragen over gezondheid voor aan één van onze experts. Heb jij ook een prangende gezondheidsvraag voor een huisarts, verloskundige, diëtist, psycholoog of een andere gezondheidsexpert? Mail die dan naar weekendmagazine@rtl.nl en wie weet zie jij het antwoord hier op deze plek snel verschijnen.