Als je de overledene niet persoonlijk kent, heb je dan ook recht op rouw?

Pure shock, toen bekend werd dat voormalig One Direction-zanger Liam Payne was overleden na een val van het balkon in Buenos Aires. Hij was 31 jaar: 'nog zo jong', 'onvoorstelbaar', 'veel te vroeg'. Iemand maakte een toespeling naar een album van de band, Live while we’re young, met een gebroken hartje erachter.
 

Ook de manier waarop Payne overleed – een val tijdens een vakantie in Argentinië, zijn vriendin was net een paar dagen eerder vertrokken – wordt benoemd. 'Ik hoop niet dat hij alleen was.' En ook: 'Wat verschrikkelijk, zo abrupt.' 

Het aantal had-niet-gehoeven-reacties, die de zinloosheid van een balkonval benadrukken, is groot. Het aantal speculaties eveneens - waren er drugs in het spel? Alcohol? - al geven veel mensen aan dat de uitkomst niet anders zal zijn: het is vooral heel, heel triest.

Paynes dood liet daarnaast vooral zien: fanliefde vergaat niet als muziek je in een bepalende, belangrijke periode uit je verleden (tienertijd, pubertijd, studententijd, you name it) heeft vergezeld. Eens een fan betekent toch vaak: altijd een fan, zij het, als je ouder wordt, iets rustiger, meer sluimerend, op de achtergrond.

'Ik ben met zijn stem opgegroeid', schrijft iemand. 'Ik ken ál hun liedjes, blèrde altijd mee.' Daar waar verdriet is om Payne, is tegelijkertijd heel veel liefde, bewondering, bakvisverliefdheid tot en mét. 'Wow, mijn hart', schrijft iemand. Payne was een muzikant van wie tieners de foto nog boven hun bed hadden hangen. 'Ik was altijd weg van hem', bekent iemand, terwijl ze een vriendin tagt, 'weet je nog?' Payne is voor veel mensen onlosmakelijk verbonden aan 'die goede oude tijd'.

Recht op rouw

Toch wordt er ook een beetje lacherig gedaan als er beelden verschijnen van rouwende fans die zeggen een gebroken hart te hebben. Dat roept de vraag op: ben je ook een nabestaande als de dode jou niet kent? Wie heeft recht op rouw? 

'Zo overdreven', klinkt het her en der, als reactie op de huilende fans. En ook: 'Het blijft bizar te zien dat velen zo van slag zijn door het het overlijden van iemand die ze niet persoonlijk kennen.' 

Touché, Payne is hoogstwaarschijnlijk met niemand van de reageerders, bevriend geweest. Hij kende niemand persoonlijk. Máár: 'Ik draaide zijn nummers veel toen mijn vader overleed.' En: 'Altijd als ik liefdesverdriet had, altijd als ik ruzie had met mijn ouders… Altijd: One Direction.' 'Mijn opvrolijkliedjes, mijn troostnummers.'

Fanliefde

Fanliefde is een ander soort liefde dan die je voelt voor je directe naasten, maar het aantal reacties op Paynes' overlijden laat zien: je kunt houden van iemand die je niet kent, simpelweg omdat zijn muziek er altijd was wanneer je die nodig had.