Van onbezorgde puber naar onbegrepen man: Robbie heeft hersenschade door zinloos geweld
Het had een geweldige vakantie moeten worden: voor het eerst met vrienden naar Spanje. Maar de reis eindigde voor de destijds 18-jarige Robbie in een nachtmerrie. Door zinloos geweld belandde hij in een coma en liep hij niet-aangeboren hersenletsel op, waardoor zijn leven nooit meer hetzelfde zou zijn. "Mijn oude dromen heb ik moeten loslaten. Ik heb nu een nieuwe: een heel normaal leven opbouwen."
Of hij mee wilde op vakantie. Die vraag kreeg Robbie Hoekstra (nu 25) een paar dagen van tevoren van een groep vrienden. Robbie was destijds een 'onbezorgde jongen die vrij in het leven stond', vertelt zijn moeder Sacha bij haar thuis in Leeuwarden aan de keukentafel. "Dol op voetbal en auto's. Een heel normale 18-jarige jongen."
Mee naar Spanje
Robbies leven was tot dan toe zeker niet over rozen gegaan. Hij werd veertien weken te vroeg geboren ("Daar heb ik alleen kleine longen aan overgehouden", zegt hij) en op zijn 13de overleed zijn vader. Twee weken voor de vakantie naar Spanje was zijn moeder hertrouwd met zijn stiefvader. "We kregen ons leven dus net weer een beetje op de rit. Robbie ging daar allemaal vrij goed doorheen."
En toen kwam die vraag: of hij mee wilde naar Spanje. "Er was iemand afgehaakt, waardoor er een plek vrijkwam in de auto. Ik was nog nooit met vrienden naar het buitenland geweest, maar had er meteen zin in", zegt Robbie. Het was 2018, de groep ging naar L'Estartit, een klein dorpje aan de Costa Brava.
"De eerste avond had ik geen zin om mee uit te gaan, met vijf jongens van tussen de 18 en 20 in de auto naar Spanje, dat is best intens", lacht Robbie. "De tweede dag dobberden we wat in een zwembad, gingen we barbecueën, en daarna gingen we naar discotheek Fata." Dat is een drukbezochte discotheek bij camping Las Dunas in het verderop gelegen plaatsje Sant Pere Pescador, waar zowel toeristen als de lokale bevolking komt.
Trap tegen kaak
"Er was nog even gedoe over mijn korte broek, die was van joggingstof en dat vond de uitsmijter niet leuk. Maar al snel mocht ik toch naar binnen en hadden we een leuke avond. Dat zeggen ze in elk geval, want ik kan me van die hele vakantie niets herinneren."
's Nachts, als ze buiten de disco op een taxi staan te wachten, gaat het namelijk helemaal mis. Robbie krijgt uit het niets een trap tegen zijn kaak, raakt bewusteloos en valt met zijn hoofd op een stoeprand. De reden? "Ik was de verkeerde persoon op de verkeerde plaats. Achteraf hoorden we van de politie dat een groep Spanjaarden die avond ruzie had gehad met een groep Nederlanders. Ik leek blijkbaar op één van die Nederlanders, en de dader is één van die Spanjaarden. Toen hij mij zag lopen, dacht hij: die ga ik pakken."
Kritieke toestand
Robbie heeft een schedelbreuk en fors hersenletsel. Hij raakt in een coma. Drie weken ligt hij in kritieke toestand in een ziekenhuis in Spanje. Naar Nederland gebracht worden kan niet, omdat elke beweging door de zwelling van zijn hersenen levensgevaarlijk kan zijn.
"De moeder van een vriend die mee was naar Spanje stond de ochtend nadat het gebeurd was vroeg bij ons voor de deur", vertelt Sacha. "Ze vertelde dat Robbie een ongeluk had gehad." Daardoor raakte ze niet meteen in paniek: "Robbie was een brokkenpiloot, dus we dachten dat hij een arm of been had gebroken, misschien wat hechtingen had."
"Op foto's van mijn hersenen leek het alsof iemand met een pollepel door mijn kop had zitten roeren."
De vrouw gaf Sacha de gegevens van een ziekenhuis en een naam van een arts. "We hebben de verzekeraar gebeld, en die heeft contact opgenomen met het ziekenhuis. Daarna belde de verzekeraar mij. Robbie lag op de IC en we moesten zo snel mogelijk daarheen. Diezelfde dag zijn we naar Spanje gevlogen."
Alles opnieuw leren
"Hij was meer dood dan levend", omschrijft Sacha zijn toestand tijdens die weken in het Spaanse ziekenhuis. "'He is on the dark side', zeiden ze tegen ons. Het was afschuwelijk om te zien hoe hij erbij lag: op zijn rug met heel veel slangetjes, draadjes en apparaten."
Na die drie weken is de zwelling van zijn hersenen stabiel genoeg, en wordt Robbie met een ambulancevliegtuig naar het UMCG in Groningen overgevlogen, waar hij nog twee weken in een kunstmatige coma wordt gehouden. En dan wordt hij langzaam wakker. Hij moet opnieuw leren praten, tellen, lopen, fietsen...
"Op foto's van mijn hersenen leek het alsof iemand met een pollepel door mijn kop had zitten roeren. Ze hebben zo'n optater gehad. Veel dingen heb ik opnieuw kunnen leren in het revalidatiecentrum waar ik vijf maanden heb gezeten. Maar ik ben nog steeds vergeetachtig en vermoeid, ik heb concentratieproblemen, kan niet meer ruiken en – heel bizar – ik stotter soms. Dat deed ik voor het incident nooit, maar nu zijn de S, D en W moeilijke letters waar ik op blijf hangen."
Zijn droom om uitvoerder te worden in de bouw – en de mbo-opleiding die hij volgt om dat te bereiken – moet hij opgeven. Maar Robbie gaat niet bij de pakken neerzitten. Hij verhuist naar een appartement op 5 minuten rijden van zijn moeder, waar hij zelfstandig woont. Met de hulp van zijn moeder, die onder andere zijn geldzaken voor hem regelt, gaat dat goed.
Passie voor auto's
En hij zorgt dat hij weer kan rijden en koopt zijn eigen auto (een Toyota Corolla TTE compressor, een type waar er maar weinig van zijn). Het is een grote liefde van hem. "Ik heb altijd iets gehad met auto's. Ik wist al jong van alle auto's het merk en type, en hoeveel cilinders en pk's ze hadden.
Hij lacht: "Ja, voor sommigen praat ik echt Chinees als het daarover gaat, maar mensen die dezelfde passie hebben, die waarderen dat wel. Zo had ik laatst nog een leuk gesprek met iemand die ook een bijzondere auto had, gewoon bij een tankstation. Van dat soort dingen word ik blij."
Zodra hij kan, gaat Robbie ook weer werken. Hij wordt pakketbezorger, iets wat hij met veel plezier doet. "De hele dag in de auto zitten, kleine praatjes met mensen, ja dat vond ik leuk."
Maar de boosheid die hij sinds het incident heeft, zit hem daarbij in de weg. Vaak belt hij zijn moeder om uit te razen, zodat een ander er geen last van heeft. Maar wachten tot hij zijn moeder aan de lijn heeft, lukt niet altijd, bijvoorbeeld als er op zijn werk meer van hem wordt gevraagd dan hij aankan.
Wat is niet-aangeboren hersenletsel?
Hoeveel mensen in Nederland niet-aangeboren hersenletsel (NAH) hebben, is niet bekend, zegt de Hersenstichting. In 2023 waren er bij huisartsen ongeveer 861.700 mensen bekend met 'een aandoening die kan leiden tot niet-aangeboren hersenletsel'. Van hen is iets meer dan één derde jonger dan 65 jaar.
Waarom we niet weten hoeveel mensen NAH hebben, is omdat het zo'n breed begrip is, met heel veel verschillende oorzaken. Er zijn mensen die NAH hebben na een medische aandoening, zoals een beroerte, en mensen die – net als Robbie – NAH hebben na wat 'traumatisch hersenletsel' wordt genoemd: dat is het gevolg van een ongeluk of geweld. NAH uit zich ook niet altijd meteen, soms lijken mensen hersteld en krijgen ze maanden of jaren later alsnog klachten.
En NAH uit zich dan ook nog eens op heel veel verschillende manieren. Er zijn bijvoorbeeld mensen die fysieke problemen hebben, zoals slecht zien of een verlamming, mensen die vooral veel last hebben van vermoeidheid en mensen bij wie het karakter door het letsel is veranderd.
Bron: Hersenstichting en Hersenz.nl
"Ik zou nooit iemand pijn doen, dat heb ik ook nooit in mijn leven gedaan. Maar als ik ineens hoor dat ik een andere route moet rijden, dan kan ik wel gaan vloeken en schelden – ik ben behoorlijk grofgebekt. Dan is het gewoon even te veel. Mijn laatste werkgever heeft om die reden mijn contract niet verlengd, dus sinds 1 maart zit ik weer thuis."
Grote droom
Er is nog een grote droom, die Robbie nu in vervulling hoopt te laten gaan: vrachtwagenchauffeur worden. "Toen ik pakketbezorger werd, was dat nog geen optie. Toen overviel de vermoeidheid me nog te veel. Maar inmiddels voel ik het aan als ik moe word en dan kan ik de auto parkeren bij een tankstation. Ik moet alleen nog mijn vrachtwagenrijbewijs halen." Ondanks de concentratieproblemen denkt hij dat hij dat kan. "Het zal misschien alleen wat langer duren."
"Als Robbie een muts van gips zou opzetten was er wellicht meer begrip voor hem."
"Hersenletsel is zo ingewikkeld", zegt zijn moeder. "Je ziet het niet aan hem, waardoor er weinig begrip is voor zijn gedrag dat soms afwijkend kan zijn. Waarom onthoud je dat niet? Waarom ben je nu boos?" In een oproep op LinkedIn, waarin ze hulp vroeg nadat Robbie de laatste keer te horen had gekregen dat zijn contract niet werd verlengd, schrijft ze: "Als hij een muts van gips op zou zetten was er wellicht meer begrip voor hem."
Maar Robbie weigert ook nu weer bij de pakken neer te gaan zitten. Een uitkering aanvragen wil hij niet, hij wil werken. "Ik kan ook werken", zegt hij. "Waarom zou ik dan thuis moeten gaan zitten?" Er is nu contact met verschillende instanties en een jobcoach, in de hoop dat zij hem kunnen koppelen aan een werkgever die wel begrip heeft voor de problemen die Robbie door het hersenletsel ervaart.
Want Robbie wil maar één ding: vooruit. Zo zeer dat hij niet eens weet of de dader bestraft is, of wie de dader is. "Ik weet dat hij na het incident is opgepakt. Daarna kwam hij vrij in afwachting van het proces, maar toen ging hij weer de fout in. Hij stond dus voor meerdere zaken terecht. Maar weet je, als ik weet welke straf hij had gekregen, wat heb ik daar dan aan? Misschien is het veel te weinig, dan is het alleen maar iets om boos over te worden: hij krijgt maar zo weinig straf, terwijl mijn leven voor altijd is veranderd."
"Ik vind het een gore klootzak – ja sorry – maar ik moet verder. Dan besteed ik mijn energie liever aan mooie dingen. Zoals werk vinden, een mooi leven opbouwen. Hoe dat leven eruitziet? Heel simpel: een vrouw, kinderen, een huis en een mooie auto. Gewoon heel normaal."
Zondaginterview
Elke zondag publiceren we een interview in tekst en foto's van iemand die iets bijzonders doet of heeft meegemaakt. Dat kan een ingrijpende gebeurtenis zijn waar diegene bewonderenswaardig mee omgaat. De zondaginterviews hebben gemeen dat het verhaal van grote invloed is op het leven van de geïnterviewde.
Ben of ken jij iemand die geschikt zou zijn voor een zondaginterview? Laat het ons weten via dit mailadres: zondaginterview@rtl.nl
Lees hier de eerdere zondaginterviews.