Zó kleed je je (niet) naar kantoor bij warm weer: 'Vrouwen mogen veel meer dan mannen'

Als het gaat om hoe je je naar je werk kleedt, zijn er wat Anne-Marie van Leggelo betreft een heleboel dingen not done. Zeker in een zakelijke setting. Met stip op 1: de beruchte teenslipper. "Die kunnen écht niet. Blote tenen zijn sowieso een no-go op het werk, ook voor dames. Peeptoes en sandaaltjes kun je dus beter bewaren voor een ander moment."

Ook Arno Kantelberg, hoofdredacteur van stijlgids ModMod, vindt de teenslipper in een kantooromgeving in principe 'een brug te ver'. "Maar ik denk dat er best wel ergens een werkplek te vinden is waar dat wel kan. Het is erg afhankelijk van het kantoor en de beroepsgroep wat wel of niet gepast is. Voor sommige kantoren gaat een T-shirt al te ver, terwijl ze het bij andere kantoren prima vinden als je in korte broek komt."

Toch zijn er in het algemeen wel enige richtlijnen waar de meeste Nederlanders het over eens zijn. Met bloot is het bijvoorbeeld altijd oppassen geblazen. Als vrouw 'mag' je decolleté niet te diep zijn, je rok of broek niet te kort, en zijn zelfs mouwloze tops uit den boze, zegt Van Leggelo. "In de VS zijn ontblote bovenarmen helemaal oké, maar in Nederland zijn we daar nog niet. Hier hoor je in zakelijke functies altijd op z’n minst een kort mouwtje te hebben, zodat je bovenarm net bedekt is."

Croptop? 

Hotpants en minirokjes kun je vanzelfsprekend beter naar het strand dragen dan naar je werk. En over de croptop kan Van Leggelo kort zijn: "Nee, nee, nee. Elke vorm van buik mag niet gezien worden, punt. Hoe mooi je buik ook is." Over de korte broek daarentegen zijn de meningen verdeeld. 

Van Leggelo vindt zo’n broek in sommige gevallen best kunnen op kantoor, "zeker als het zo’n nette bermuda is. Maar de rest van Nederland lijkt daar nog lang niet klaar voor te zijn. Vooral bij mannen ligt het gevoelig. Er wordt vaak met afschuw op gereageerd als mannen met blote benen naar het werk komen."

En daar zit precies de crux, meent Arno Kantelberg. Bij mannen wordt te zomerse kleding eerder als onsmakelijk gezien, terwijl vrouwen er dan juist van worden beticht er te sexy – eigenlijk té smakelijk – bij te lopen. "Vrouwen kunnen best een korte broek aan naar het werk, maar zodra er een mannenkuit of -knie zichtbaar is, schieten bij veel mensen gelijk de vlekken in hun nek." Dat verschil in perceptie noemt hij opvallend. "Het is gewoon seksediscriminatie."

Als man hoef je ook niet op de Zuidas aan te komen in een overhemd met korte mouwen, vult Anne-Marie van Leggelo aan. "Dat is echt not stylish. In China en de VS vinden ze dat fantastisch, maar het is niet conform de zakelijke Nederlandse dresscodes."

Blote mannenenkel

Voor mannen is het volgens stijlexpert Kantelberg daarom een stuk lastiger om zich een beetje stijlvol te kleden wanneer de mussen van het dak vallen. "Vrouwen hebben een vrij speelveld. Ze kunnen zowel broeken als rokken dragen. Een luchtige jurk zit natuurlijk fijner dan een strakke broek. Mannen hebben alleen die broek, die lang moet zijn, en ze moeten ook nog sokken aan. Althans: als ik zie hoe hysterisch er wordt gereageerd op een blote mannenkuit of -knie, denk ik dat veel mensen moeite zouden hebben met een blote enkel."

Wat ook niet helpt: Nederlandse mannen zijn vaak als de dood om iets verkeerds uit te stralen, zegt Kantelberg. "Dat is de reden waarom veel mannen zich zo saai mogelijk kleden. Over het algemeen zijn mannen buitengewoon onzeker over hun eigen uiterlijk. Daarom zien ze er allemaal hetzelfde uit. Kijk maar eens om je heen in een voetbalstadion. Het is heel uniform, veel meer dan bij vrouwen. En niet eens omdat ze erbij willen horen, maar gewoon omdat ze bang zijn om het verkeerd te doen. O wee als iemand zegt: wat heb jíj nou aan? Ze spelen liever op safe."

Waar je wel en niet mee wegkomt naar je werk is zoals gezegd sterk afhankelijk van de context, maar één ding mag je aannemen: overal wordt professionaliteit gewaardeerd. Van Leggelo: "Authenticiteit is helemaal leuk en prima, maar het moet wel professioneel zijn. Daar gaan veel mensen de mist in als de temperaturen oplopen. Ze kleden zich te casual, te bloot."

Halo- en horn-effect

Zakelijk gezien geldt voor dames de leidraad dat een rok minimaal tweederde van het bovenbeen moet bedekken als je gaat zitten, weet de etiquette- en imago-expert. "Als je staat valt-ie dan min of meer op de knie. Hoogstens er net boven, maar dan is het al vrij kort, zeker als er achterin nog een splitje zit." 

Van Leggelo waarschuwt ook voor doorschijnende kleding. "Kijk uit met wat voor ondergoed je daaronder draagt. Je wilt niet dat je witte kanten beha eronder zichtbaar is." 

Ze wijst daarbij op het halo- en het horn-effect, twee tegengestelde reacties die je kunt opwekken met een eerste indruk. “Als één element van je eerste indruk positief is, hebben mensen de neiging ook andere positieve eigenschappen op je te projecteren. Dat staat bekend als het halo-effect. Maar het omgekeerde is ook waar: als die kanten beha opvalt, worden alle andere indrukken die mensen van je hebben daaraan opgehangen."

Dresscodes op het werk zijn nu nog vaak ongeschreven regels. Wat Anne-Marie van Leggelo betreft mag daar verandering in komen. "Managers en leidinggevenden, schrijf eens op wat je wilt uitstralen met je bedrijf. En betrek je werknemers erbij. Stel richtlijnen op, en houd je daar als leidinggevende ook aan. Richtlijnen geven houvast en duidelijkheid, ook voor nieuwe werknemers of stagiairs."

Bij RTL Boulevard, waar Kantelberg geregeld als lifestyledeskundige aanschuift, zijn die richtlijnen er al. "Mannen mogen geen korte broek dragen als ze in beeld komen, maar ik mag bijvoorbeeld wel met blote voeten in mijn loafers."

Wat draag je dan wél? 

Na alles wat niet kan, willen we natuurlijk ook graag weten wat je nou wél naar kantoor kunt dragen op snikhete dagen. Van Leggelo noemt laagjes en natuurlijke materialen als katoen en linnen als voorbeelden van geschikte kleding – al loop je bij linnen weer het risico op kreukels. 

"Het belangrijkste is dat je er fris en fruitig uit blijft zien, zonder zweetvlekken", zegt ze. "Je presentatie, en dus je kleding, zegt iets over je professionaliteit. Zakelijk wil je een boodschap overbrengen, en dat doe je ook non-verbaal. Je wilt boven alles een verzorgde indruk maken. Kijk daarbij ook naar je eigen figuur: wat flatteert mij, hoe ben ik de beste versie van mezelf?"

Wat je uitstraalt is volgens Arno Kantelberg het belangrijkste. Denk daar dus goed over na. Als man zit je altijd goed met een linnen pak, tipt hij. "Combineer verschillende ademende materialen, zoals linnen of seersucker, en wees creatief. Draag geen strakke kleding, maar ga voor luchtig en wijdvallend."

Houd het luchtig

Samenvattend: draag naar je werk liever niets waar je collega’s of klanten aanstoot aan kunnen nemen – ofwel omdat ze worden geconfronteerd met jouw onsmakelijk harige (mannen)kuiten of -tenen, of juist worden afgeleid door ontblote lichaamsdelen die iets te smakelijk worden geëtaleerd. Maar houd het wél luchtig, want op klotsende oksels zit niemand te wachten.

Buiten de werkvloer wordt de korte broek voor mannen steeds korter: