‘Niet elke moeizame scheiding is een vechtscheiding’
In deze wekelijkse rubriek schrijven lezers een brief aan iemand die een belangrijke rol in hun leven heeft gespeeld, positief of negatief. Dit keer Kristel (39). Ze schrijft een brief aan jeugdzorg, omdat ze teleurgesteld is over de manier waarop verschillende instanties na haar scheiding handelden.
Beste jeugdzorgmedewerkers,
Jullie doen jullie werk vast naar eer en geweten. Ik twijfel er niet aan dat jullie de beste bedoelingen hebben. Maar het beleid dat jullie volgen is in veel (scheidings)situaties niet het juiste. Niet elke scheiding waarin moeder en vader niet met elkaar door een deur kunnen, is een vechtscheiding. Soms wordt de strijd maar van één kant gevoerd. En ik kan je vertellen: dan is het extra zwaar als jullie dit niet signaleren en het bestempelen als een ruzie van twee kanten.
Na zeven jaar met mijn ex vatte ik de moed op om bij hem weg te gaan. Zijn wangedrag sloop erin. Ik weet nog dat hij door het lint ging toen ik in het begin van onze relatie aangaf dat ik wat meer ruimte voor mezelf nodig had. Hij sloeg met zijn hand door gewapend glas, met een diepe, hevig bloedende wond als gevolg. Zo gefrustreerd was hij. Hij kon zijn woede niet beheersen. Vaak maakte hij spullen stuk of gooide hij met stoelen.
Die dreigende sfeer maakt je kapot. Je vreest voor wat er gebeurt als je bij hem weggaat. Vrouwen denken altijd: als mijn man mij slaat, ga ik meteen bij hem weg, maar zo makkelijk is het niet. Dat dacht ik ook altijd. Het gebeurt geniepig, manipulatief. De psychische mishandeling laat de diepste sporen na. Toen onze dochter er eenmaal was, werd zij inzet voor hem en dreigde hij haar af te pakken als ik bij hem weg zou gaan. Dus ik liet het wel uit mijn hoofd.
'Mijn dochter vertelde hoe ze in haar wang werd geknepen door haar vader. Niets aan de hand, zeiden jullie'
En toen ik er uiteindelijk toch uit wist te stappen, werd de ellende alleen maar groter. Ik heb zelf aan de bel getrokken bij Veilig Thuis omdat hij mij fysiek mishandelde en bedreigde als ik onze dochter kwam ophalen of naar hem toe kwam brengen. Hij heeft me geschopt in haar bijzijn. Ik heb mijn verhaal gedaan, onze dochter van toen 2,5 heeft heel duidelijk verteld wat haar vader deed. Nu komt er een doorbraak, dacht ik, nu worden we geholpen. Maar nee hoor: mijn ex was een lieve papa, zeiden jullie, en wij zaten in een vechtscheiding. De ogen rolden zowat uit mijn gezicht. Ik laat het jullie zien, mijn dochter zit te vertellen dat ze in haar wang geknepen wordt door haar vader en jullie zeggen doodleuk dat er niets aan de hand is. ‘Ze wordt niet op andere plekken geknepen’, was jullie reactie. Idioterie.
Je komt in een situatie terecht die je niet kan behappen. Ik dacht geholpen te worden en erkenning te krijgen, maar op het moment dat ik bewijzen ging verzamelen en geluidsopnames ging maken omdat ik anders niet werd geloofd, was ik volgens jullie bezig om vader zwart te maken en was dat niet goed voor mijn kind. Je kan nergens naartoe met je gegronde zorgen. Je moet je kind iedere twee weken naar iemand brengen van wie je weet dat hij haar mishandelt. Als ik geen kind met hem had gehad, had ik hem voor altijd de rug toegekeerd, maar je moet iets met elkaar. Ik ben ervan overtuigd dat het voor een kind het beste is als beide ouders in zijn leven zijn, maar in deze situatie wordt het kind mishandeld. Dan zou gedwongen omgang geen optie mogen zijn.
'Met een narcist kan je geen afspraken maken. Daardoor blijft het kind de dupe'
Het huidige beleid is niet toereikend, er moet echt aanvullend beleid komen. Dat is ook aan de politiek. Op het moment dat ouders scheiden, zou er een screening moeten komen. Zijn dit ouders die weliswaar boos en emotioneel zijn, maar uiteindelijk het beste voor hun kind kunnen regelen, of zijn dit ouders – of een van de twee – die dat nooit kunnen of willen? Je moet mensen niet eindeloos in trajecten duwen, maar kijken naar de situatie. Met een narcist kun je geen afspraak maken. Daardoor blijft het kind de dupe.
Als je slachtoffer bent van huiselijk geweld is het verschrikkelijk als je een deel van de schuld krijgt. Ik word continu aangevallen vanuit zijn kant, maar dat wordt niet zo gezien. Dat is opnieuw traumatiserend. Je hebt al een trauma, je wilt je kind beschermen en hoopt dat Jeugdzorg je komt helpen. Maar dan zegt Jeugdzorg: jullie zijn in strijd, jullie moeten beter communiceren en met elkaar om tafel. Daarmee houden jullie de strijd die mijn ex voert, die strijd waar hij voor leeft, in stand. Die faciliteren jullie.
Naar het kind wordt niet gekeken. Jullie gaan wel in gesprek met mijn dochter, ze geeft duidelijke signalen, maar die pikken jullie niet op. Jullie hebben van tevoren jullie oordeel al geveld: ouders in strijd, kind in de knel. Terwijl ik sámen met mijn dochter in de knel zit, en jullie ons eruit zouden kunnen én moeten halen. Als je niet uitkijkt wordt je kind ook nog eens uit huis geplaatst. De Raad voor de Kinderbescherming heeft daar echt mee gedreigd. Verschrikkelijk. Dat is het ergste wat je als ouder en kind kan overkomen, helemaal als je uit zo’n mishandelingssituatie komt.
'Durf toe te geven dat een andere aanpak soms beter is'
Wat ik jullie op het hart zou willen drukken is: niet bij alle scheidingen is het ‘waar twee vechten, hebben twee schuld’. Bij velen en ook bij ons is er sprake van een enorme eenzijdige strijd. Wanneer jullie dat, met de juiste kennis, kunnen signaleren, dan kunnen jullie kinderen (en hun ouders) echt gaan beschermen. In dit soort scheidingen moet je een ander beleid volgen. Je moet durven af te wijken van wat er altijd wordt gedaan bij het vermoeden van een tweezijdige strijd. Jullie spelen een vreselijk belangrijke rol in het veilig opgroeien en het welzijn van kinderen. Durf toe te geven dat het soms anders moet. Het getuigt van professionaliteit als je soms de hand in eigen boezem durft te steken. Er is een aanvullend beleid voorhanden, maar je moet je er wel in willen verdiepen. Dan kun je het verschil maken voor heel veel kinderen en hun ouders.
Kristel
Briefgeheim is een nieuwe wekelijkse rubriek van RTL Nieuws Weekend. Hier schrijven lezers (anoniem) een open brief aan iemand die van grote betekenis is geweest in hun leven, positief of negatief. Wil je ook samen met een van onze redacteuren een brief schrijven? Mail ons dan op weekendmagazine@rtl.nl.
*De naam Kristel is op verzoek van de briefschrijfster gefingeerd. Haar echte naam is bekend op de redactie.