Mijn huis is niet veilig bij een extreme regenbui, wat nu?

Hoe heeft Arcadis het schadebedrag per woning berekend?

Arcadis baseert zich op de hoogte die het regenwater bereikt bij extreme regenval. Deze hoogtes zijn eerder voor alle straten in Nederland berekend door Deltares in de klimaateffectatlas. Hoeveel water er in jouw straat komt te staan is onder meer afhankelijk van hoe hoog de straat ligt ten opzichte van de omgeving.

Datzelfde geldt voor de drempel van je huis. Is die laag, dan stroomt het water eerder naar binnen. In het model worden beide waarden gecombineerd en omgezet naar een schadebedrag. De hoeveelheid water die naar binnenstroomt bepaalt het schadebedrag. Voor de bedragen is gebruik gemaakt van een Brits model. Lees hier (pdf) precies hoe Arcadis de waterschade heeft berekend.

Wat is de kans dat een extreme regenbui in mijn wijk of dorp valt?

Gelukkig is niet elke regenbui van de heftigheid als de bui die Arcadis voor het model heeft gebruikt. De bui in het model (70 millimeter in 2 uur tijd) komt ongeveer 70 keer per jaar in Nederland voor blijkt uit schattingen van radargegevens en de extreme waterhoeveelheden zijn zeer plaatselijk. 

Als je op dezelfde plek blijft wonen krijg je gemiddeld eens in de 100 jaar met zo'n bui te maken. Maar dat kan net zo goed morgen als over 70 jaar zijn. Bovendien kan ook een bui met minder millimeters al zorgen voor schade, zo bewezen de afgelopen weken. Zeker op lager gelegen kwetsbare plekken. De kaart die RTL Nieuws maakte op basis van de gegevens van Arcadis toont deze kwetsbare plekken.

Mijn huis heeft volgens de kaart schade bij een flinke regenbui, wat nu?

Wanneer je huis op de kaart blauw kleurt, loopt het risico op waterschade. Hoe groot die schade is, heeft Arcadis via het model ingeschat. Het bedrag is dus geen vaststaand feit, maar een inschatting. Dat heeft te maken met hoe het model is samengesteld.

Zo kan het zijn dat je deurdrempel veel hoger is dan Arcadis heeft ingeschat, dan is de kans op wateroverlast aanzienlijk kleiner. Het kan ook zijn dat er in jouw straat juist al maatregelen zijn genomen om wateroverlast tegen te gaan. Daarom is het goed om je hierover te laten informeren. Dat kan bijvoorbeeld bij je gemeente.

Volgens de kaart woon ik veilig, kan ik er van uit gaan dat ik bij een plensbui geen schade heb?

Allereerst: de kaart is gebaseerd op een model. Dat model is door Arcadis ontwikkeld en probeert op basis van allerlei beschikbare informatie de schade zo goed mogelijk te schatten. De werkelijkheid kan anders zijn, bevestigen zowel Arcadis als deskundigen die RTL Nieuws sprak. Zij noemen de schattingen uit het model voorzichtig.

Naast dat er meer regen kan vallen dan de 70 millimeter in twee uur tijd waar het model zich op baseert, maakt het model ook een inschatting van de hoogte van je deurdrempel. Is die lager, dan heb je misschien alsnog schade. Ook houdt het model geen rekening met de aanwezigheid van kelders en schade aan je tuin of oprit.

Eveneens zou je schade kunnen ondervinden van rivieren, beken en meren die overstromen. Omdat de waterstand bij extreme buien verschilt is dit oppervlaktewater niet meegenomen in de berekeningen van Arcadis.

Wie is er verantwoordelijk voor het beperken van schade door wateroverlast?

Dat is geen eenvoudig te beantwoorden vraag. De gemeente en andere overheden zijn in principe verantwoordelijk voor de riolering en waterberging in de openbare ruimte. Zij hebben een zorgplicht en kunnen maatregelen nemen om de overlast in jouw buurt te beperken.

Denk bijvoorbeeld aan de aanleg van lagergelegen grasveldjes (wadi's) waar het water kan worden vastgehouden, of drempels en dijkjes. Ook bestaan er waterdoorlatende tegels die bijvoorbeeld voor het trottoir gebruikt kunnen worden.

Daarnaast heb je als bewoner uiteraard ook zelf een verantwoordelijkheid. Wanneer je je tuin vol legt met stenen en af laat lopen richting je woning is de kans groter dat je met overstromingen te maken krijgt.

Wat kan ik zelf doen om overlast te voorkomen?

Het verhogen van je deurdrempel is al een eerste goede stap. Hoe hoger je drempel, hoe hoger het water moet komen om je huis binnen te dringen.

Als je een tuin hebt zou je er een waterberging in kunnen bouwen. Een zitkuil is een goed voorbeeld van zo’n berging. Daar kan in korte tijd relatief veel water in worden opgeslagen. Water dat daarmee niet je huis in kan stromen. Ook helpt het een beetje om stenen in de tuin in te ruilen voor gras. Gras kan meer water verwerken, maar bij extreme regenval kan ook het gras waarschijnlijk niet alles verwerken.

Overigens is het volgens deskundigen niet mogelijk om alle schade te voorkomen. Wanneer je bijvoorbeeld in een lagergelegen gebied woont, zal je schade als gevolg van extreme buien moeten accepteren.

Wordt schade door regen door de verzekering vergoed?

Als je schade hebt als gevolg van flinke regenbuien ben je in de meeste gevallen gedekt door de opstal- en inboedelverzekering. Staat je huis volgens de kaart in een risicogebied, dan is het wel handig om de polis er nog eens op na te slaan. In sommige gevallen vergoeden verzekeraars namelijk niet. Bijvoorbeeld als de schade het gevolg is van een overstroomde beek of rivier door een bui die niet boven jouw huis, maar verderop viel.

Is wateroverlast ongezond?

Misschien een rare vraag. Je denkt bij regen niet meteen aan ziekte, maar de gevolgen van overstroomde straten en water in huis kunnen wel degelijk effect hebben op je gezondheid. Dat blijkt uit recent onderzoek van het RIVM.

Wanneer het riool het water niet kwijt kan, is er een kans dat het overstromingswater op straat en misschien ook in je huis verontreinigd raakt met ziekteverwekkers die in het rioolwater zitten. Uit het onderzoek blijkt dat personen die in aanraking kwamen met overstromingswater vaker last van maag-, darm- en luchtweginfecties hadden.

Heb je tips?

RTL Nieuws onderzoekt de gevolgen van heftige buien. Heb je tips over dit onderwerp of ervaring met heftige buien in je eigen huis, mail ons dan: onderzoek@rtl.nl.