Blinde vrouw kan weer zien dankzij Nederlands-Spaans hersenimplantaat

De vrouw, Bernardeta Gómez, kreeg een implantaat met 100 elektroden in haar visuele cortex, het deel van de hersenen dat de signalen van de ogen verwerkt.

"Het gaat om elektroden van 4 bij 4 millimeter", zegt Pieter Roelfsema van het Herseninstituut tegen RTL Nieuws. Door de nieuwe techniek kon de 58-jarige vrouw niet zien zoals normaal, maar ze zag lichtpuntjes. Daarmee kon ze lijnen, vormen en eenvoudige letters herkennen.

Het Herseninstituut deed het onderzoek samen met de Universiteit Miguel Hernández in Spanje en de Universiteit van Utah in de VS.

Met die elektroden werden zenuwcellen gemeten en ook aangestuurd. Gómez droeg een bril met een camera, waarvan de beelden werden omgezet met speciale software. Het is voor het eerst dat deze techniek bij mensen is toegepast. In december was het al gelukt om dat bij apen te doen.

Helaas voor Gómez was het slechts tijdelijk. Oorspronkelijk zou het implantaat drie maanden blijven zitten. Dat is uiteindelijk een periode van zes maanden geworden. "Maar toen moest het er echt uit", zegt Roelfsema. "De hersenen maken bindweefsel aan, dat duwt het op een gegeven moment weg uit de hersenen."

Roelfsema is hoopvol dat de techniek in de toekomst bij veel blinden kan worden ingezet, maar daarvoor moet er nog wel wat gebeuren. "We zijn nu bezig om flexibelere draden te maken, die niet door het immuunsysteem worden opgemerkt."

Kleine stapjes vooruit

Een experiment met die nieuwe draden zou over twee of drie jaar kunnen plaatsvinden. Daaropvolgend kan het worden getest met een grotere groep. Over zo'n tien jaar zou het implantaat dan op de markt kunnen komen, maar Roelfsema benadrukt dat dit nog zeer onzeker is.

"We maken steeds kleine stapjes vooruit. Maar vergis je niet: het gaat wel om twee hersenoperaties."