Deze boeren zijn eruit: koeien verkocht, alleen nog sojamelk
Tom en Bart Grobben uit Enschede hebben hun 75 koeien verkocht. Vanaf nu maken ze alleen nog maar sojamelk. Mede door de felle stikstofdiscussie in Nederland concluderen ze dat sojamelk meer potentie heeft dan koemelk. "We willen onze tijd stoppen in iets dat ons energie geeft."
Ze groeiden op met de koeien van het melkveebedrijf van hun ouders. Maar toen ze enkele jaren geleden het bedrijf stapje voor stapje overnamen gingen Tom en Bart Grobben er iets bij doen: soja. Twee jaar geleden stond er voor het eerst een hectare. Ze maakten er zelf 10.000 liter sojamelk van en verkochten die onder meer aan de lokale horeca.
Allemaal heel sympathiek maar de koeien waren hard nodig om het boerenbedrijf levensvatbaar te houden. "Die zorgen ervoor dat we een constante stroom aan inkomsten hebben. Ze zijn onze cashcow", zo zeiden ze in 2020. Ondertussen moest de sojaproductie gestaag groeien.
Twee jaar geleden namen we al eens een kijkje bij de broers:
Tijd om te kiezen
Maar dat bleek harder werken dan gedacht. De ouders die dachten dat ze met pensioen konden moesten vaak bijspringen want de twee broers runden in feite twee bedrijven. En ze waren er inmiddels achter gekomen dat hun sojamelkproject een rendabel businessmodel was geworden.
"Het bewijs dat we ervan kunnen leven is er nu", zegt Tom Grobben aan de telefoon. "Het werd tijd om te kiezen."
Stikstof
Die keuze bestond uit de soja-business uitbreiden of het melkveebedrijf uitbreiden. "Want met 75 koeien is het voor ons twee te klein." De keuze was uiteindelijk niet moeilijk: "Er zit meer potentie in sojamelk. En de stikstofdiscussie speelt natuurlijk ook mee." Een melkveebedrijf uitbreiden zou voor de twee niet eenvoudig zijn geweest.
De koeien zijn verkocht aan een andere melkveehouder. "Er zijn nog melkboeren die rustig kunnen groeien," aldus Grobben. "We hebben er geen subsidie voor gekregen om nu te stoppen."
Friesland Campina investeert
Wel kwam er geld van, verrassend genoeg, melkgigant Friesland Campina. Die kocht al dagelijks de melk van de 75 koeien maar heeft nu een belang genomen in de sojamelkactiviteiten van de broers.
"Het is met een paar procent een kleine aandeelhouder maar het biedt ons financiële ruimte om te investeren," zegt Grobben. "En ze brengen kennis en expertise in waarmee ze ons ondersteunen."
3 euro per liter
Ondertussen is het aantal hectares rondom de boerderij met sojaplanten uitgegroeid tot drie. Ook kopen de broers sojabonen in van andere sojaboeren in Nederland. Afgelopen jaar produceerden ze al 100.000 liter sojamelk. Die kost 3 euro per liter, ongeveer twee keer zoveel als een liter gewone melk van Friesland Campina in de supermarkt.
De meeste soja komt uit veel warmere landen zoals Brazilië en wordt gebruikt in veevoer. In Nederland wordt gebruik gemaakt van andere gewassen die hier wel willen groeien en die vooral voor menselijke consumptie zijn.
Minder uitstoot
Bij Milieu Centraal zijn ze te spreken over de stap van de twee broers. "We zijn hier alleen maar blij mee", aldus voedingsexpert Paulien van der Geest van de voorlichtingsorganisatie. "Het zorgt voor minder methaan en CO2-uitstoot. En met minder koeien is er minder mest. Zo verdwijnt straks ook dat overschot."
Volgens Van der Geest wordt er bij de productie van koemelk 1,5 kilo aan CO2 uitgestoten. "Bij soja is dat 0,5 kilo. De klimaatimpact is veel lager."
Over de smaak van sojamelk waar doorgewinterde koemelkdrinkers wellicht wat moeite hebben, valt te twisten, zo geeft Van der Geest toe. "Ik vond het wel wennen. Maar voor de koffie en als yoghurt is het gewoon goed. Ik gebruik het ook voor sauzen voor de pasta. Probeer het eens."
