Homostellen verdelen werk en zorg beter: 'Geen traditionele rolverdeling'

Demi Viring werkt drie dagen en Thécla Viring ook. Samen hebben zij de zorg voor hun vijf maanden oude dochter. Twee werkende moeders, die de taken bewust verdeeld hebben. "Wij hebben geen traditionele rollen om op terug te vallen, je denkt daardoor veel meer over alles na", vertelt Demi. 

Zo was de zwangerschap niet vanzelfsprekend en een lang traject. Van tevoren is besproken wie wat kan, en aankan, en wie welke taken voor rekening neemt. Ook de huishoudelijke taken worden verdeeld. Geen ruzie hier over wie de vaatwasser moet doen na een werkdag.  

Herkenbaar ook voor Sylvia Weijmer. Zij en haar vrouw Charlotte hebben co-ouderschap met twee vaders voor hun kinderen van 5 en 7 jaar. Zij is kostwinnaar, en haar partner regelt alles rondom huis en kinderen. "Charlotte wilde er graag meer voor de kinderen zijn en ik had op werkgebied ook ambities. Daar hebben we uitgebreid over gesproken."

Bewust ouderschap

De taken eerlijker verdelen en daar over praten, al voordat er sprake is van een kind, onderscheidt homostellen van heterostellen, zegt Henny Bos. Zij is werkzaam bij de Universiteit van Amsterdam en heeft onderzoek gedaan naar de taakverdeling zorg-werk bij stellen van hetzelfde geslacht.

Stellen van het zelfde geslacht, zo legt zij uit, hebben flink wat obstakels doorstaan voordat een kindje er is. Als het gaat om vrouwen: "Wie wordt er zwanger, waar halen we een donor vandaan, hoe verdelen we het verlof. Het is een vorm van heel bewust ouderschap."

Wie doet wat?

En wie dan alles thuis gaat regelen en alles draaiende houdt is daar ook onderdeel van. "Wie zorgt meer, wie werkt meer of minder uren en wie haalt het kind op als het ziek is?" Sylvia: "We hebben dat echt bewust gewogen, goed gekeken naar elkaars wensen voor de langere termijn."

Homostellen hebben daarin ook meer vrijheid om keuzes te maken, aldus Bos. Bij heterostellen gaat iedereen er toch vanuit dat vrouwen meer zorgen, en 'niemand die hier bij homostellen vanuit gaat'.

Dat soort afspraken hebben Demi en Thécla ook gemaakt. Hun dochter gaat twee dagen per week naar een gastouder. Die laten ze per keer weten wie er gebeld kan worden die dag, als er iets met hun dochter is, vertelt Demi. 

Op woensdag zijn ze allebei vrij, bewust, om tijd door te brengen als gezin. De bedoeling is wel dat Thécla weer vijf dagen gaat werken 'en daar passen we onze taakverdeling daar op aan'. 

Afspraken maken voor de zwangerschap 

Bij gezinnen met een man en een vrouw werkt de man doorgaans meer uren, en de vrouw vaker parttime (zie kader). Al zie je hier ook 'rolomkeerders' waarbij de vrouw meer werkt en de man vaker thuisblijft, aldus Bos. "Iets waar die moeders vaak niet tevreden over zijn." 

Heterostellen kunnen volgens Bos vooral van homostellen leren dat je van tevoren goede afspraken moet maken over wie wat doet. Zelfs voordat er sprake is van een zwangerschap. "Het is belangrijk voor de ontwikkeling van het kind dat ouders gelukkig zijn met de rolverdeling."

En dan maakt het niet uit wie thuis is, wie werkt en wie de vaatwasser uitruimt. 

Man-vrouw-kinderen en werk

• 4 op de 10 ouders van kinderen jonger dan 18 jaar willen werk en zorg het liefst gelijk verdelen. Toch lukt dit maar 1 op de 10
• Bij bijna de helft van de ouders werkt de man meer, terwijl de vrouw een groter deel van de zorg voor hun kind(eren) op zich neemt. Dit blijkt uit de Emancipatiemonitor 2022 van het CBS. 
• Meer dan driekwart van de moeders met kinderen onder de 18 jaar doet tot 35 uur per week betaald werk. Ongeveer de helft werkt niet meer dan 20 uur, zo'n tweeënhalve dag per week dus.
• Het omgekeerde is het geval bij vaders. Daar werkt driekwart 35 uur of meer - fulltime dus, in de definitie van het CBS.