Wel of geen migranten naar Rwanda sturen? Britten en politici tot op het bot verdeeld
Het moest de dag worden dat de Britse premier Rishi Sunak zijn nieuwe migratieplannen uit de doeken zou doen. Het is hem er namelijk alles aan gelegen illegale bootvluchtelingen in een vliegtuig naar Rwanda te sturen. In plaats daarvan stapte zijn minister van Migratie op, en heerst er opnieuw onrust over dit onderwerp in het politieke hart van Groot-Brittannië.
In 2022 lanceerde de Britse regering onder premier Johnson het plan om migranten naar Rwanda uit te zetten om daar hun asielprocedure af te wachten. In ruil daarvoor ontving het Afrikaanse land 140 miljoen euro. Het beleid zou een afschrikkende werking moeten hebben op migranten die vanuit Frankrijk in rubberbootjes het Kanaal over willen steken.
Migratie is een gevoelig onderwerp in de Britse politiek. Meer dan de helft van de Britten maakt zich zorgen over de hoeveelheid migranten die het land binnenkomt. Het terugdringen van migratie was ook een belangrijk thema tijdens de brexit-campagne. De één na de andere Britse premier beloofde het migratiecijfer naar beneden te brengen. Maar dat is tot nu toe nog niet gelukt. Dit jaar is het migratiecijfer zelfs tot een recordhoogte gestegen.
30.000 migranten staken over
Vooral de onophoudelijke stroom bootvluchtelingen is een doorn in het oog voor veel Britten. In kustdorpen waar bewoners de rubberbootjes van migranten het strand op zien komen, zijn de zorgen groot. Dit jaar alleen al staken zo’n 30.000 migranten het Kanaal over.
Om deze reden adopteerde Premier Sunak het plan van de regering-Johnson om bootmigranten naar Rwanda te sturen. De Britse premier verbond zijn politieke lot zelfs aan de asielvluchten. In de hoop over te komen als daadkrachtig leider, beloofde hij de Britten de migrantenbootjes tijdens zijn premierschap te stoppen.
'Rwanda geen veilig land'
Maar begin november bepaalde het hooggerechtshof dat het Rwanda-beleid van de Britse regering in strijd is met het Europese mensenrechtenverdrag. Vijf rechters oordeelden unaniem dat Rwanda geen veilig land is, omdat migranten het risico lopen teruggestuurd te worden naar de landen waaruit ze zijn gevlucht.
Toch wil premier Sunak het migratieplan doorzetten. Hij heeft daarvoor deze week noodwetgeving voorgesteld aan het parlement, bedoeld om het oordeel van het hooggerechtshof te omzeilen. En de Britse minister van Binnenlandse Zaken James Cleverly ging naar Rwanda om een nieuw verdrag met dezelfde strekking te laten tekenen.
Ondanks het feit dat de meerderheid van de Britten zich zorgen maakt over de hoeveelheid migranten, is lang niet iedereen het eens met de voorgestelde asielvluchten. Net als over de Brexit, is de verdeeldheid over dit onderwerp enorm. Volgens peilingsbureau Yougov is veertig procent van de Britten het niet met de migratieplannen van de regering eens, terwijl nog eens veertig procent wel achter de plannen staat.
Ook in Sunak’s Conservatieve partij is er verdeeldheid: volgens een deel gaat het Rwanda-beleid niet ver genoeg. Net als de opgestapte migratie minister, Robert Jenrick, vindt een groep parlementsleden dat Groot-Brittannië uit het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) moet stappen om het beleid uit te kunnen voeren.
Twijfel om leiderschap
Sunak wil zo ver niet gaan. Hij verdedigde zijn aanpak om de migratieplannen te laten slagen vanmiddag tijdens een persconferentie met steen en been. Het opstappen van minister Jenrick doet sommige parlementsleden twijfelen aan het leiderschap van de Britse premier.
Bovendien staat de Conservatieve partij ver achter op oppositiepartij Labour in de peilingen. Het slagen van het migratiebeleid van de regering is dus cruciaal nu Groot-Brittannië aan de vooravond van een verkiezingsjaar staat. En dat terwijl de Britten én politici tot op het bod verdeeld zijn over de migratie-aanpak.