Volksheld of staatsvijand? Miss Universe geeft jonge Nicaraguanen hoop

Uitzinnig van vreugde gingen duizenden Nicaraguanen de straat op toen Sheynnis Palacios Miss Universe werd. Door het hele land brak een heus volksfeest los.

'Champions League'

"Het was een ongelooflijk gevoel", zegt de Nicaraguaanse rapper 'Witto El Menor', die een heuse ode schreef aan Miss Universe, tegen RTL Nieuws. "Ze heeft Nicaragua op de kaart gezet. Het is alsof we het WK of de Champions League hebben gewonnen."

Toch voelt het een paar weken later niet zo. Vol trots zwaaiden de Nicaraguanen met blauwwitte vlaggen. Maar juist de nationale vlag van Nicaragua is in het land een protestsymbool geworden: de dictatoriale president Daniel Ortega heeft liever dat de rood-zwarte vlag van regeringspartij FSLN wappert. Spontane samenscholingen zijn bovendien verboden. 

"Volgens mij is de regering een beetje in de war", zegt de Nicaraguaanse student Juan (niet zijn echte naam). "Of ze voelen zich geïntimideerd omdat ze zoveel fans heeft. Nicaraguanen, ook zij die niets met schoonheidswedstrijden hebben, zijn gewoon heel blij dat ze gewonnen heeft." 

Al vóór haar uitverkiezing tot Miss Universe was Palacios in opspraak geraakt in Nicaragua. Er doken foto's op waaruit bleek dat ze in 2018 had deelgenomen aan grootschalige anti-overheidsprotesten, iets dat ten strengste verboden is. Ze werd in aanloop naar de missverkiezing zwartgemaakt in Nicaraguaanse staatsmedia en weggezet als iemand die weinig kans maakte.

Complot

Ze won toch. In eerste instantie kon er van het regime nog een minzame felicitatie vanaf. Daarna werd ze een symbool van protest. Niet alleen de blauwwitte vlaggen van feestvierders schoten in het verkeerde keelgat. Palacios werd bovendien wel erg nadrukkelijk gefeliciteerd door verbannen oppositieleden. En op haar winnende jurk stond een afbeelding van de katholieke kerk, nog een partij waar Ortega het mee aan de stok heeft.

Rosario Murillo, de vrouw van Ortega en ook wel bekend als 'medepresident' of 'de echte president' van Nicaragua, haalde hard uit. Volgens haar probeert de oppositie met 'terroristische boodschappen' een 'prachtig volksfeest' te veranderen 'in een staatsgreep'. 

Volgens Witto El Menor, die inmiddels in Los Angeles woont en wel vrijuit kan spreken, is het eerder andersom. "De regering ziet er een soort complot in, maar mensen willen gewoon feestvieren. We zouden het over haar overwinning moeten hebben, niet over de politiek."

Dat hij in het nummer zelf een blauwwitte vlag om zijn schouders heeft, heeft volgens hem ook niets met politiek te maken. "Het is een oud patriottisch lied uit de jaren 80 dat we herschreven hebben. De overwinning van Sheynnis laat mijn Nicaraguaanse hart gewoon sneller kloppen."

Landverraad

Ook student Juan vierde juist feest toen Palacios Miss Universe werd. "Nu weet iedereen wie Nicaragua is. Voor mij hoeft Sheynnis geen protestsymbool te zijn. Ze heeft al genoeg voor het land gedaan door te winnen."

Inmiddels is het regime een hetze begonnen tegen de directeur van het team van Palacios, Karen Celebertti. Ze is, samen met haar dochter, de toegang tot het land ontzegd. Haar man en zoon zijn opgepakt en zitten in detentie. Het hele gezin wordt beschuldigd van landverraad.

Complete onzin, vindt Juan: "Ze worden beschuldigd van dingen die ze helemaal niet hebben gedaan. Zoals zoveel mensen in Nicaragua."

Hoop

Toch geeft de overwinning vooral veel hoop, zegt rapper Witto El Menor. "Van welke kant je het ook bekijkt: Nicaragua is een arm land met een gewelddadige geschiedenis. Dat Sheynnis Miss Universe is geworden, betekent dat alles mogelijk is. Ze geeft de jonge generatie hoop op een betere toekomst." 

Zelf heeft hij in ieder geval nieuwe motivatie gekregen om zijn dromen te realiseren. "Dat ik helemaal vanuit Nederland word gebeld over een liedje van mij, had ik niet verwacht. Ik ben enorm trots."

Of Palacios, die momenteel nog in het buitenland is, zelf wel mag terugkeren naar Nicaragua is nog maar de vraag. Daar heeft het regime zich nog niet over uitgelaten.