250 gevangenen in Brazilië ontsnappen tijdens omstreden kerstverlof
Door een bijzondere wet zijn in Rio de Janeiro meer dan 250 gevangenen ontsnapt. Zij mochten de kerst bij hun families doorbrengen, maar meldden zich daarna niet opnieuw bij de gevangenis. Onder de voortvluchtigen zijn zeker drie beruchte bendeleiders.
In de hele deelstaat Rio de Janeiro mochten ruim 1750 gevangenen op kerstavond tijdelijk naar huis. Het was de bedoeling dat zij zich uiterlijk 30 december weer bij hun gevangenis zouden melden. Een groot deel deed dat netjes. Voor anderen waren de feestdagen de gedroomde kans om te ontsnappen.
Bendeleiders
Eén van hen is Saulo Cristiano de Olivera Dias, ofwel 'SL'. Op de foto hieronder is hij de middelste. Volgens lokale media was hij bendeleider in één van de meest gewelddadige favela's van Rio de Janeiro. SL zat sinds 2012 een gevangenisstraf van 18 jaar uit voor de moord op een militair. Vermoedelijk heeft hij nog veel meer op zijn kerfstok.
Links op de foto zien we Davi da Conceição Carvalho, ofwel 'DVD' of 'Pinokkio'. Ook hij staat te boek als een gewelddadige bendeleider. Zo zeer zelfs, dat 'DVD' een gevangenisstraf uitzit van 28 jaar. Maar nu is hij al na negen jaar op vrije voeten.
Tot slot helemaal rechts: Paulo Sergio Gomes da Silva, ofwel 'Bin Laden'. Een drugsbaron uit Santa Marta, een favela gebouwd op de steile berghelling van Morro Dona Marta. 'Bin Laden' - een verwijzing naar Osama bin Laden, het brein achter de aanslagen van 9/11 - zit een gevangenisstraf van 'slechts' vijf jaar uit.
Toch mochten deze zware criminelen zonder toezicht naar huis. Dat zit zo: in Brazilië geldt een wet dat gevangenen tijdens de feestdagen naar huis mogen als ze goed gedrag hebben vertoond in het afgelopen jaar. Daar zitten nog wel enkele voorwaarden aan, maar erg streng zijn die niet. Een gevangene mag al na het uitzitten van een zesde deel van zijn straf een verzoek indienen.
Negatief advies
Wie er wel en niet naar huis mogen, wordt richting het einde van het jaar bepaald door rechters. Zij baseren zich voor een deel op een advies vanuit de gevangenis waar iemand vastzit.
Verschillende Braziliaanse media maken gehakt van de beslissing van de rechters om deze drie gevangenen die toestemming te verlenen. Het kost vaak jaren om dit soort mensen achter de tralies te krijgen.
Ook zou SL een jaar geleden nog een negatief advies hebben gekregen, omdat hij vluchtgevaarlijk was en de kans op recidive te groot. Afgelopen jaar keken andere rechters nog eens naar dat oordeel. Ze vonden dat het nu wel veilig was om SL vrij te laten.
3.500 gevangenen ontsnapt
Het Braziliaanse congres buigt zich nu over een wetsvoorstel dat de regels moet aanscherpen. Ook in andere deelstaten speelt het probleem, maar nergens ontsnapten zoveel mensen als in Rio de Janeiro. In de hoofdstad Brasilia wordt nog gezocht naar 23 gevangenen.
Het is bovendien niet nieuw dat er in Rio op deze manier een grote groep gevangenen ontsnapt. In de afgelopen drie jaar gaat het om zo'n 3500 gedetineerden. In 2022 keerde 43 procent na de feestdagen niet terug naar hun gevangenis. Wat dat betreft waren de 1500 gevangenen die zich dit jaar wél weer netjes meldden, een relatief goede score.