Correspondent Olaf Koens: 'Navalny is vermoord, dat is wat er is gebeurd'
"Hij is vermoord. Dat is wat het Russische gevangenensysteem met politieke tegenstanders doet." Het zijn de woorden van Olaf Koens, RTL Nieuws-correspondent. Hij is aangeslagen door het nieuws dat de Russische oppositieleider Aleksej Navalny volgens de gevangenis waar hij zat, is overleden.
"Hij was kerngezond en hartstikke fit voordat hij de gevangenis in ging", zegt Rusland-correspondent Olaf Koens. "Het Russische systeem heeft Navalny langzaam maar zeker vermoord, in slow motion, vanaf de dag dat hij gevangen werd genomen."
'Dit systeem breekt mensen'
Volgens Koens is het leven achter de tralies in Rusland zwaar. "Er is deze man systematische medische zorg ontzegd. Je wordt daar in de cel wakker gehouden in de nacht, je zit in een isoleercel, het is er koud, je wordt snel ziek, krijgt geen behandeling. Je moet de hele dag werken, je wordt geslagen. Zo werkt het Russische systeem. Het breekt mensen. Dat was al zo in de tijd van de Sovjet Unie, en dat is nog steeds zo."
In onderstaande video wordt uitgelegd hoe Poetins belangrijkste criticus langzaam maar zeker de mond werd gesnoerd:
Koens, die jarenlang in Rusland als correspondent werkte voor RTL Nieuws, kende Navalny goed. "Al sinds de tijd dat hij een jonge, ambitieuze advocaat was, vol met plannen. We liepen niet de deur bij elkaar plat, maar ik kwam hem vaak tegen, begon hem te volgen. Hij werd in korte tijd razend populair en voelde de druk toenemen. Hij werd veroordeeld, kwam weer vrij, hij kreeg enorm veel aanhangers."
De schok dat hij vermoord zou worden kwam bij Koens, en vele anderen, eerst al een paar jaar geleden, toen hij vergiftigd werd. "Maar dat wist hij op wonderbaarlijke wijze te overleven. Hij ging terug naar Rusland, tegen alle adviezen in. Nergens bang voor, die Navalny. Een ontzettend bijzondere, dappere man."
De correspondent verwacht dat de dood van de oppositieleider veel los zal maken. "Hij heeft heel veel aanhangers, je kan verwachten dat mensen de straat opgaan. Hij is populair in Rusland. Ik denk wel dat we iets van een protest gaan zien, in verschillende Russische steden. De dood van zo iemand zal ongetwijfeld gevolgen hebben."
'Hij is miserabel behandeld'
"Ik viel bijna van mijn stoel toen ik het hoorde", zegt ook Hans van Koningsbrugge, hoogleraar geschiedenis en politiek van Rusland aan de Rijksuniversiteit Groningen. "Je denkt: dit zal toch niet gebeuren. Aan de andere kant: deze man is de afgelopen jaren miserabel behandeld. Hij is ontelbare keren in een isoleercel gezet, voortdurend zijn slaap ontnomen en op andere manieren het leven onmogelijk gemaakt."
Het is niet te verwachten, zo zegt Koens, dat de Russische regering hier zelf iets over gaat zeggen.