Abdulaal redde zusje uit Letland en riskeert er nu jarenlang cel
Twee Nederlanders die probeerden een vluchteling te redden uit Letland, riskeren er nu een jarenlange gevangenisstraf. Abdulaal en vriendin Martine vertelden gisteravond aan tafel bij Beau hoe hun reddingsactie veranderde in een nachtmerrie. 'Ik ben zelf ook gevlucht en weet hoe het is om machteloos te staan.'
Abdulaal Hussein vluchtte jaren geleden vanuit Soedan naar Nederland en heeft inmiddels de Nederlandse nationaliteit. Zijn zusje probeerde vorig jaar ook naar Europa te vluchten, maar de reis strandde in Letland, waar mensensmokkelaars haar samen met vier andere vluchtelingen achterlieten in een verlaten boerderij.
Duivels dilemma
Abdulaal stond voor een duivels dilemma: moest hij zijn zusje aan haar lot overlaten of, tegen de regels in, zelf proberen haar te redden. Hij besloot het er samen met vriendin Martine op te wagen.
Dat zorgde er uiteindelijk voor dat de twee werden opgepakt, vertelden ze gisteren aan tafel bij Beau:
Abdulaal en Martine vlogen in november naar Litouwen, waar ze per huurauto naar Letland vertrokken. Daar troffen ze in een verlaten boerderij het zusje van Abdulaal, Mabroka, aan. Zij was samen door mensensmokkelaars achtergelaten zonder eten. "Ze moesten smeltwater van sneeuw drinken", zegt Abdulaal.
'Voeten helemaal onder het bloed'
"Er was een zeer verzwakte zwangere vrouw met bloedingen, een andere vrouw kon helemaal niet meer lopen. Ze hadden heel lang gewandeld en hun voeten zaten helemaal onder het bloed", vertelde Martine over de situatie die ze aantroffen in de boerderij.
Martine en Abdulaal besloten het erop te wagen en reden met Mabroka en twee andere vluchtelingen vanuit Letland in de auto terug naar Litouwen. De reis verliep zonder problemen. Eenmaal in Litouwen, kreeg Mabroka echter steeds telefoontjes van de twee achtergebleven vluchtelingen.
"Er waren nog een man en een vrouw in de boerderij, die twee waren doodsbang dat er iets zou gebeuren. Wij dachten dat ze misschien extra in gevaar zouden zijn, omdat wij de locatie van de boerderij kenden."
Hoewel de reddingsactie om Mabroka te bevrijden geslaagd was, konden Abdulaal en Martine het niet over hun hart verkrijgen om de vluchtelingen in de boerderij achter te laten. Ze besloten daarom terug te rijden naar de boerderij om de man en vrouw op te halen.
Gearresteerd
"We hadden hun lot gezien en wisten dat als ze zouden sterven, we ons dat nooit zouden vergeven", legde Martine uit. Ook Abdulaal kende de gevaren, maar wist dat hij geen keuze had. "Ik ben zelf ook gevlucht en weet hoe het is om machteloos te staan. Die man en vrouw hadden alles gegeven, hun families hebben al hun geld gegeven in een poging geholpen te worden."
Ze reden weer naar de boerderij, maar onderweg terug naar Litouwen ging het mis. Een douanier stopte de auto en arresteerde Abdulaal en Martine. De twee werden de hele nacht ondervraagd, waarna de vluchtelingen achterin werden uitgezet naar Belarus.
Martine werd na betaling van zo'n 6000 euro aan borgtocht vrijgelaten en mocht terug naar Nederland, Abdulaal bleef een maand vastzitten in Letland. Hij mocht pas na betaling van 30.000 euro vrijkomen en moest het proces eigenlijk in Letland afwachten.
'Zaak in Letland is lastig'
Waarom de twee zo anders behandeld worden? "De enige verklaring die wij daarvoor kunnen vinden is dat ik wit ben en hij zwart is", vertelde Martine.
De twee wachten nu op hun proces en riskeren in Letland tot acht jaar celstraf. Strafrechtadvocate Frederieke Dölle, die de twee vanuit Nederland bijstaat, vertelde bij Beau dat het ingewikkeld kan worden om ze vrij te spreken. "Normaal denkt iedereen bij mensensmokkel aan criminelen die over de rug van vluchtelingen geld verdienen. Maar ook als je goede bedoelingen hebt, kan je voor mensensmokkel worden vervolgd."
Dat is ook in Nederland zo, zei Dölle. "Hier kijkt de rechter echter ook of een verdachte te hulp geschoten is omdat een persoon in nood was, dat kan je in dit geval heel goed zeggen. Het lastige is alleen dat deze zaak in Letland speelt."
'Geen spjit'
Mabroka is inmiddels in Nederland, de zaak van Martine en Abdulaal dient later in Letland. "Het voelde enorm kwetsbaar om met de wereld te delen wat we de afgelopen maanden samen hebben meegemaakt, en wat ons nog te wachten staat", schreef Martine gisteravond op Instagram.
"Als het echt niet anders kan, dan ga ik de gevangenis in met trots dat ik mijn zusje heb geholpen", zei Abdulaal bij Beau. "En ik heb er geen spijt van."