Jongere mannen moeten Oekraïense leger in: 'Zelensky kan niet anders'

Het verlagen van de mobilisatie-leeftijd hing al langer in de lucht. Naast een tekort aan wapens en ander materieel, is er aan het front een grote behoefte aan meer soldaten. "Als Oekraïne het vol wil houden tegenover de Russen moeten er meer manschappen komen en daarvoor moet je de leeftijd verlagen", stelt voormalig Commandant Landstrijdkrachten Mart de Kruif.

Front verdedigen

De focus van Oekraïne ligt momenteel op de verdediging, zegt De Kruijff. "Daarvoor moet Oekraïne het hele front kunnen bezetten." Maar naarmate de oorlog langer duurt, beginnen de reserves op te raken. Hetzelfde geldt voor de militairen. Oekraïne vecht al maanden niet op volle sterkte. De soldaten aan het front, kunnen nauwelijks met verlof. Voor Zelensky zat er dus weinig anders op dan akkoord te gaan met de nieuwe wet.

Gevoelig

Het Oekraïense parlement, de 'Verchovna Rada', stemde vorig jaar mei al in met het voorstel. Dat Zelensky zolang heeft gewacht met goedkeuring heeft te maken met de gevoeligheid van de nieuwe regel. "Niemand wil vechten". legt Chris Colijn uit, die voor RTL Nieuws in Oekraïne werkt. De nieuwe wet daarom niet erg populair in het land.

Uit een peiling onder de Oekraïense bevolking blijkt dat er begrip is voor mensen die het leger proberen te ontlopen. Iets meer dan de helft van de ondervraagden  (53,9 procent) begrijpt degenen die mobilisatie vermijden, omdat ze niet dood willen. Uit de peiling blijkt dat 43 procent zich juist schaamt voor landgenoten die onderduiken. 

De mening van Oekraïners over dienstplichtontlopers is dus erg verdeeld.

De mensen in Oekraïne hebben behoefte aan een goed plan, denkt Chris Colijn. "Hier zeggen ze: als ik word opgeroepen, dan moet ik gaan, dat is mijn plicht. Maar ze willen ook weten: hoe gaan we die oorlog winnen?" Zelensky heeft daar niet echt een overtuigende boodschap over, ziet Colijn. "Dat draagt niet bij aan zijn populariteit."

De afgelopen maanden is het wetsvoorstel meermaals herzien, om dienstplichtigen tegemoet te komen. "In de wet zouden harde afspraken komen te staan over verlof, maar bijvoorbeeld ook een maximale diensttijd van drie jaar", zegt Colijn. Opmerkelijk genoeg is Zelensky nu alleen akkoord gegaan met het verlagen van de mobilisatieleeftijd. Waarom hij niet mee is gegaan met de voorwaarden, is niet duidelijk.

Het land kan dankzij de wet een beroep doen op een nieuwe groep soldaten en dat is belangrijk, volgens brigadegeneraal Han Bouwmeester, hoogleraar Militair-Operationele Wetenschappen aan de Nederlandse Defensie Academie. 

Bouwmeester ziet het als een van de laatste opties om het land goed te kunnen verdedigen. "Zelensky kon niet anders. Campagnes om nog mensen te werven hebben niet voldoende geholpen en alle vrijwilligers hebben zich al gemeld. De sinaasappel is helemaal uitgeknepen."

Met de nieuw wet kunnen mannen vanaf 25 jaar oud gemobiliseerd worden. "Zij zullen fysiek een stuk fitter zijn dan de mannen die nu aan het front vechten." De gemiddelde leeftijd van de Oekraïense soldaten is nu rond de 40 jaar. Toch zal het naar verwacht nog wel even duren tot de jongere mannen kunnen worden ingezet. Voordat zij opgeleid en uitgerust zijn, ben je een paar maanden verder.

Aantallen

Hoeveel soldaten er precies naar front komen door de nieuwe wet is niet bekend. Oekraïne is in de oorlog met Rusland altijd terughoudend in het delen van dit soort aantallen, ook over hoeveel mensen er in de oorlog zijn gestorven. Vorige maand deed Zelensky daar voor het eerst een uitspraak over: hij sprak over 31.000 omgekomen Oekraïense soldaten. 

Hoeveel soldaten er precies nodig zijn en hoeveel er nu zullen worden opgeroepen, is niet bekendgemaakt. Maar eerder sprak de Oekraïense regering over 500.000 militairen die er extra nodig waren aan het front.