Relatie tussen Rusland en Frankrijk verslechtert na zeldzaam telefoontje
De betrekkingen tussen Rusland en Frankrijk gaan richting het vriespunt nu de Fransen zich steviger achter Oekraïne scharen. De Franse president Macron sprak zich lange tijd uit voor vredesonderhandelingen, maar hij kiest nu voor een hardere lijn richting Poetin. Intussen vinden andere landen juist dat Frankrijk te weinig doet voor Oekraïne.
In een zeldzaam telefoongesprek waarschuwde de Russische minister van Defensie Sergej Sjojgoe de Franse regering eergisteren om toch vooral geen troepen naar Oekraïne te sturen, zoals Macron onlangs suggereerde. "Het zal problemen veroorzaken voor Frankrijk zelf", kreeg Sébastien Lecornu, de Franse defensieminister, te horen aan de andere kant van de lijn.
Ten minste: dat is de lezing van het Kremlin. Frankrijk zelf beweert dat er alleen op hoog niveau is gesproken over de strijd tegen terrorisme. Ook ontkent het Franse ministerie van Buitenlandse Zaken bereid te zijn tot een 'dialoog', zoals Rusland na afloop van het gesprek claimde.
Nieuwe strategie
Het publieke gekibbel is het zoveelste voorbeeld dat de betrekkingen tussen beide landen in rap tempo verslechteren. Frankrijk was lange tijd nog een voortrekker bij het vinden van een diplomatieke oplossing: alleen onderhandelingen zouden een einde kunnen maken aan de oorlog in Oekraïne.
Inmiddels kiest Macron voor een geheel nieuwe strategie. Half februari ondertekenden Frankrijk en Oekraïne een 'veiligheidssamenwerking' voor de komende tien jaar. De Fransen beloven daarin om 'uitgebreide steun' te zullen leveren op militair gebied, en zeggen ook te zullen helpen bij de wederopbouw en ontmijning van Oekraïne. Begin dit jaar beloofde Frankrijk het land al meer langeafstandsraketten en 'honderden bommen'.
Wat de onderlinge relatie ook zeker geen goed heeft gedaan, zijn de opmerkingen die Sjojgoe deed na de terreuraanslag in Moskou waarbij 144 mensen om het leven kwamen. "We hopen dat de Franse geheime diensten er niet bij betrokken waren", zei hij onder meer. "Belachelijke opmerkingen", reageerde Macron, die verder sprak van een 'steeds agressievere houding van Rusland'.
'Directe confrontatie'
Rusland zei gisteren dat het nu in 'directe confrontatie' is met de NAVO. "De NAVO blijft zich richting onze grenzen bewegen", zei Poetins woordvoerder Dmitri Peskov.
Ook Frankrijk is lid van de NAVO, al heeft het land van oudsher een wisselvallige relatie met het militaire bondgenootschap. Frankrijk is vaak uitgesproken kritisch over de alliantie en stapte in 1966 zelfs uit de militaire commandostructuur van de NAVO, om pas in 2009 weer terug te keren.
Sinds de Russische invasie van Oekraïne heeft Frankrijk zijn defensiebudget fors opgeschroefd. Begin vorig jaar maakte Macron bekend dat het land voor de periode tot 2030 in totaal 413 miljard euro investeert in defensie, een recordbedrag.
Bovendien spreekt Macron zich de laatste tijd opvallend stevig uit tegen Rusland. Zo zei hij zelfs niet uit te sluiten dat er westerse troepen naar Oekraïne gestuurd kunnen worden. "Alle opties zijn mogelijk", aldus Macron.
Hoewel de Franse president hiermee (ook in eigen land) als een daadkrachtig leider wil overkomen, haastten de andere Europese leiders zich om te verkondigen dat zij nadrukkelijk géén plannen hebben om troepen naar Oekraïne te sturen.
Discussie over Franse steun
Intussen is de militaire steun die Frankrijk aan Oekraïne levert al maanden een punt van discussie binnen Europa. Duitsland vindt dat de Fransen meer munitie en tanks kunnen leveren dan ze nu doen.
Volgens cijfers van het Duitse Kiel Institute zou Frankrijk met 640 miljoen euro minder militaire steun leveren dan kleinere landen als Denemarken en Estland. Frankrijk spreekt dat tegen: de gegevens van Kiel zijn vooral gebaseerd op de beloftes van regeringen dan daadwerkelijk geleverde wapens en materieel, stelt het land.
De Franse minister van Defensie Sebastien Lecornu publiceerde als reactie een lijst waarop staat dat Frankrijk militair materieel met een totale waarde van 2,6 miljard euro heeft geleverd aan Oekraïne. Ook wijst hij op de 1,2 miljard euro die Frankrijk heeft gedoneerd aan de Europese Vredesfaciliteit, een EU-fonds dat ook miljardensteun levert aan Oekraïne.
Het Kiel Institute geeft toe dat Frankrijk (net als Italië en Polen) tot de landen behoort die het minst transparant zijn over hun militaire steun, en dat het de totale toegewezen steun 'waarschijnlijk onderschat'. Desondanks is duidelijk dat de Franse militaire steun ver achter ligt op landen als Duitsland (17,7 miljard euro toegezegd), het Verenigd Koninkrijk (9,1 miljard) en Denemarken (8,4 miljard).
En Nederland?
Nederland heeft tot dusver 2,81 miljard euro aan militaire steun geleverd aan Oekraïne (stand 14 februari). Voor dit jaar heeft het kabinet een bedrag van ruim 2 miljard euro gereserveerd. Volgens Defensie is dat bedrag vooral bedoeld voor militaire steun.
