Verdubbeling prostaatkanker wereldwijd in 2040: 'Loopt uit de hand'

Het aantal mannen met de diagnose prostaatkanker zal van 1,4 miljoen in 2020 verdubbelen tot 2,9 miljoen in 2040. Dat betekent dat elk uur ongeveer 330 mannen te horen krijgen dat ze de ziekte hebben.

Deskundigen voorspellen dat het aantal sterfgevallen in de komende twintig jaar met 85 procent zal toenemen van 375.000 in 2020 tot bijna 700.000 in 2040. Het werkelijke dodental zal waarschijnlijk hoger zijn vanwege onder meer ontbrekende cijfers uit lage- en middeninkomenslanden.

De resultaten werden gepubliceerd in het vooraanstaande medische tijdschrift The Lancet. Tijdens het jaarlijkse congres van de European Association of Urology in Parijs zullen ze worden gepresenteerd.

Golf aan prostaatkanker

Volgens Roobol is de toename geen verrassing. "We wisten al dat dit eraan zat te komen wereldwijd. De voornaamste reden is dat we allemaal ouder worden, en prostaatkanker een ziekte is van de oudere man. Hoe meer mannen een oudere leeftijd bereiken, hoe meer met de ziekte geconfronteerd zullen worden. Daarnaast wordt de bevolking grijzer. Dat is ook een reden voor de enorme golf aan prostaatkanker."

Als man kun je niet specifiek iets doen om het risico op prostaatkanker te verminderen, zegt Roobol, behalve: "Niet roken, gezond eten, gezond leven. Saai verhaal, maar dat geldt voor alles."

Prostaatkanker is nu al een veelvoorkomende doodsoorzaak en de meest voorkomende kanker bij mannen in meer dan 100 landen.

'Hoe eerder je erbij bent, hoe groter de kans op genezing'

Deskundigen in het rapport stellen dat het onmogelijk is om via veranderingen in levensstijl of gezondheidsinterventies de toename te voorkomen. De reden daarvoor is dat de belangrijkste risicofactoren voor prostaatkanker, zoals ouder zijn dan 50 jaar of een familiegeschiedenis van de ziekte, onvermijdelijk zijn.

Vroege opsporing en screening is daarom heel belangrijk. Roobol: "We weten uit al die studies dat hoe eerder je erbij bent, hoe groter de kans is op genezing." Het probleem bij prostaatkanker is alleen dat niet elke prostaatkanker dodelijk is of zelfs klachten geeft. "Prostaatkanker is een ziekte die kan verlopen zonder dat je er last van krijgt, of het is een agressieve ziekte waar je wel veel last van krijgt."

"Dat is altijd het heikele punt in screening van prostaatkanker", zegt de onderzoekster. "Als je gaat zoeken naar de kankers, moet je alleen degene behandelen die klachten veroorzaken, die andere kankers moet je met rust laten."

Beginnen met bevolkingsonderzoeken

Roobol pleit voor grootschalige screening van prostaatkanker: "Nu na 30 jaar is het moment gekomen om prostaatkanker groter aan te pakken en bevolkingsonderzoeken te beginnen. Het is goed dat dit uitkomt, want dit geeft duidelijk weer dat als we komende jaren niet iets gaan doen, dit uit de hand gaat lopen." Volgens Roobol wordt binnen de EU onderzocht of en hoe met bevolkingsonderzoeken kan worden gestart.

Screening is zo belangrijk, omdat prostaatkanker een ziekte is die pas klachten geeft als het al veel te laat is. "De uitzaaiingen in je botten geven de klachten. Zodra je daarmee bij de huisarts komt, ben je veel te laat. Daarom is screening een goede oplossing."

Prostaatkanker bij zwarte mannen

De studie zegt ook dat er meer onderzoek nodig is naar prostaatkanker bij zwarte mannen. Tot nu toe is er vooral onderzoek gedaan door blanke mannen. 

Zwarte mannen lopen een hoger risico op prostaatkanker en gaan vaker dood als gevolg van de ziekte. Roobol zegt dat dit in de Verenigde Staten en andere Afrikaanse landen een groot probleem is. Ze legt uit dat dit te maken heeft met verschillende factoren, en benadrukt dat meer onderzoek waarin deze groep wordt meegenomen van groot belang is.