Poetin opnieuw beëdigd als president: 'Ceremoniële show'
Vladimir Poetin is opnieuw beëdigd als president en lijkt Rusland nog minstens zes jaar te gaan leiden. Het liefst viert hij zijn inauguratie deze week door te laten zien dat Rusland de oorlog tegen Oekraïne aan het winnen is.
Met een militaire parade en kanonschoten in hartje Moskou is Vladimir Poetin officieel beëdigd voor zijn vijfde termijn als president. "We zijn een verenigd en geweldig volk, en samen zullen we alle obstakels overwinnen en al onze plannen tot leven brengen", zei hij in een korte toespraak bij zijn beëdiging.
Lege woorden
Correspondent Olaf Koens was weinig onder de indruk van de ceremonie. "Het is een herhaling van eerdere inauguraties: dezelfde president, dezelfde figuren in het Kremlin die hun opwachting maken en luid applaudisseren, dezelfde lege woorden", zegt Koens. "Het is een ceremoniële show die iets moet verhullen, namelijk het feit dat Rusland al vele jaren geen constitutionele democratie meer is. Rusland is een dictatuur geworden."
Een hele generatie Russen kent nu al geen andere leider dan Poetin, die al 24 jaar aan de macht is. In deze video vertelt correspondent Olaf Koens over de 'Generatie Poetin':
Het stond al van tevoren vast dat Poetin de verkiezingen eerder dit jaar zou winnen. Er stonden nog drie andere kandidaten op het stembiljet, maar zij vormden allemaal geen serieuze bedreiging voor de zittende president.
"Bij de verkiezingen is op grote schaal gefraudeerd, tegenstanders zijn uitgeschakeld of monddood gemaakt", legt Koens uit. "Het juridische systeem is al lang niet onafhankelijk meer. Dan kan de president zijn hand op de grondwet leggen en zweren dat hij die zal respecteren, in werkelijkheid is het een farce." Poetin heeft de Russische grondwet laten veranderen, waardoor hij tot 2036 aan de macht kan blijven.
Dialoog met het Westen
Tijdens zijn toespraak richtte Poetin zich onder andere tot de westerse landen die Oekraïne steunen tegen de aanval van Rusland. "Wij wijzen de dialoog met het Westen niet af", zei Poetin. "De keuze is aan hen: blijven ze proberen om de ontwikkeling van Rusland aan banden te leggen en het agressieve beleid en de jarenlang voortdurende druk op ons land voort te zetten, of gaan ze op zoek naar samenwerking en vrede?"
Dat is dan wel een 'dialoog op Poetins voorwaarden', zegt Olaf Koens. "Hij zegt dat het grootste deel van de wereld goede relaties met Rusland wil en het land ziet als een betrouwbare en eerlijke handelspartner. Met Rusland kan worden samengewerkt, en is een dialoog mogelijk, zegt Poetin – maar dan zonder 'arrogantie, het gevoel van exclusiviteit, zonder dikdoenerij, alleen als gelijkwaardige partners met ontzag voor de belangen van Rusland'", citeert hij Poetin.
Feestweek
Naast de inauguratie van Poetin viert Rusland deze week ook de Dag van de Overwinning op Nazi-Duitsland, wat elk jaar gepaard gaat met een grote parade en een toespraak van de Russische leider. Net als vorig jaar staat de Dag van de Overwinning in het teken van de oorlog in Oekraïne en de successen van het Russische leger op het slagveld. Poetin vergelijkt de strijd tegen Oekraïne vaak met de Tweede Wereldoorlog. Hij zegt dat Oekraïne 'denazificatie' nodig heeft, omdat er een nazistisch regime aan de macht zou zijn dat uit de weg moet worden geruimd.
Oekraïne bracht vandaag naar buiten dat het een moordcomplot tegen de Oekraïense president Zelensky heeft verijdeld. Oekraïense veiligheidsdiensten hebben twee ambtenaren gearresteerd die Rusland zouden hebben geholpen bij het moordcomplot. Of de moord deze week had moeten plaatsvinden is niet bekend.
In aanloop naar de Dag van de Overwinning werd vorige week al een tentoonstelling van oorlogstrofeeën geopend in Moskou. Het zijn voertuigen die het Russische leger heeft kapotgeschoten aan het front in Oekraïne.
Nederlands voertuig
Opvallend is dat er ten minste één Nederlands voertuig bij lijkt te staan, een YPR-765-infanteriegevechtsvoertuig waarmee soldaten rondom het front vervoerd worden. Nederland heeft tweehonderd van zulke voertuigen aan het Oekraïense leger gegeven. Een Russische militair vertelde in Moskou aan de Volkskrant dat het inderdaad een Nederlands voertuig is, al is niet te verifiëren of dat klopt.
Dat het voertuig nu in Moskou tentoon wordt gesteld is niet vreemd, zegt defensiedeskundige Patrick Bolder van het Haagse Centrum voor Strategische Studies. "Het heeft weinig operationeel-strategische betekenis. Het is echt bedoeld voor de interne consumptie in Rusland, van: kijk eens hoe succesvol we zijn."
De legers van Oekraïne en Rusland verliezen elke dag voertuigen aan het front. Daarbij gaat ook materieel verloren dat Oekraïne van westerse bondgenoten heeft gekregen. "Er gaat veel kapot in de strijd" legt Bolder uit. "Als je op een mijn rijdt en de rupsband gaat van het voertuig af, dan kan dat niet verder. Je wordt beschoten, je moet eruit, je trekt je terug en die tank die wordt dan door de tegenstander geborgen."
Successen aan het front
Het Russische leger is momenteel bezig aan een opmars in het oosten van Oekraïne. Volgens Oekraïne had Rusland het plaatsje Tsjasiv Jar in de regio Donetsk graag voor de Dag van de Overwinning willen veroveren, zodat Poetin kon pronken met een nieuw militair succes. "De Oekraïners doen er alles aan om dat te voorkomen, sowieso om Poetin die PR-winst niet te geven", zegt Bolder. Het stadje is nog grotendeels in Oekraïense handen, en dus lijkt het niet voor de Russische Dag van de Overwinning te vallen.
Toch boekt Rusland op meerdere plekken succes. "Dat heeft te maken met het gebrek aan luchtafweer en artillerie", vertelt Bolder. Het nieuwe Amerikaanse steunpakket aan het leger van Oekraïne heeft het front nog niet bereikt.
Terreinwinst
Ten zuiden van Tsjasiv Jar is het Russische leger door de Oekraïense linies heen gebroken, waardoor Rusland voor het eerst in lange tijd weer honderden vierkante kilometers terreinwinst lijkt te boeken. "Aan de andere kant: die terreinwinst gaat nu zo snel dat Rusland de eigen flanken niet meer kan beveiligen", zegt Bolder. Daarin schuilt voor Rusland dus een risico, en voor Oekraïne een kans.
Donderdag worden in heel Rusland weer militaire parades gehouden en zal Poetin naar verwachting een langere toespraak houden dan hij vandaag deed. Maar een succes bij de Oekraïense plaats Tsjasiv Jar zal hij waarschijnlijk niet kunnen presenteren.