Zuid-Afrikaanse nieuwszenders: ANC is absolute meerderheid kwijt
Voor het eerst sinds de eerste vrije verkiezingen na de apartheid in 1994 is het ANC in Zuid-Afrika de absolute meerderheid in het parlement kwijt. De partij die ooit floreerde onder Mandela heeft volgens de laatste prognose tussen de 40 en 45 procent van de stemmen behaald.
Volgens de kiescommissie staat het ANC, voluit het Afrikaans Nationaal Congres, na het tellen van 20 procent van de stemmen op 43 procent. De grootste oppositiepartij, de Democratische Alliantie, staat op ruim een kwart van de stemmen. Dat is meer dan de 20,7 procent bij de stembusgang in 2019.
"Een fors en historisch verlies", zegt Afrika-correspondent Sophie van Leeuwen. "Het ANC is afgestraft. Veel Zuid-Afrikanen zijn teleurgesteld in de partij." De leus uit 1994, een beter leven voor iedereen, is niet waargemaakt. Inwoners van het land gaan gebukt onder armoede, criminaliteit en corruptie.
Het ANC is nog steeds de grootste partij, maar moet in tegenstelling tot afgelopen jaren gaan samenwerken met anderen. "Ze waren dertig jaar lang almachtig, ze hadden het alleen voor het zeggen. En dat heeft niet goed uitgepakt. De alleenheerschappij is voorbij."
Jacob Zuma
Een mogelijke coalitiepartner is de nieuwe partij van voormalig ANC-president Jacob Zuma. De MK haalt landelijk 8 procent en verovert de macht in de provincie KwaZulu-Natal. Zuma was zelf niet verkiesbaar wegens een eerdere veroordeling. Ook de populistische EFF van Jules Malema (8 procent) en de Democratische Alliantie kunnen een meerheid bieden.
Hoewel Zuid-Afrikaanse nieuwzenders er zeker van zijn dat ANC de meerderheid kwijt is, houdt de partij zelf de moed er nog in, weet Van Leeuwen. "Ze zeggen dat ze de grootste blijven en dat ze de problemen in het land gaan oplossen."
Lange rijen bij stembureaus
De uitslag van de verkiezingen laat een stuk langer op zich wachten dan gedacht. Dat komt onder meer door problemen tijdens het uitbrengen van de stemmen. Bij veel stembureaus waren technische en logistieke problemen en stonden Zuid-Afrikanen uren in de rij. Stembureaus sloten daardoor later de deuren om te zorgen dat iedereen zijn stem kon uitbrengen.
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
Gezien het ANC na deze verkiezingen waarschijnlijk nog steeds de grootste partij is, zal president Cyril Ramaphosa zeer waarschijnlijk aan de macht blijven. De definitieve uitslag van de verkiezingen wordt dit weekend verwacht.