Blunder op blunder bij campagne Britse conservatieven
De campagne van de Britse premier Rishi Sunak in aanloop naar de verkiezingen verloopt allesbehalve soepel. Nog maar negen dagen geleden kondigde hij aan dat die verkiezingen op 4 juli zullen plaatsvinden. Hij hoopte een verrassingseffect te creëren door zo vroeg met verkiezingen te komen, met positieve gevolgen voor de peilingen. Maar dat laatste blijft uit en in de tussentijd staat Sunaks campagne bol van de blunders.
Rishi Sunak had er waarschijnlijk meer van gehoopt: het moment op 22 mei dat hij voor zijn ambtswoning op Downing Street 10 in Londen de verkiezingen aankondigde die dit jaar gaan plaatsvinden. Een dag midden in de lente en wat was het fijn geweest voor Sunak als met hij een lach op zijn gezicht, in een warm lentezonnetje zijn boodschap had kunnen verkondigen, maar dat kon hij niet.
Net als in Nederland, is in het Verenigd Koninkrijk niets zo veranderlijk en verraderlijk als het weer. Het regende pijpenstelen, precies op het moment dat Sunak, van de conservatieven, de natie toesprak. Toch ging hij door met wat hij te zeggen had, zonder paraplu boven zijn hoofd. Zijn nette maatpak werd natter en natter.
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
Zijn statement werd ook nog verstoord door keiharde muziek. Het lied: Things can only get better, het campagnelied van Labour, de grootste concurrent van de conservatieven, in 1997. In dat jaar verpulverde Labour de conservatieven. En dan moet je net de Britse pers hebben. Kranten kopten met Things can only get wetter (het kan alleen maar natter worden), verwijzend naar het weer. Een andere kop: Drowning street (Verdrinkingsstraat).
De dag dat Sunak de campagne aftrapte, leek hij direct met 1-0 achter te staan. Voor we verder gaan naar de andere blunders die in negen dagen campagne al zijn gemaakt, eerst even naar zijn toespraak zelf. Die 4 juli als verkiezingsdatum hield de gemoederen flink bezig.
Verrassingseffect
"Sunak probeerde de boel op te schudden", zegt correspondent Anne Saenen. "Het verrassingseffect werkte, zowel bij de conservatieven als bij Labour zagen veel mensen deze vroege datum niet aankomen. De partijen moesten halsoverkop campagnes uit de grond stampen, kandidatenlijsten opstellen en met verkiezingsbeloftes komen."
De premier heeft in het Verenigd Koninkrijk het voordeel dat hij of zij zelf mag bepalen wat de verkiezingsdatum wordt, mits het in het daarvoor bestemde jaar valt. In de peilingen staan de conservatieven er dramatisch voor. Sunak had dus voor december kunnen kiezen, in de hoop dat de peilingen tegen die tijd wat gunstiger zouden zijn, maar hij doet dat dus tegen ieders verwachting in, niet.
"Veel mensen lijken klaar met de conservatieven. Er was veel rumoer, bijvoorbeeld vanwege Partygate (toen Britse parlementsleden de coronaregels overtraden door borrels te organiseren op Downing Street 10) of het dramatische economische beleid van Liz Truss. Onder Sunak waren er nauwelijks schandalen en hij is met veel plannen gekomen. Zoals het omstreden plan vluchtelingen naar Rwanda te sturen, een plan dat goed ligt bij de achterban. Toch verandert er niets in de peilingen, Labour gaat nog altijd flink aan kop. Met verkiezingen op 4 juli, een onverwachte move, hoopte Sunak mensen wakker te maken", zegt Saenen.
Exit voor Sunak?
Mogelijk zijn veel Britten inmiddels wakker, maar dan door de pr-blunders in de campagne van de conservatieven. Zo bezocht Sunak in Noord-Ierland de scheepswerf van de Titanic. Journalisten vroegen zich af of dat gezonken schip symbolisch was voor zijn eigen partij. Ook liet hij zich in een vliegtuig fotograferen met het woord Exit (uitgang) pal boven hem.
In Derbyshire ging de premier in een distributiecentrum het gesprek aan met medewerkers. Die waren gehuld in werkkleding en een paar mochten hem vragen stellen. Degenen die werden uitgekozen bleken achteraf raadslid te zijn voor de conservatieven.
En een blunder in Wales was in het voetbalbeminnende Verenigd Koninkrijk misschien nog wel het meest pijnlijk. In een bierbrouwerij vroeg de geheelonthoudende Sunak aan mensen of ze zin hadden in het EK voetbal. Wales heeft zich niet gekwalificeerd.
Ook correspondent Saenen ziet wel eens onhandigheden. "Velen weten dat Sunak steenrijk is. Toch wil hij zich graag voordoen als man van het gewone volk. Zo begint hij dus over voetbal in Wales en reisde hij met de trein naar armere delen van het land. Alleen reisde hij met een rugzak en die rugzak had een waarde van 750 pond, zo'n 880 euro." De rugzak is in dit bericht op X te zien:
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
"Toch moet gezegd worden dat ook die blunders weinig effect hebben op de peilingen. Net zoals de verkiezingsbeloftes", zegt Saenen. En er zijn wel wat plannen die Sunak aankondigt. "Veel daarvan slaan aan bij de generatie 65+, een leeftijdsgroep die vaak op de conservatieven stemt."
"Zo willen de conservatieven een belastingvoordeel voor gepensioneerden, het herintroduceren van de dienstplicht en het migratiebeleid is een belangrijk thema. Concurrent Labour belooft de wachtlijsten in de zorg terug te dringen, de economie te versterken en grip te krijgen op migratie. Al willen ze het Rwanda-plan wel schrappen."
Kwestie van wachten voor Labour
"Labour heeft daarnaast de naam veiligheid niet hoog in het vaandel staan, maar in de campagne proberen ze kiezers ervan te overtuigen dat dat wel zo is", zegt Saenen. "Maar wat ze vooral doen is meeliften op de slechte peilingen voor de conservatieven. Als Labour geen fouten maakt, schandalen buiten de deur houdt en pr-blunders zoveel mogelijk weet te voorkomen, dan kan Labour de winst bijna niet meer ontgaan."