Wie zijn de relschoppers in Verenigd Koninkrijk? 'Zit geen centrale organisatie achter'
Het Verenigd Koninkrijk wordt geteisterd door de hevigste rellen in ruim tien jaar tijd. Dit weekend werd op zo'n 35 verschillende plekken gedemonstreerd, wat meermaals uitdraaide op geweld, brandstichting en plunderingen van winkels. Wie zijn deze demonstranten en wat willen ze bereiken?
Opnieuw ging het afgelopen weekend mis op veel plekken in Engeland en Noord-Ierland. In de stad Rotherham werd een hotel aangevallen dat wordt gebruikt om asielzoekers op te vangen. In Middlesbrough staken relschoppers een omgevallen auto in brand en duwden brandende vuilnisbakken naar de politie. Op andere plekken, zoals Bristol, kwam het tot confrontaties met tegendemonstranten. Zeker 145 mensen zijn opgepakt.
"Hoewel veel demonstraties steun krijgen door uiterst rechtse groeperingen, zit er geen centrale organisatie achter", zegt Joe Mulhall, onderzoekdirecteur bij HOPE not hate, een Britse belangenorganisatie die campagne voert tegen racisme en fascisme, tegen RTL Nieuws. Volgens hem lijken de meeste acties lokaal te zijn opgezet. "Al worden vaak dezelfde kreten gebruikt, vooral 'genoeg is genoeg', 'stop de boten' en 'red onze kinderen'.
De rellen begonnen een dag na de mesaanval in Southport waarbij drie jonge meisjes zijn gedood. Na afloop van een herdenkingsdienst ging het mis bij een moskee, waar honderden relschoppers zich tegen agenten keerden. De lokale politie liet weten dat 'vermoedelijk aanhangers van de English Defence League' zich onder de relschoppers bevonden.
English Defence League
De English Defence League is een in 2009 in Londen opgerichte anti-islamorganisatie. De 41-jarige Tommy Robinson wordt beschouwd als leider van de groep. Robinson (echte naam Stephen Yaxley-Lennon) is een rechts-extremistische activist en hooligan die een jaar heeft vastgezeten voor geweldpleging tegen een agent, maar ook meermaals is opgepakt bij rellen en straatprotesten.
In deze video zijn de rellen te zien in verschillende Britse steden:
English Defence League gelooft dat de Britse samenleving onder druk staat door moslimextremisten die terrorisme steunen, kinderen misbruiken en vrouwen onderdrukken. De groep zegt op te komen voor de witte arbeidersklasse en gebruikt het motto 'Niet racistisch, niet gewelddadig, gewoon niet langer stil'.
Toch gaan straatprotesten en bijeenkomsten van English Defence League gepaard met geweld en racistische liederen. Robinson zou de groep hebben verlaten, maar is (na een jarenlange verbanning) weer volop actief op X waar hij afgelopen week aan de lopende band opruiende berichten plaatste.
Sociale media spelen volgens de Britse regering en politie een grote rol bij de huidige demonstraties. Na de mesaanval gingen al snel ongefundeerde berichten rond waarin werd beweerd dat de dader een asielzoeker en een moslim zou zijn. Vanwege de ophef en haatberichten die dat opleverde, besloot een Britse rechter om bij hoge uitzondering de naam van de 17-jarige verdachte van de steekpartij in Southport vrij te geven. Het gaat om de Axel Rudakubana, geboren in Cardiff geboren als kind van ouders uit Rwanda. In dat land is het christendom veruit de belangrijkste religie en is zo'n 2 procent van de bevolking moslim.
Niet alleen de English Defence League was aanwezig bij de rellen. David Miles, een prominent lid van de fascistische groep Patriotic Alternative deelde foto's van zichzelf in Southport. British Movement, een neonazistische groep die naar eigen zeggen 'actie voert tegen multiculturalisme', deed op berichtendienst Telegram de oproep: 'ga naar buiten'. Verder zouden ook hooligans zich onder de relschoppers bevinden.
"De verspreiding van desinformatie, met name op sociale media, is behoorlijk problematisch geworden", zegt Paul Jackson. Hij is hoogleraar in de geschiedenis van radicalisme en extremisme aan de University of Northampton. "Daaronder vallen ook diegenen die met opzet proberen te misleiden. Als reactie op de vreselijke aanval in Southport hebben mensen zoals influencer Andrew Tate valse informatie verspreid, terwijl anderen zoals politicus Nigel Farage dubbelzinnige opmerkingen hebben gemaakt die wantrouwen zaaien tegen de autoriteiten."
'Meegesleept in de zomergekte'
Al is het niet zo dat alle aanwezigen bij de straatprotesten radicaalrechtse opvattingen hebben. "Een deel is misschien meegesleept in de zomergekte", zei de Britse staatssecretaris van Binnenlandse Zaken David Hanson vrijdag in een radio-interview. "En sommigen zijn misschien mensen die oprechte zorgen hebben."
Volgens Hanson heeft de regering geen probleem met mensen die vreedzame protesten organiseren, maar is het onacceptabel als zij overgaan tot geweld. "Tegen diegenen die dat organiseren zeg ik: we houden u in de gaten."