Acht dagen in de ruimte worden ineens acht maanden: 'Stiekeme droom in vervulling'

Het klinkt bijna als een sciencefictionfilm, maar voor de twee Amerikaanse astronauten is het werkelijkheid. Het duo vertrok bijna drie maanden geleden en kan zich dus opmaken voor nog flink wat maanden in het ISS. Tijdens de vlucht kwam namelijk een heliumlek aan het licht. Zo'n probleem speelde ook al voor de lancering. Bovendien waren er problemen met de voortstuwing van het ruimteschip.

Boeing voerde vervolgens testen uit met andere Starliner-motoren om te zien of het ruimtevaartuig veilig op aarde kon terugkeren. Tegelijkertijd worden ook andere opties verkend, maar op korte termijn de twee gestrande astronauten terughalen, lijkt er zeker niet in te zitten.

Dat hoeft geen heel groot probleem te zijn, denkt ruimtevaartdeskundige Joris Melkert van de TU Delft. "Een verlengd bezoek is goed te doen. Er is genoeg op voorraad in ieder geval qua voeding", weet Melkert. Afgelopen 6 augustus vond de vooralsnog laatste bevoorrading plaats. Vanuit Kazachstan werd een raket richting het ISS afgevuurd met daarin allerlei benodigdheden.

'Hoe langer, hoe beter'

Prettig voor de twee, want omdat ze maar een week zouden gaan mochten ze niet eens persoonlijke spullen zoals kleding meenemen.

Ook op mentaal vlak denkt Melkert dat de twee astronauten zich goed voelen. "Er is genoeg te doen om zich nuttig te maken. Ze zijn professionals en ik denk dat ze dit diep in hun hart geweldig vinden, dat het een stiekeme droom is. Het was mogelijk hun laatste kans om de ruimte in te gaan en die wordt nu verlengd. Ik denk dat ze zelf zoiets hebben van hoe langer, hoe beter."

Williams en Wilmore weten allebei wat het is om lang weg van huis te zijn. Beiden maakten ze al twee keer een ruimtereis en brachten ze samen meer dan 500 dagen door in de ruimte, niet bepaald onervaren dus. 

Mindy Howard is het mede daarom ook met Melkert eens, al geeft ze ook aan: "Het is fantastisch totdat het niet meer fantastisch is." Howard is oprichter van het bedrijf Inner Space Training waarbij ze ruimtetoeristen traint om hun focus en kalmte te bewaren tijdens hun reis. 

Getraind op allerlei scenario's

"Natuurlijk is het voor iedere professionele astronaut zo dat je graag zo lang mogelijk de ruimte in wilt", zegt Howard. "En we hebben te maken met professionals. NASA heeft ze ook getraind op allerlei scenario's. Mentaal gaan ze hier niet aan kapot ofzo."

"Het blijft zo dat het door hun training een stuk minder erg is dan voor de gemiddelde persoon", vervolgt Howard. "Maar op een gegeven moment gaat het wel op je lichaam werken, een mogelijk probleem is bijvoorbeeld dat het zicht van je ogen minder wordt. Er zijn allerlei lichamelijke kwalen naar verloop van tijd mogelijk, dat verschilt per persoon. Dus ja, de vraag is wel hoe je je dan gaat voelen en hoe je ermee omgaat."

Vorig jaar kwam de Amerikaanse astronaut Frank Rubio, samen met twee Russische astronauten, na 371 dagen terug op aarde. Hoe hem dat verging, zie je in onderstaande video:

Howard stipt daarnaast ook mogelijke onvoorziene omstandigheden aan. "Je weet maar nooit wat er in de tijd dat jij in de ruimte bent allemaal kan gebeuren op aarde met je geliefden. En daar zit je dan, compleet machteloos in het ISS. Daarop worden de astronauten niet voorbereid. Het enige wat NASA aanbiedt als je in het ISS bent is een psycholoog op aarde, maar daar rust toch nog wel een beetje een taboe op."

Veel druk

Volgens Howard zijn er weinig astronauten die hun 'zwakheden' toegeven. "Er zijn veel andere getalenteerde astronauten die zo je plekje willen overnemen anders." 

Mede daarom verwacht Howard ook dat zelfs al zouden de twee astronauten het lastig krijgen, ze hierover niet zomaar naar buiten zou treden. "En daarnaast vertegenwoordigen ze Boeing ook, dus ook daarom zullen minder snel iets negatiefs zeggen."

Hoewel het dus goed lijkt te gaan met Williams en Wilmore, geldt dat vermoedelijk niet voor het werk in het ISS. De twee gingen op een kortstondige testvlucht. Omdat zij niet terug kunnen, gaan er volgende maand twee astronauten minder mee in het toestel dat hen in februari terugbrengt naar de aarde. Terwijl zij voor gespecialiseerd werk zouden komen.

"Vergis je niet", zegt Melkert. "Er stonden allerlei geplande experimenten op het programma die nu waarschijnlijk niet door kunnen gaan. Ze kunnen zich vast nuttig maken hoor, maar niet op de manier zoals eigenlijk de bedoeling zou zijn geweest." Dat beaamt ook Howard: "Ze hebben nu in ieder geval meer tijd om naar de aarde te kijken dan ze hadden gehad als ze echt op een missie waren."

Niet veilig

Williams en Wilmore hoeven zich in ieder geval niet eenzaam te voelen. In totaal zijn er 9 astronauten aan boord van het ISS. Daar komen er dus volgende maand nog twee bij.

Ondertussen zal de Starliner, het ruimtevaartuig waarin de twee astronauten op de heenreis zaten, zelf weer terugkeren naar aarde. NASA achtte het niet veilig genoeg om met bemanning het toestel terug te laten komen, maar durft het wel aan zonder bemanning. Dat moet ook wel, anders is er geen ruimte voor het vaartuig van SpaceX om aan te meren.