Met de Palestijnse Ibrahim werd weer een journalist in Gaza gedood, Nederlandse Fadime start actie

Ibrahim was met een groep journalisten aan het werk net buiten Khan Younis, in het zuiden van de Gazastrook. Volgens meerdere media werd de groep onder vuur genomen door een Israëlische tank. Op zelfgemaakte beelden is duidelijk zichtbaar hoe de tank aan komt rijden en zijn later meerdere schoten te horen. Ibrahim werd gedood, collega-journalist Salma Al-Qaddoumi raakte gewond aan haar rug.

Vijf minuten beschoten

Volgens een verklaring van één van de betrokken journalisten, Rasha Ahmed, werd de groep zeker vijf minuten beschoten door de tank terwijl ze op de grond lagen. Op Ibrahim na wist uiteindelijk iedereen 'wonderbaarlijk' te ontsnappen, al raakte Salma dus gewond. Het lichaam van Ibrahim kon pas een dag later door ambulancemedewerkers worden opgehaald, hij werd diezelfde dag nog met zijn persvest begraven.

De 26-jarige Ibrahim werkte jarenlang als freelance journalist voor verschillende media. Op het moment dat hij werd gedood, was hij werkzaam voor de Palestijnse nieuwssite PDN. Rasha vertelde tegen het Comité ter Bescherming van Journalisten (CPJ) over het incident.

"We gingen naar dat gebied met de gedachte dat het Israëlische leger daar vertrokken was. Toen werden we ineens verrast door meerdere Israëlische tanks die steeds dichterbij kwamen en ons onder vuur namen. Ibrahim werd als eerste geraakt, daarna Salma."

De dood van Ibrahim is de laatste in wat wordt gezien als de meest dodelijke oorlog voor journalisten sinds 1992, het jaar dat het CPJ hierover cijfers begon bij te houden. Over het aantal dode journalisten wordt getwist, volgens nieuwssite Middle East Eye zou het nog hoger liggen, op 169. Die tellingen nemen bijvoorbeeld ook burgerjournalisten mee. 

In de Gazastrook worden internationale journalisten niet toegelaten door Israël. Mede daarom spraken talloze internationale organisaties zich inmiddels meermaals uit tegen het hoge aantal gedode Palestijnse journalisten, de belangrijkste bron van informatie voor internationale pers.

'Ibrahim vroeg me om hulp'

Niet alleen worden in het gebied veel journalisten gedood, ook raken er veel gewond. Salma was daar dus één van. Zij werkt als freelance fotojournalist voor allerlei internationale media. Door twee andere journalisten uit de groep werd ze versleept en gered. 

"Ibrahim werd direct geraakt. Hij vroeg me nog om hulp", zei Salma. "Samen met andere journalisten probeerden we hem nog te helpen. Ook anderen die in de buurt waren. Maar de tanks bleven schieten en toen werd ik ook geraakt. Ik raakte buiten bewustzijn en het eerstvolgende dat ik me herinner is dat ik wakker werd in het ziekenhuis."

Israël weigerde in eerste instantie commentaar te geven op het incident. Tien dagen na de dood van Ibrahim liet het leger weten niet op de hoogte te zijn van het incident, een reactie die het land vaker geeft op soortgelijke gebeurtenissen. In andere gevallen, zoals bij de dodelijke aanval op Al Jazeera-journalist Ismail al-Ghoul, geeft Israël aan dat de journalist betrokken zou zijn bij Hamas, maar levert het daar geen bewijzen voor.

Free Press

Voor de Nederlandse journalist Fadime Demir was met de aanval op Ibrahim, Salma en hun collega's de maat vol. "Ik spreek me al vanaf het begin van het conflict uit, onder meer voor persvrijheid. Toen ik vorige maand online een post deelde en zag dat die minder zichtbaar werd gemaakt door LinkedIn, wilde ik meer doen. Ik wilde mijn woorden omzetten in daden en besloot tot actie over te gaan."

Fadime liet shirts drukken met daarop de tekst 'Free Press' en op de mouw een Palestijnse vlag. "Iedereen is voor vrije pers, lijkt me toch? Daar is niks moeilijks of controversieels aan. Dus met zo'n shirt kan iedereen rondlopen, lijkt me. Ik heb er toen in eerste instantie twintig laten maken en die verkocht aan familie en vrienden."

Fadime verkoopt de shirts en de opbrengsten ervan komen ten goede aan een speciaal fonds voor Palestijnse journalisten. "Ik ben zelf een journalist", zegt Fadime. "Dit zijn vakgenoten. Ik sta voor persvrijheid. Overal ter wereld, dus ook in Palestina. Het zou iedere journalist aan moeten gaan dat zij op zo'n grote schaal worden vermoord. En daarnaast hebben ze daar een tekort aan alles: te weinig voedsel, te weinig onderdak, te weinig apparatuur om hun werk goed te doen."

De Amsterdamse draagt het shirt zelf ook regelmatig. En krijgt daarop verschillende reacties. "Soms glimlachen mensen naar me, of geven ze een duimpje. Maar laatst droeg ik het naar een boekpresentatie en willen mensen dan toch in een discussie en dingen nuanceren. Maar volgens mij persvrijheid niet iets dat ter discussie moet staan."

Voor Fadime is het doel van de actie om haar Palestijnse collega's te helpen. En het liefst dat er geen journalisten meer worden gedood. "Maar ik heb meer doelen. De actie moet zichtbaarheid en bewustzijn opleveren. Kleine successen zouden ook zijn als andere journalisten het zouden gaan dragen. Of als de Nederlandse Vereniging van Journalisten de actie zou ondersteunen."

"Het is slechts een druppel, het dragen van één zo'n shirtje", zegt Fadime. "Maar ik ben liever een druppel dan onderdeel van een stilstaande oceaan. Als we met zijn allen druppels zijn, wordt het misschien een golf en kunnen we iets betekenen."