Niet minder, maar méér oorlog in het Midden-Oosten: 'Amerikanen hebben gefaald'
In plaats van vrede in Gaza is het conflict verder uitgebreid naar Libanon. De bondgenoten van Israël, met de VS voorop, roepen op tot een staakt-het-vuren, maar lijken de grip op de situatie volledig kwijt. "Het is de Amerikanen gewoon niet gelukt", zeggen deskundigen.
De regering-Netanyahu gaat voorlopig niet akkoord met het voorstel van de VS en Frankrijk tot een staakt-het-vuren van drie weken voor het geweld tussen Israël en Hezbollah.
"Overgave van Hezbollah of oorlog, dat is de enige manier waarop we de inwoners en de veiligheid van het noorden en het land terug kunnen brengen", schrijft de ultrarechtse Israëlische minister Bezalel Smotrich op X. Volgens hem mag 'de vijand geen tijd krijgen om te herstellen'.
Vannacht regende het opnieuw luchtaanvallen op Hezbollahdoelen in Libanon. Andersom vuurt Hezbollah aanhoudend raketten richting Israël. Ondertussen is de oorlog in Gaza tussen Israël en Hamas ook alle behalve voorbij. Er vallen dagelijks doden en er zijn grote tekorten aan voedsel en medicijnen voor de Gazaanse bevolking.
Dat terwijl de belangrijkste bondgenoot van Israël, de VS, al maanden aandringt om die oorlog te beëindigen. Maar het Amerikaanse voorstel tot een gevechtspauze in de Gazastrook, met de vrijlating van gijzelaars die Hamas nog altijd vasthoudt en andersom het vrijlaten van Palestijnse gevangen, heeft nog niet geleid tot het terugtrekken van Israëlische troepen uit Gaza.
'Momentum is voorbij'
"Die deal ligt sinds juni op tafel en we moeten concluderen dat de Amerikanen er niet in zijn geslaagd om een gevechtspauze af te dwingen", zegt diplomaat Robert Serry, voormalig VN-gazant in het Midden-Oosten. "Het momentum voor een akkoord was er afgelopen zomer, maar het is ze gewoon niet gelukt. Dat terwijl de vorige oorlogen in Gaza altijd eindigden met effectieve Amerikaanse druk op Israël."
Volgens hem is dat momentum nu voorbij. "Als de Amerikanen werkelijk druk op Israël willen uitoefenen, hebben ze die mogelijkheid natuurlijk wel met het intrekken van financiële steun en wapenleveringen. Maar het land is vreselijk verdeeld en in Amerika speelt de Israël-lobby altijd een rol."
Na de Israëlische aanvallen in Libanon voelen mensen zich zo onveilig dat ze massaal vluchten:
Ondertussen zwelt de kritiek aan op Israëls bondgenoten. Op de Algemene Vergadering van de VN in New York krijgen zij het verwijt van niet-westerse landen dat ze een dubbele moraal hanteren. Want waarom opkomen voor de mensenrechten in Oekraïne en sancties eisen tegen Rusland, maar tegelijkertijd wel bommen en raketten leveren aan Israël dat tienduizenden burgerslachtoffers maakt, onder wie veel kinderen?
"Die verwijten komen niet alleen uit het Midden-Oosten, maar uit de hele wereld", zegt Koert Debeuf, Midden-Oostendeskundige, verbonden aan de Vrije Universiteit van Brussel. "Niet alleen als het gaat om wapens, maar ook het weigeren te erkennen dat Israël het humanitaire recht schendt, door totaal buiten proporties terug te slaan in Gaza. Die weigering schaadt de reputatie van de VS en Europa en verzwakt hun positie op het wereldtoneel."
Een einde aan die situatie ziet hij niet snel gebeuren. Debeuf: "De VS heeft Israël historisch gezien altijd gesteund als enige stabiele democratie en partner in het Midden-Oosten, en zullen dat ook blijven doen. Hoe hoog de VS de druk ook opvoert: Netanyahu weet dat diezelfde VS Israël uiteindelijk niet in de steek zal laten."
Verkiezingen op komst
Zowel Serry als Debeuf zijn niet optimistisch dat de huidige Amerikaanse regering de komende weken nog doorslaggevende druk kan uitoefenen. "Het grote probleem is dat we aan de vooravond staan van de Amerikaanse verkiezingen. Elke dag dat die dichterbij komen, heeft president Biden minder macht en kan hij nauwelijks nog beslissingen nemen. Laat staan grote beslissingen."
Serry: "Het is daardoor nu eigenlijk te laat. Het is onthutsend om te zien hoe de Amerikanen nu optreden. Ze zijn de bal in het Midden-Oosten kwijtgeraakt."