Onderzoek RTL Nieuwspanel: acht op de tien houtstokers checken Stookwijzer niet

De Stookwijzer geeft met kleurcodes per postcode aan wanneer er beter niet gestookt kan worden, met als doel om overlast en luchtvervuiling te voorkomen. Er zijn geen landelijke regels met betrekking tot het stoken van hout, maar om overlast voor de buren en het milieu te voorkomen adviseert de overheid stokers om in ieder geval bij code rood niet te stoken. 

Maar lang niet alle stokers blijken hier dus naar te kijken. En van de mensen die de Stookwijzer wel checken, zegt bovendien een derde zich niet altijd te houden aan de adviezen. "Omdat wij de cv niet gebruiken, gas is te duur", geeft een ondervraagde als verklaring daarvoor. En sommige mensen hebben weinig vertrouwen in het advies van de Stookwijzer: "Omdat dit regelmatig niet overeenkomt met de actuele lokale situatie."

Aanpassingen Stookwijzer

Vandaag wordt de vernieuwde Stookwijzer geïntroduceerd. Zo geeft de Stookwijzer nu stookadvies voor tijdsblokken van zes uur. Stokers weten dan 's middags al of ze 's avonds kunnen stoken zonder overlast te veroorzaken, voorheen werd het advies continu aangepast. 

Ook wordt bij windkracht 2 of minder voortaan standaard code rood afgegeven. Uit onderzoek van het RIVM bleek dat meer dan de helft van de overlastmeldingen gedaan worden bij windkracht 2 of minder, omdat de houtrook zich dan minder kan verspreiden. Daarnaast zal de Stookwijzer in de loop van vandaag ook als app op de telefoon beschikbaar worden, gebruikers kunnen instellen dat ze een melding willen krijgen wanneer in hun omgeving code rood geldt.

Overlast

Uit de peiling blijkt dat een derde van de Nederlanders wel eens overlast heeft van houtrook, 4 op de 5 heeft dan last van een rookgeur in huis, twee derde (67 procent) moet ramen en ventilatieroosters noodgedwongen sluiten. Verder worden vaak gezondheidsklachten als benauwdheid, hoesten en irritatie aan keel en ogen genoemd: "Ik heb COPD en die rook slaat meteen op mijn longen", aldus een van de ondervraagde panelleden. En een ander zegt: "De rook die daarbij vrijkomt geeft tranende ogen. Ik moet hoesten en de ramen en deuren moet ik dan dicht doen."

Stokende buren aanspreken

Zelf stokende buren aanspreken op de overlast vinden mensen lastig, twee derde heeft dat nog nooit gedaan, een vijfde een enkele keer. "Ik weet dat zij dat als enige mogelijkheid gebruiken om het huis te verwarmen", zegt iemand hierover. Anderen probeerden het gesprek aan te gaan, maar geven aan dat het toch geen zin heeft: "Ik word uitgekafferd en al. Ik ben de zeikbuur van vijf huizen verderop en de politie en andere instanties doen er niks aan."

Een melding indienen, bijvoorbeeld via de gemeente of Stookwijzer doen nog minder mensen, 87 procent van de mensen die overlast ervaren heeft dat nog nooit gedaan, 7 procent een enkele keer. "Er wordt dan gezegd dat je er gezamenlijk uit moet komen", legt een deelnemer uit. En een ander geeft aan dat de gemeente toch niets kan doen: "Klagen is zinloos als er geen regels zijn waarop gehandhaafd kan worden."

Amersfoort

In Amersfoort gelden sinds 1 oktober wel regels: daar mag niet gestookt worden als de Stookwijzer rood of oranje is, tenzij er afspraken gemaakt zijn met de buren. Deze aanpak zien veel panelleden wel zitten, 55 procent vindt dat een goede maatregel, 37 procent vindt dat een slechte maatregel. 

Maar overal invoeren zijn de meningen meer verdeeld over: 45 procent ziet dat zitten, 46 procent niet. "Nederland slaat door. Betuttelend en onvrij", schrijft een deelnemer die de regels niet ziet zitten. Voorstanders wijzen vooral op de milieu- en gezondheidseffecten van houtrook: "Omdat ik vind dat het niet zomaar moet kunnen dat je iemand gezondheidsschade toebrengt."

Lijnrecht tegenover elkaar 

Bezitters van kachels staan in deze kwestie lijnrecht tegenover mensen die overlast ervaren van houtrook. Van de mensen die zelf een houtkachel, open haard of pelletkachel hebben, ziet maar 15 procent het zitten om deze regels landelijk in te voeren. Van de mensen die overlast ervaren vindt 82 procent dat deze regels overal ingevoerd zouden moeten worden. 

Houtkachels en open haarden helemaal verbieden, zoals de gemeente Utrecht vanaf 2030 wil gaan doen, is maar een vijfde (21 procent) van de mensen voorstander van, 72 procent vindt dat geen goed idee. Van de mensen die overlast ervaren van houtrook is de helft (48 procent) voorstander van een totaalverbod.

Verantwoording

Het onderzoek is uitgevoerd op 10 t/m 15 oktober onder ruim 18.000 leden van het RTL Nieuwspanel, waaronder bijna 3500 mensen die een houtkachel, pelletkachel of open haard hebben. Het onderzoek is na weging representatief voor vijf variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, werkzaamheid en politieke voorkeur. Het RTL Nieuwspanel telt ruim 43.000 leden. Wil jij voortaan ook meedoen aan onderzoeken van het RTL Nieuwspanel? Meld je dan hier aan!