Abortus op het stembiljet: Democraten gebruiken thema om stemmen te winnen

"Amerikanen stemmen naast de president ook op parlementsleden en allerlei wetsvoorstellen", legt verslaggever Sophie van der Meer uit. "In die tien staten is het referendum over abortus er daar één van." Hoewel het recht op abortus in 2022 landelijk werd afgeschaft, mag iedere staat hier zijn eigen regels over maken. 

Het afschaffen van het nationale recht op abortus zorgde voor een golf van woede door heel de VS. Dat heeft de Democraten enorm geholpen tijdens de parlementaire verkiezingen in datzelfde jaar. Vooral de Democraten willen daarom graag een referendum over het onderwerp.

Referendum als progressieve prikkel

"Door van abortus een verkiezingsthema te maken, houden ze ook het gesprek over abortus gaande. Dat helpt progressieve kandidaten, want de meeste Amerikanen zijn voorstander van het recht op abortus". Democraten hopen dat het meer kiezers zal motiveren naar het stemhokje te komen. En als ze er dan toch zijn, kunnen ze meteen op hun presidentskandidaat stemmen: Kamala Harris.

"In 2022 kwamen niet alleen veel progressieve kiezers naar het stemhokje, maar ook een verrassende hoeveelheid conservatieve kiezers", zegt Van der Meer. "Veel van hen zijn ook vóór het recht op abortus, dus kwamen zij hiervoor stemmen. En omdat zij de Republikeinse partij zagen als de boosdoener, stemden zij ook gelijk activistisch voor de Democraten. Als een soort afstraffing voor wat de Republikeinen hebben gedaan tegen het recht op abortus."

Kansas

Dat het niet alleen progressieve kiezers zijn in Amerika die het recht op abortus belangrijk vinden, blijkt wel uit een referendum uit in Kansas. Van der Meer: "Die staat is heel Republikeins, maar toen er na de landelijke afschaffing een apart referendum werd gehouden, bleek dat het afgeven van het recht op abortus een meerderheid kreeg in de staat".

In deze tien staten wordt gestemd over het recht op abortus

• New York
• Colorado
• Nevada
• Arizona
• Florida
• Missouri
• Montana
• Nebraska
• South Dakota
• Maryland

Het landelijk recht op abortus werd afgeschaft door een uitspraak van het hooggerechtshof. "Zes van de negen rechters aan het huidige hof zijn conservatief", vertelt verslaggever Van der Meer, "drie van hen werden benoemd door Donald Trump. Het landelijk recht op abortus was vóór 2022 al 50 jaar veiliggesteld, door de rechtszaak Roe versus Wade. Trump beloofde als president een einde te maken aan die uitspraak uit 1973, die belofte heeft hij ingelost.

Na het vervallen van het landelijk recht op abortus hebben 13 staten abortus volledig verboden.