'Stikstof' is voor veel kiezers nog steeds een splijtzwam

"De diepe verdeeldheid die we in Nederland enkele jaren geleden meemaakten, met grote boerenprotesten tegen de stikstofmaatregelen, die zien we in ons onderzoek van deze week nog steeds," zegt RTL-opiniepeiler Gijs Rademaker. Bijna de helft (48 procent) staat achter de stikstofdoelen – zoals de afspraak dat in 2030 de helft van de kwetsbare Natura2000-gebieden onder de stikstofnorm moet zitten. Velen zijn daarom blij met de uitspraak die de rechter deze week deed en hopen dat dit het kabinet tot actie dwingt.

Grote groep is 'tegen'

Maar tegelijkertijd is er een grote groep die zich niet achter die doelen schaart. "Deze groep ziet het echt heel anders," zegt Rademaker. "Velen vinden stikstof 'een papieren probleem' en vinden dat het overdreven wordt. Ze stellen dat er verkeerd gemeten wordt, of dat er veel stikstof uit het buitenland in Nederland neerslaat. Ook benoemen ze dat boeren niet de belangrijkste uitstoters zijn van stikstof en met rust moeten worden gelaten. Ik zie dat veel argumenten haaks staan op de uitspraken van de rechter van deze week en op bijna alle wetenschappelijke conclusies en rapporten van de laatste jaren."  

Opvallend is het verschil tussen de vier coalitiepartijen. Waar de achterban van BBB en PVV massaal afstand neemt van de stikstofdoelen, schaart ongeveer de helft van de kiezers van VVD en NSC zich juist wél achter de doelen. "Grote groepen VVD- en NSC-kiezers vinden dat hun coalitie maatregelen moet nemen om de natuur te beschermen. Dat maakt het vreselijk moeilijk voor het kabinet."

Gedwongen uitkoop?

Premier Schoof heeft een ministeriële werkgroep samengesteld om het stikstofdossier aan te pakken, met daarin onder meer landbouwminister Femke Wiersma (BBB), Barry Madlener van Infrastructuur (PVV), Sophie Hermans (Klimaat, VVD) en Mona Keijzer (Wonen, BBB). Eén van de maatregelen die mogelijk op tafel komt is de gedwongen uitkoop van boeren. Minister Wiersma sprak al uit dat zij het als minister ‘niet gaat meemaken’ dat daartoe besloten wordt. 

Uit het onderzoek onder het RTL Nieuwspanel blijkt ook dat de sympathie voor de boeren groot is. Een meerderheid van 57 procent zou er problemen mee hebben als het kabinet besluit tot gedwongen uitkoop. Rademaker: "Veel mensen geloven dat de stikstofdoelen ook gehaald kunnen worden zonder dat boeren gedwongen worden hun bedrijf te verkopen, bijvoorbeeld met innovatieve maatregelen."

BBB-kiezers op ramkoers

BBB-kiezers vinden in ruime meerderheid dat hun partij het voortbestaan van het kabinet op het spel mag zetten, om de boeren te beschermen tegen gedwongen uitkoop. Bijna twee derde (62 procent) vindt dat als het kabinet zou besluiten tot dwang, de BBB uit het kabinet moet stappen. Slechts 29 procent vindt het voortbestaan van het kabinet belangrijker. 

Verantwoording 

Het onderzoek is uitgevoerd op 23 en 24 januari onder 17.500 leden van het RTL Nieuwspanel. Het onderzoek is na weging representatief voor vijf variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, werkzaamheid en politieke voorkeur. Het RTL Nieuwspanel telt ruim 48.000 leden. 

Wil jij voortaan ook meedoen aan onderzoeken van het RTL Nieuwspanel? Meld je dan hier aan!