Jeugd kan geen kampioen meer worden: deze coach staat er 100 procent achter

"En, heb je gewonnen?" of "En, heb je gescoord?" Veel ouders stellen dit soort vragen als hun kind thuiskomt van een potje voetbal. Maar zijn dat wel de juiste vragen?

Plezier hebben

Het zijn in ieder geval typische vragen die volwassenen stellen, volgens de KNVB. Kinderen zijn met hele andere dingen bezig, stelt de voetbalbond. Namelijk met mooie acties maken en plezier hebben. 

De bond heeft daarom de wens uitgesproken om jeugdteams onder 12 jaar volgend seizoen zonder een ranglijst te laten spelen. Dat betekent dat de teams geen kampioen meer kunnen worden. Standen worden niet meer bijgehouden. 

"De strijd om het kampioenschap leeft toch vooral onder vaders en moeders", aldus Jan-Dirk van der Zee, directeur KNVB amateur- en vrouwenvoetbal.

Het plan leidde direct tot boosheid en hilariteit onder ouders. 'Belachelijk', klinkt het. "Alsjeblieft zeg... Kinderen moeten met teleurstelling leren omgaan", reageert iemand op onze Facebookpagina.

'Super trots'

En: "Lekker motiverend, 90 minuten in de kou rondrennen voor noppes. Scoren mag niet te vaak, hoeft ook niet want het telt niet. Mooi schot over de goal lieverd, mama is super trots op je."

De toon lijkt daarmee gezet. In april neemt de KNVB een definitief besluit; de vraag is of de bond iets gaat doen met alle kritiek.

100 procent

Jeugdtrainer Niek Tiemersma hoopt dat de voetbalbond juist wél de daad bij het woord voegt. "Ik sta er voor 100 procent achter", zegt hij.

De Fries traint al jaren meerdere teams met kinderen ​van 7 tot en met 13 jaar, zowel bij SC Cambuur als bij SC Franeker. Ook traint hij zeer moeilijk lerende kinderen. "Ik zeg tegen mijzelf: als je een goede jeugdtrainer wil zijn, moet je allerlei verschillende kinderen les kunnen geven."

Drie jaar geleden maakte Nederland kennis met Niek. De voetbaltrainer ging toen viral met een video waarin hij zijn team oppept voor de wedstrijd, met een zelfgeschreven rap:

De jeugdtrainer vindt het logisch dat er zoveel verzet is tegen het KNVB-plan. "Dat is bij iedere verandering zo. Ik snap dat mensen zeggen: je moet ook leren winnen of verliezen. Maar de vraag is: moet dat nu al? Terwijl je ​nog op de basisschool zit?"

Niek vindt dat je niet tegen een kind van 8 kunt zeggen dat-ie beter is dan een andere jongen omdat die twee doelpunten meer heeft gescoord. "​Dat is toch niet eerlijk?"

'Mooi trucje'

Kun je dan nog wel vragen of een kind gewonnen heeft? Of hoeveel doelpunten hij of zij heeft gescoord? Dit soort vragen zouden we misschien niet meer moeten stellen, vindt hij. "Je kunt ook vragen: heb je een mooi trucje gedaan? Heb je iemand goed geholpen?"

Ook volgens sportpedagoog Tessa Blom draait het bij kinderen om veel meer dan alleen winnen of verliezen. Zo leren ze omgaan met een scheidsrechter die een beslissing neemt, waar hij of zij het mee oneens is. "En ook samenwerken, zelfvertrouwen, discipline, het zit er allemaal in." 

Ja, omgaan met winst of verlies hoort er ook bij, zegt de pedagoog. Maar ouders hoeven daar niet extra nadruk op te leggen.

Softe mentaliteit

Volgens sommige reageerders komt met deze softe mentaliteit het topvoetbal in gevaar. Trainer Niek vindt het vreemd dat men zich daar zo druk om maakt. "Als je het hebt over topvoetbal, dan heb je het over één procent. De rest voetbalt om plezier te maken."

En dan nóg. "Ik zeg altijd: 'You win the biggest battles in the smallest moments'. Dat wil zeggen: de grootste wedstrijden, dán moet je klaar zijn. Als je oud genoeg bent. Tot die tijd gaat het om de ontwikkeling. En als je plezier hebt, dan gaat die ontwikkeling vanzelf."

Sportpedagoog Tessa Blom ziet ook dat ouders zich vaak verliezen in de strijd om een kampioenschap. "Veel verenigingen hebben een samenwerking met een betaalde voetbalclub. Je ziet toch dat ouders daar mee bezig zijn."

Maar, die ouders moeten zich realiseren dat er bij die topclubs maar weinig pek is. "Dus laten we zorgen dat iedereen het naar z'n zin heeft. De echt goede spelers komen uiteindelijk toch wel bovendrijven."

Superleuke uitdaging

Ja, er zijn ook kinderen die wél bezig zijn met winnen. "Die probeer ik uit te dagen met andere dingen", zegt Niek. "Zo heb ik in mijn team een jongetje die rechtsbenig is. Ik zag dat hij al een paar maanden aan het oefenen was met zijn linkerbeen. ik heb hem toen als linksback opgesteld, en gezegd: weet je wat nou echt een superleuke uitdaging voor je zou zijn? Dat je dan ook een corner met links gaat proberen."

Bij de eerste corner gaf hij meteen een assist. "Dat is pas echt winnen."