'Coronabeperkingen zorgen voor stress en depressies bij studenten en docenten'
Het mbo en het hoger onderwijs worden hard getroffen door de coronamaatregelen. Studenten hebben het zwaar en de werkdruk voor medewerkers is hoog.
Ook zijn er minder stages, leerbanen en praktijklessen. De studievoortgang en de onderwijskwaliteit blijven door alle inzet tot nu toe nog op niveau, maar dat neemt de zorgen voor de toekomst niet weg, schrijft onderwijsminister Ingrid van Engelshoven in een brief aan de Tweede Kamer.
Zorgen over toekomst
Volgens haar ervaart het merendeel van de studenten het thuis studeren als lastig en geven ze aan last te hebben van stress en depressieve klachten. Ook maken studenten zich zorgen over hun studieverloop en de toekomst. Het welzijn van docenten en andere medewerkers staat ook onder druk, omdat ze het echte contact missen met hun studenten. Ook vinden ze het onderwijs op afstand een schrale invulling van hun vak, blijkt uit onderzoek.
Dit alles heeft het afgelopen studiejaar nog niet geleid tot veel vertraging en een hogere uitval en dat is een prestatie van formaat, vindt de minister. De uitval is volgens haar in het mbo zelfs licht gedaald en in het hoger onderwijs sterk afgenomen. Dat komt onder meer omdat er geen bindend studieadvies is toegepast en er mogelijkheden zijn om voorwaardelijk door te stromen.
Nieuwe vaardigheden
Wel hebben studenten en docenten zorgen over de kwaliteit van het onderwijs. Studenten missen 'de bredere vorming die je ontwikkelt in de interactie tussen studenten en tussen student en docent'. Er komen wel nieuwe vaardigheden bij in deze coronatijd, zoals zelfstandig werken. Ook geven studenten in het hoger onderwijs aan dat ze eerder vragen durven te stellen via de chat tijdens de hoorcolleges, dan dat ze dat in een zaal moeten doen.
Ook digitale vaardigheden van studenten en docenten verbeteren snel. Volgens Van Engelshoven wordt er hard gewerkt om het onderwijs online gevarieerder en interactiever te maken. De minister verwacht wel dat er meer vertraging en uitval komt als de beperkende maatregelen nog veel langer duren en stages en praktijklessen nog steeds niet of minder kunnen doorgaan.
LSVb: zorgwekkende cijfers
In de coronamonitor van het hoger en middelbaar beroepsonderwijs staan zorgwekkende cijfers, vindt de Landelijke Studentenvakbond LSVb. "Studenten geven massaal aan last te hebben van concentratie- en motivatieproblemen door het vele online onderwijs", zegt LSVb-voorzitter Lyle Muns. "Ook hebben steeds meer studenten te maken met sombere gevoelens. We moeten oppassen dat er naast de coronacrisis ook nog eens een welzijnscrisis ontstaat onder jongeren."
Ook maakt de bond zich zorgen over de kwaliteit van het onderwijs, die sinds het begin van de coronacrisis onder druk staat. Er moet meer fysiek onderwijs worden gegeven om daaraan iets te doen, vindt de LSVb. Dat zou kunnen door het inhuren van 'extra fysieke locaties'. Muns: "De breed gedragen zorgen over de onderwijskwaliteit laten zien dat het online onderwijs geen vervanging kan zijn van fysiek onderwijs. Online kunnen studenten veel minder makkelijk elkaar en de docent ondervragen. Veel discussie en interactie vallen weg."
Uit de monitor blijkt dat studenten ondanks de coronacrisis relatief weinig studievertraging hebben opgelopen, maar met name hogescholen geven aan dat dat het volgende semester wel kan gebeuren vanwege uitgestelde vakken en stagetekorten. "Als studenten later dit collegejaar wegens corona studievertraging oplopen omdat bepaalde vakken of stages wegvallen dan moeten zij ook daarvoor gecompenseerd worden", zegt Muns. "Het kan niet zo zijn dat zij zelf de rekening moeten betalen van de coronacrisis."