Onderzoek: technische innovaties dringen stikstof niet genoeg terug
Veel technische innovaties in boerenbedrijven, bedoeld om stikstofuitstoot terug te dringen, werken minder goed dan gedacht. Dat blijkt uit nog niet gepubliceerd onderzoek van de Wageningen Universiteit waarover dagblad NRC vanmorgen als eerste publiceerde en dat in handen is van de politieke redactie van RTL Nieuws.
Duizenden agrarische bedrijven stoten hierdoor meer stikstof uit dan toegestaan. Dat is pijnlijk, omdat een deel van de politiek en de landbouwsector volop willen inzetten op deze technische innovaties als oplossing voor het stikstofprobleem. Veehouders hebben meestal enorme investeringen gedaan in deze nieuwe technieken om te voorkomen dat ze hun aantal dieren fors moeten verminderen.
Schadelijk voor natuur
In het regeerakkoord is afgesproken dat de stikstofuitstoot in 2030 bijna gehalveerd moet zijn, omdat te veel stikstof schadelijk is voor de natuur. Veehouderijen zijn in Nederland de grootste uitstoter van stikstof.
Minister: stikstofinnovaties moeten doen wat ze beloven
Innovaties waarmee boeren hun stikstofuitstoot verminderen, moeten doen wat ze beloven, zegt stikstofminister Christianne van der Wal, in een reactie. "De boer mag geen kat in de zak kopen."
Van der Wal heeft het rapport nog niet gelezen, aangezien het om een conceptversie gaat, maar herkent het beeld dat technische oplossingen vaak meer beloven dan ze kunnen leveren. Vooral oudere innovaties schoten vaak tekort, zegt ze. Over nieuwe technieken kan ze nog geen uitspraken doen.
De minister benadrukt ook dat alleen innovaties niet alle problemen zullen oplossen. De ruim 24 miljard euro vanuit het 'stikstoffonds' is ook bedoeld om klimaat- en waterdoelen te halen, en veel stikstofinnovaties dragen daar sowieso niet aan bij.
In 2019 kwam het CBS al na grootschalige data-analyse met eenzelfde conclusie. 'Er is vrijwel geen verschil tussen emissiearme en reguliere huisvesting', schreef het CBS toen. Naar aanleiding daarvan vroeg het ministerie van Landbouw aan de Wageningse universiteit om de conclusies van het CBS te verifiëren. De conclusies uit 2019 blijven overeind.
Speciale stalvloeren
De Wageningse onderzoekers bekeken veertig verschillende innovaties, zoals speciale stalvloeren voor melkvee die de mest van de koeien scheiden van de urine. De makers claimen dat er daardoor veel minder stikstof vrijkomt, maar daar blijkt in de praktijk weinig van. De onderzoekers vonden geen enkel verschil met gewone stalvloeren.
Wel houden ze een slag om de arm, omdat er mogelijk andere factoren een rol spelen die het positieve effect van de stal weer teniet doen. Maar het is 'niet aannemelijk' dat die factoren een grote rol spelen.
Ook de andere innovaties doen niet wat ze beloven en werken 25 tot 50 procent minder goed dan geclaimd.