Geheim plan kabinet om techreus ASML voor Nederland te behouden
Het demissionaire kabinet heeft in het geheim een werkplan ontworpen om technologiebedrijf ASML voor Nederland te behouden. Het kabinet vreest dat de fabrikant van chipmachines zijn heil in een ander land wil zoeken.
De grootschalige operatie heeft de codenaam 'Beethoven' meegekregen. Bronnen bij de betrokken ministeries in Den Haag bevestigen dat aan RTL Nieuws na berichtgeving hierover van De Telegraaf. De krant schrijft dat ASML bij het kabinet 'een aantal wensen' heeft neergelegd. Daarbij zou het technologiebedrijf hebben aangegeven dat 'uitbreiden elders', bijvoorbeeld in Frankrijk, een optie is.
ASML is al jaren dé groeibriljant van het Nederlandse bedrijfsleven en de beurs. Het bedrijf maakt zogeheten extreme ultraviolet-machines, waarmee hoogwaardige chips gemaakt worden. De huidige beurswaarde van ASML is ruim 363 miljard euro.
40 procent expats
De inspanningen van het kabinet om ASML te behouden kunnen niet los worden gezien van het vertrek van multinationals Unilever en Shell. Beide bedrijven verplaatsten hun hoofdkantoor naar Engeland. Dat heeft mede te maken met het vestigingsklimaat voor grote bedrijven in Nederland.
Ook ASML heeft zich daar kritisch over uitgelaten, bijvoorbeeld toen de Tweede Kamer besloot de belastingvoordelen voor expats te versoberen. Het bedrijf haalt veel technisch geschoold personeel uit het buitenland: zo'n 40 procent van de 23.000 werknemers.
Waarom heeft deze operatie Beethoven?
Minister Micky Adriaansens zegt daarover: "Er was iemand heel creatief op het ministerie en die heeft deze naam bedacht. Beethoven (de componist) maakte heel mooie dingen, net als ASML."
De Vijfde symfonie van Beethoven heet overigens ook wel Noodlot Symfonie en zou te maken hebben met Beethovens eigen noodlot, zijn toenemende doofheid. Adriaansens zegt daarover: "We kunnen er vanalles van maken, maar Beethoven was een geweldige componist die prachtige stukken maakte (...) En we hopen dat ook ASML dat doet, hier in Nederland."
Overigens krijgen operaties op ministeries vaker codenamen mee.
Frankrijk probeert juist grote bedrijven te lokken door gunstige voorwaarden te scheppen, onder andere met fiscale voordelen, gunstige huisvesting en taallessen.
Rutte persoonlijk betrokken
Premier Mark Rutte is persoonlijk druk met de kwestie. Hij voert vandaag zelf gesprekken met CEO Peter Wennink. Ook demissionair minister van Economische Zaken, Micky Adriaansens, is daarbij betrokken.
"We zijn continu met ASML in gesprek om te kijken wat ze nodig hebben om de volgende stap te kunnen zetten", zegt Adriaansens tegen RTL Nieuws. Er wordt bijvoorbeeld gepraat over de omgeving waarin wordt gewerkt of het trekken van talent.
Adriaansens wil ASML 'begrijpen'
Volgens Adriaansens is het goed om te begrijpen wat bedrijven zoals ASML, maar ook anderen, nodig hebben en 'hoe Nederland sterker kan worden gemaakt', zowel nu als in de toekomst. Maar of dat concreter wordt dan alleen praten wil ze niet zeggen.
Topman Wennink uitte eerder zijn zorgen over de plannen van de politieke partijen die betrokken zijn bij de huidige formatie. PVV, VVD, BBB en NSC willen immigratie naar Nederland beperken, wat het aantrekken van talent voor ASML mogelijk bemoeilijkt. Dat gesprek zie je hier: