Slachtpartij onder schapen Ede niet de laatste, zeggen deskundigen: 'Voor de wolf is het een spel'

Voor Wim Brouwer van landbouworganisatie LTO staat vast dat een wolf achter de aanval zit. Hij baseert zijn vermoeden op de aard van de verwondingen bij de dieren. Hij denkt dat het gaat om meerdere wolven, omdat er zoveel dieren tegelijkertijd zijn gedood.

Aanvallen verdrievoudigd

Of er inderdaad een wolvenaanval heeft plaatsgevonden in Ede, moet blijken uit DNA-onderzoek. Vaststaat dat er de afgelopen jaren al meermaals schapen zijn gedood door wolven in Ede en omgeving. 

Waarschijnlijk gaan die aanvallen ook in de toekomst door. Volgens Leo Linnartz van kennisplatform Wolven in Nederland is het aantal aanvallen van wolven op schapen en andere dieren door heel Nederland flink toegenomen. In het eerste kwartaal van dit jaar was sprake van een verdrievoudiging ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. "Zolang we schapen niet beschermen, hebben wolven een heel makkelijke hap", zegt Linnartz.

Op deze plekken vonden dit jaar wolvenaanvallen plaats. In de eerste drie maanden van dit jaar werden er 267 aanvallen vastgesteld.

Buitensporig doden

Maar draait het daar daadwerkelijk om voor de wolf, zo'n heel makkelijke hap? Volgens wetenschapper Diederik van Liere, gespecialiseerd in wolvengedrag, gaat het de wolven er niet per se om een prooi te bemachtigen. Het is een spel om zichzelf te vermaken, zegt hij.

Tijdens het doden van zoveel schapen toont een wolf een vergelijkbaar gedrag met dat van een hond die achter een stok rent en daar vervolgens op kauwt. "De wolf is de voorouder van de hond. Ze vinden het leuk achter dingen aan te rennen en daarin te bijten. De schapen raken in paniek en beginnen te rennen, wat ervoor zorgt dat de wolf getriggerd raakt", legt hij uit.

Jonge rondtrekkende wolf

Lang niet alle wolven vallen schapen aan. Eén op de vijf wolven in Nederland heeft nog nooit een schaap aangevallen, vertelt Van Liere. "Dit soort aanvallen wordt gedaan door wolven die ervaring hebben met schapen. Dat kunnen territoriale dieren met nakomelingen zijn, maar ook rondtrekkende jonge wolven die op zoek zijn naar een een eigen territorium", vertelt Van Liere.

In Leusden werd vorige week een meisje gebeten door een wolf:

"Het gedrag van wolven wordt erg bepaald door de ouders", vervolgt Van Liere. "Als de ouders resten van schapen voor hun welpen meenemen, leren deze naar schapen te zoeken zodra ze het nest verlaten."

Gedrag afleren

Volgens Van Liere kunnen de elektrische hekken rond schapenweides een 'averechts effect' hebben voor schapen als de wolf eenmaal binnen is. "Omdat de schapen dan nergens naartoe kunnen. Daarbij laat dit soort incidenten zien dat de elektrische hekken niet voldoende werken om de wolf te weren." 

Voor Van Liere zou het een betere oplossing zijn om de wolf aan ander gedrag te laten wennen. "De kadavers van schapen kunnen bijvoorbeeld behandeld worden met misselijkmakende chemische stoffen", stelt hij voor. Zo leert de wolf dat schapen niet lekker zijn en zullen ouders die niet meenemen voor hun welpen.

Ook tegen het speelgedrag, waardoor de wolf soms getriggerd wordt, denkt Van Liere een oplossing gevonden te hebben. "Dit kan door een elektrische halsband bij de schapen te plaatsen. Deze geeft de wolf een elektrische schok zodra hij bijt. Zo leert hij dat het niet leuk is om schapen te bijten."

Politieke reacties

RTL Nieuws heeft Tweede Kamerleden van meerdere politieke partijen gevraagd om reacties over de toenemende overlast van de wolf:

VVD-Kamerlid Thom van Campen beschrijft de toenemende overlast door de wolf als 'heel zorgelijk'. Om samen te kunnen leven met de wolf, moet er volgens het Kamerlid een proactief beleid komen. "In ultieme gevallen als een wolf te tam is en alle andere oplossingen niet werken, moet afschieten mogelijk worden gemaakt."

CDA-Kamerlid Eline Vedder pleit ervoor om de beschermde status van de wolf in Brussel af te schalen. Vedder wil dat zo snel mogelijk vergunningen voor het schieten met een paintballgeweer worden afgegeven om het ongewenste gedrag van de wolf bij te sturen.

BBB-Kamerlid Cor Pierik eist een plan waar burgemeesters op terug kunnen vallen wanneer ze te maken hebben met een wolf die overlast geeft. "De problemen worden groter en groter, zeker na het drama van vorige week, met het bijtincident met het kind."

"Verschrikkelijk voor de mensen en hun dieren. De oplopende cijfers zijn een trieste ontwikkeling", zegt het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur over de laatste ontwikkelingen tegen RTL Nieuws. Het ministerie is met de provincies in gesprek om te kijken waar die hulp nodig hebben.