Olivier (14) koos vol overtuiging voor sport – en dus voor een prothese
Olivier Lamers (14) is helemaal gek van sporten. Botkanker en de amputatie van zijn onderbeen dreigden zijn sportieve leven te verpesten. Maar door zijn onverbeterlijk positieve instelling, en met steun van familie, zijn beste vrienden én van olympische hockeyers hield hij de moed erin.
Deze week heeft Olivier weer gezwommen, voor het eerst sinds een deel van zijn onderbeen werd geamputeerd. Voor alle zekerheid vroeg hij eerst aan zijn ouders, Armand Lamers en Machteld Mentink, of dat alweer oké was? Natuurlijk, zeiden die, geen probleem. De wond was volledig geheeld.
"En wat doet-ie", zegt Armand, "een bommetje!" Met gespeelde verontwaardiging schudt hij het hoofd en mompelt: "Die gozer… typisch."
Waarom je niet aarzelend te water kunt gaan
Op Oliviers gezicht verschijnt een geamuseerd lachje. Nonchalant haalt hij zijn schouders kort op. Tja, zie je hem denken, zo doe je dat nu eenmaal. Aarzelend te water gaan, dat kán gewoon niet.
We zitten op het terras van hun vakantieadres, geleend van vrienden, aan de rand van de Veluwe. Ze hebben net de lunch op. Om de goede afloop van zijn behandeling te vieren kwam er rosbief op tafel, wat Olivier de laatste maanden vanwege zijn chemokuren niet mocht hebben. "We moeten het elke dag even vieren", zegt Machteld.
In het zwembad spelen Oliviers jongere broers Ceder en Quirijn. Talent voor het bommetje blijkt in de familie te zitten.
Olivier heeft een groene cap op, met het beroemde NY-logo op de voorkant. Net onder de klep is te zien dat zijn wenkbrauwen alweer half aangegroeid zijn. Boven de mond breken voorzichtig zijn jeugdige snorharen door. Hij lacht als daar een opmerking over gemaakt wordt.
Achter hem staan zijn krukken tegen de schuifpui. "Die heb ik nog nodig omdat ik nog niet helemaal gewend ben aan de prothese. Daar kan ik nog niet zo lang op lopen. En het is zoeken naar mijn balans af en toe. Maar binnenkort heb ik ze hopelijk niet meer nodig."
Olivier had nog kleedgeld over
Hij heeft de prothese nu precies een week. Later tijdens het gesprek stroopt hij de broekspijp van zijn spijkerbroek op om hem te laten zien. Onder de knie zit nog zo'n 20 centimeter been.
Met een handige beweging klikt hij de prothese los van zijn been, en dan weer vast. Aan de voeten gloednieuwe Air Jordan-schoenen, met het logo van de beroemde basketballer. "Ik had nogal wat kleedgeld over", zegt Olivier lachend, "want ik kreeg veel cadeaus en kleding de afgelopen negen maanden."
Aan zijn pols prijkt een gloednieuw Swatch-horloge, een cadeau van zijn ouders omdat hij zich zo moedig door de afgelopen maanden heeft geslagen.
Olivier, die in Amsterdam woont, heeft altijd al een groot hart gehad voor sport, zegt hij. Wat allemaal? "Ja, wat niet? Hockey vind ik heel leuk. Ik speel bij VVV in Amstelveen. En verder met vrienden op een veldje voetballen af en toe. Zwemmen hou ik ook van. Surfen, ik ga soms op surfkamp. Ik heb met duiken mijn paddy gehaald, dat was erg leuk, in 2021 in de zomervakantie op Bonaire. Fietsen ook. En tennissen."
En toen zat er een bult op zijn been
"Mountainbiken vergeet je nog", vult Machteld aan. "En snowboarden."
"O ja, da's ook tof. Ik heb ook geskied, dat vond ik iets te makkelijk worden. Snowboarden vond ik toch leuker."
Maar toen gooide zijn been roet in het eten. Het begon eind 2023 met 'een bult op mijn enkel', vertelt Olivier. "Ik dacht eerst aan een blauwe plek, maar ik kon me niet herinneren dat ik me gestoten had. Kort daarna begon het erg veel pijn te doen. Na onderzoek bleek al snel dat het kanker was. Botkanker."
Hij en zijn vader, interventieradioloog van beroep, stonden erbij toen de foto werd gemaakt. "Het zag er niet best uit", zegt Armand. "Ik zag het meteen, maar ik moest me inhouden, want Olivier stond naast mij. Een moeilijk moment."
Het bleek een agressieve bottumor. Toen Armand het Olivier vertelde trok hij wit weg. Armand: "Dat was het enige moment in het hele proces dat ik iets van paniek heb gezien bij Olivier."
Waarom amputatie de juiste keus was
En wat dacht Olivier zelf? "Heel eerlijk gezegd weet ik dat niet meer."
Hij kreeg, naast een intensief traject van chemotherapie, twee opties voorgeschoteld. Optie 1: de tumor wegsnijden en het been behouden. Dan heb je ietsje meer kans dat de kanker terugkomt, maar niet héél veel meer kans. Wel blijft de enkel dan instabiel, waardoor die voor intensief sporten niet meer geschikt is. Optie 2: amputatie van een deel van het onderbeen, en verder leven met een prothese.
Hij overlegde met zijn ouders, en met zijn vrienden Gijs en Sergi, en besloot vol overtuiging voor de sport – en dus voor de prothese – te kiezen. De juiste keus, vond Gijs, die zei: "Ik heb Olivier namelijk nog nooit stil zien zitten."
Vóór de operatie kreeg hij negen chemokuren, ná de operatie nog eens vijf. Dat waren vaak kuren van drie of vijf dagen. Hij moest dan in het Prinses Máxima Centrum blijven.
Hockey-internationals beuren Olivier op
Wat bijzonder is: bij het begin van elk van de veertien kuren kreeg hij een persoonlijke videoboodschap van hockey-internationals in zijn WhatsApp. De moeder van zijn vriend Gijs had dat geregeld via een speler van Oranje. Dertien spelers, onder wie huidige olympiërs als Thierry Brinkman, Joep de Mol en Seve van Ass én bondscoach Jeroen Delmee spraken hem moed in. "Dat vond ik prachtig", zegt Olivier. "Echt opbeurend en fijn om te weten dat ze me steunden."
Hij laat een paar van de filmpjes zien. Een bijzondere boodschap kwam van Bloemendaal-speler Dennis Warmerdam, die daarin vertelt dat hij zelf ook kanker heeft gehad en het daarna nog tot het Nederlands elftal heeft geschopt: "Dus alles is mogelijk."
De levensles van moed en optimisme
De operatie was op 26 april van dit jaar. Eigenlijk wilde hij daarna niet meteen kijken naar het resultaat, maar een dag later deed hij dat toch. "Raar", zegt hij erover.
Olivier heeft zich volgens zijn ouders 'ongelooflijk sterk, moedig en optimistisch' door deze periode heen geslagen. "Daar hebben wij veel van geleerd", zegt Armand. "De manier waarop hij totaal niet bij de pakken neer ging zitten, en er elke dag weer met optimisme het beste van maakte, dat is een goede levensles, ook voor ons."
Machteld: "Hij werd een keer gevraagd naar alle dingen die hij door zijn ziekte niet kon, zoals hockeyen. Of hij dat niet vreselijk moeilijk vond. Hij haalde zijn schouders op en zei: 'Het is wat het is.' Zo staat hij in het leven. Heel stabiel en positief."
Frustratie en boosheid toonde hij zelden, al kwam er uiteindelijk toch een dag dat Olivier behoorlijk kribbig en boos was over zijn lot. "Eigenlijk waren we daar stiekem wel een beetje opgelucht over", lacht Armand, "want een beetje chagrijn is natuurlijk ook wel begrijpelijk, en dat mag je dan ook uiten."
Het bed uit, dan gaan de dagen sneller
Zelfs alle dagen dat hij in het Prinses Máxima Centrum verbleef voor behandelingen wist hij nuttig te gebruiken. Hij sportte dagelijks onder begeleiding van de mensen van Maximaal Bewegen, die de kinderen in het ziekenhuis in beweging willen krijgen. Ook maakte hij daar gewoon zijn huiswerk. "Vaak had ik de huiswerkbegeleiding van het Centrum voor mezelf, omdat veel andere kinderen er de voorkeur aan gaven op hun kamer te blijven. Maar ik wilde er juist uit. Zo bleef ik bezig en gingen de dagen ook sneller voorbij."
Natuurlijk waren er dagen dat hij even wat minder zin had, maar dan zette hij zichzelf er toch toe. Hij wilde per se, samen met zijn vrienden, overgaan naar het volgende schooljaar.
Na de zomervakantie begint Olivier aan de derde klas van het atheneum, op het Spinoza Lyceum in Amsterdam. De school heeft het afgelopen jaar 'fantastisch geholpen', zegt zijn moeder. Voor sommige vakken zoals muziek kreeg hij vrijstellingen. En als de toetsen op een voor hem onhandig moment vielen, dan mocht hij ze op een andere dag thuis maken.
"Hoewel school hem echt goed faciliteerde, viel het echt niet altijd mee", vertelt zijn vader. "Ik weet nog goed dat hij een keer op zijn laatste kracht een online mondeling Engels deed. Hij haalde een goed cijfer, maar wilde daarna meteen slapen. Hij had alles gegeven wat hij die dag in zich had."
Hij ging 'gewoon' over dit jaar. Met vlag en wimpel zelfs.
Hoe Olivier lotgenoten wil motiveren
Dit succes is overigens ook een belangrijke reden dat Olivier zijn verhaal wil vertellen. Hij hoopt er lotgenoten mee te motiveren om – zelfs tijdens zo'n heftige periode – het normale leven zoveel mogelijk voort te zetten. Elke dag aan school werken, veel sporten, en gewoon met je vrienden naar de stad en de bioscoop blijven gaan, dat heeft hem enorm geholpen, zegt hij. Het gaf hem structuur, hij vierde de successen, én het gaf hem een gevoel van zelfstandigheid. "Ik wil anderen laten zien dat deze dingen je positieve energie geven."
Olivier heeft trouwens ook zijn eerste doelpunt alweer gescoord. Op één been. Niet met hockey, maar met voetbal. Er was een afsluitende borrel van zijn hockeyteam. Ze gingen voetballen op een plein in de stad. Ook nu vond Olivier het maar niks om langs de kant toe te moeten kijken hoe zijn teamgenoten plezier maakten. Dus hij op die krukken het veld in. De bal kwam zijn kant op, hij hees zichzelf op zijn krukken los van de grond en haalde uit: goal.
En verder? "Weer opbouwen", zegt hij. "Wennen aan de prothese. Steeds iets verder en langer lopen, want nu gaat het nog pijn doen als ik er lang mee loop. En snel weer sporten."
Hij wil beginnen met fietsen, en met zwemmen. Hij hoopt op een zwemprothese, 'want baantjes zwemmen is best saai'. Olivier moet kunnen rennen en dan lekker van de kant het water in kunnen springen. Want zo doe je dat.
Over hockey, een skireis en andere sporten
Er zijn al plannen voor een skireis, georganiseerd vanuit het Prinses Máxima Centrum. Binnenkort staat er ook een reis met school naar Londen op het programma. Hij wil het allemaal doen. Moeilijk of makkelijk, hij zal zich wel redden.
Daarna: alles wat er maar op zijn pad komt. Hockey, uiteraard, en voetballen, en snowboarden, en ...
En wanneer dan, ongeveer?
"Nou, zo snel mogelijk. Na de zomervakantie eens kijken wat er allemaal mogelijk is."
Naschrift december 2024
In september 2024 kwamen er onverwacht uitzaaiingen aan het licht. Tegen de ziekte was uiteindelijk geen kruid gewassen. Olivier overleed op 4 december 2024. Ons afscheidsverhaal over Olivier lees je hier.
Zondaginterview
Elke zondag publiceren we een interview in tekst en foto's van iemand die iets bijzonders doet of heeft meegemaakt. Dat kan een ingrijpende gebeurtenis zijn waar diegene bewonderenswaardig mee omgaat. De zondaginterviews hebben gemeen dat het verhaal van grote invloed is op het leven van de geïnterviewde.
Ben of ken jij iemand die geschikt zou zijn voor een zondaginterview? Laat het ons weten via dit mailadres: zondaginterview@rtl.nl
Lees hier de eerdere zondaginterviews.