Eduard (79) in hongerstaking voor kinderpardon: 'Mijn honger is verdwenen doordat ik boos ben'

Waar ben ik mee bezig? Moet ik niet teruggaan? Bij vlagen krijgt Eduard Disch het Spaans benauwd als hij donderdagavond 11 juli in de trein van Maastricht naar Den Haag zit. Diezelfde avond zag hij in het Jeugdjournaal een item over Ariana. Het 13-jarige meisje moet na tien jaar in Nederland terug naar Oezbekistan.

Traumatische ervaring

Het nieuws choqueert Disch en voert hem terug naar een ervaring dertig jaar geleden. Hij was in die tijd directeur van een daklozenopvang. Een uitgeprocedeerd gezin dat hij een maand eerder onderdak had geboden, werd op een vroege ochtend opgehaald door de politie. Tien agenten haalden de vader, moeder en twee kinderen op. Zij krijsten, de moeder draaide door.

Disch: "Ik was machteloos. Die ervaring heeft enorm veel impact op mij gehad." Hij is na de uitzending in juli verontwaardigd: dertig jaar na die verschrikkelijke ervaring zijn er nog steeds kinderen die wortels hebben in Nederland, maar toch moeten vertrekken. Disch besluit, met instemming van zijn vrouw, in hongerstaking te gaan tot er een kinderpardon komt. Dat houdt in dat kinderen die asielzoeker zijn, een verblijfsstatus krijgen omdat ze in Nederland zijn geboren of opgegroeid.

Volgens een schatting van Disch leven er in Nederland zo'n 300 kinderen in onzekerheid. Hoewel ze een leven in Nederland hebben, moeten ze misschien vertrekken naar het geboorteland van hun ouders. "Ik weet zeker dat er kinderen zijn die schreeuwend wakker worden van de onzekerheid en angst."

De 13-jarige Ariana is een van de kinderen die hier niet mogen blijven. De 11-jarige Mikael kwam eind juli in het nieuws omdat hem hetzelfde lot wacht. Hij is geboren en getogen in Amsterdam, maar moet van immigratiedienst IND naar Armenië, het land waar zijn moeder vandaan komt. "Af en toe komt er een kind in het nieuws, maar ik ben nog meer begaan met de kinderen die dit doormaken in de anonimiteit."

Kleine koffer

Terug naar de treinreis. Veel heeft Disch niet bij zich: alleen een koffertje met wat toiletspullen. Ervaring met een hongerstaking heeft hij niet. De Maastrichter noemt zichzelf 'zo groen als een groentje'. Tijdens de reis zoekt Disch contact met Herman Stomphorst, een 'betrokken burger' die zich met zijn vrouw inzet voor het kinderpardon. 

Disch overnacht één nacht in een hotel en spreekt vrijdagochtend af met Stomphorst op station Den Haag Centraal. Die vertelt Disch dat aan de overkant van dat treinstation het kantoor van de IND zit en stelt voor dat Disch daar gaat verblijven. Disch noemt dat idee 'een schot in de roos', waarna Stomphorst voor hem een tentje, uitklapstoeltje en powerbank regelt.

Slapen in een uitklapstoel

Op die eerste dag op straat beginnen omstanders een steungroep voor Disch. Hij krijgt veel steun, bezoek en zo nu en dan heet water om drinkbouillon mee te maken. "Ook regelden ze een arts, dokter Schouten, die me elke dag bezoekt. De afgelopen weken heb ik heel veel positieve dingen meegemaakt."

Na twee weken op straat te hebben geslapen in zijn uitklapstoeltje voelt Disch dat dat niet langer gaat. Hij geeft dat aan bij de steungroep, waarop hem direct een slaapplaats wordt aangeboden. "Een gezin is twee weken op vakantie en gaf mij zijn sleutelbos." In dat huis slaapt Disch naar eigen zeggen als een roos.

Geen honger

De 79-jarige leeft dus al 26 dagen zonder vast voedsel. Hij hoeft niets te kopen: elke dag wordt hem water, sap, koffie en frisdrank aangeboden. De goede nachtrust is een van de redenen dat hij het naar omstandigheden goed maakt. En het hongergevoel? "Ik begrijp niet hoe het kan, maar mijn hongergevoel is verdwenen doordat ik zo verontwaardigd ben over de mogelijkheid dat kinderen moeten vertrekken die al jaren in Nederland wonen."

"Ik ben 1 meter 80 lang en weeg 88 kilo. Ik ben een bourgondiër met een buikje. Dat ik reserves heb opgebouwd, helpt volgens dokter Schouten een handje. Bovendien heb ik een goede conditie en word ik heel positief ontvangen. Dat helpt allemaal om het vol te houden."

Risico's

Disch wil bij de IND blijven zitten tot er een kinderpardon komt, maar sinds een paar dagen begint de hongerstaking zijn tol te eisen. Hij vindt het moeilijker om op woorden te komen, hapert tijdens het spreken en wordt zo nu en dan overladen door emoties.

"Ik bevind me nu nog in fase één, namelijk dat ik ongemakken ondervind. Fase twee betekent dat er risico's ontstaan voor mijn organen. Als dat gebeurt, stop ik." Hoelang fase één nog duurt, kan Disch niet zeggen. "Ik denk niet dat dit nog twee weken gaat duren."